Biopsja gruczołu krokowego odbywa się w znieczuleniu miejscowym. W wyjątkowych przypadkach - np. zmniejszonej tolerancji na ból oraz badaniu przez krocze - wykonanie biopsji odbywa się w znieczuleniu ogólnym. Biopsja prostaty trwa około 20 minut.
Co to jest biopsja prostaty - na czym polega badanie
Biopsja stercza polega na pobraniu wycinka tkanek z różnych (około 12) miejsc gruczołu krokowego. Uzyskany w ten sposób materiał histopatologiczny poddawany jest badaniu mikroskopowemu z użyciem barwników immunohistochemicznych.
Wskazania do biopsji prostaty
Badanie prostaty zalecane jest w przypadku:
-
podejrzenia raka stercza na podstawie badania przez odbytniczego oraz badania, które wykazało podwyższone stężenie czynnika PSA - antygenu sterczowego,
- dodatniego wyniku testu PCA3 (testu genetycznego na ekspresję genu raka prostaty - Prostate Cancer Gene 3),
Zobacz także: Objawy i leczenie przerostu prostaty (gruczołu krokowego). Przerost prostaty a rak
- stwierdzenia na podstawie wcześniejszej biopsji, komórek o patologicznej budowie, bez wykrycia komórek nowotworowych.
Jak się przygotować do biopsji prostaty?
Bardzo ważne jest, by poinformować lekarza, który będzie przeprowadzał badanie, o: uczuleniu na leki (z podaniem dokładnej listy alergennych preparatów), przyjmowaniu leków przeciwzakrzepowych oraz ewentualnych chorobach związanych z krzepliwością krwi, posiadaniu rozrusznika serca, sztucznych zastawek serca lub by-passów.
Na 7 dni przed wykonaniem badania należy również (w porozumieniu z lekarzem prowadzącym - kardiologiem czy internistą) odstawić preparaty obniżające krzepliwość krwi , w tym również aspirynę i polopirynę.
Biopsja nie wymaga pustego żołądka, dlatego można jeść tak jak zawsze. Najbardziej komfortowe będzie zjedzenie ostatniego posiłku na około 3 godziny przed badaniem i w miarę możliwości wcześniejsze wypróżnienie. Przez dwa dni przed biopsją należy zażywać przepisany przez urologa antybiotyk (warto pamiętać o probiotyku). Ostatnią dawkę najczęściej przyjmuje się rano - w dniu badania. Ponadto trzeba mieć ze sobą wyniki wszystkich dotychczasowych badań.Biopsja stercza - przebieg badania
Biopsja gruczołu krokowego jest wykonywana w znieczuleniu miejscowym. Na prośbę pacjenta lub w wyniku szczególnie małej tolerancji na ból i pobraniu wycinka przez krocze przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym.
Etapy biopsji stercza:
- pacjent przebiera się w ubranie medyczne,
- zostaje poproszony o położenie się na łóżku zabiegowym - w pozycji na boku z lekko podkulonymi kolanami,
- lekarz podaje znieczulenie i wprowadza przez odbyt nasmarowaną żelem znieczulającym głowicę sondy transrektalnej, która jest wyposażona w mini kamerę, dzięki czemu może obserwować przebieg badania na monitorze oraz dokonać oględzin stercza,
- w sondzie znajduje się kanał biopsyjny do wprowadzenia igły, która lekarz pobiera około 12 wycinków histopatologicznych z różnych obszarów gruczołu krokowego,
- sonda jest usuwana z odbytu pacjenta,
- można się ubrać,
- do odbytu warto przyłożyć kawałek gazy, ponieważ może wystąpić delikatne krwawienie.
W przypadku zastosowania znieczulenia miejscowego konieczne jest pozostanie na teranie placówki medycznej przez około 10 minut po zabiegu. Znieczulenie ogólne wymaga pozostania w niej przez około godzinę, a powrót do domu powinien odbyć się w asyście osoby towarzyszącej.
Biopsja może być wykonana również przezkroczowo, wówczas przeprowadza się ją w znieczuleniu ogólnym. Dzięki pobraniu wycinków (około 45) z tego obszaru, możliwe jest zebranie próbek tkanek z całego obszaru stercza - nawet miejsc trudno dostępnych per rectum.Interpretacja wyników biopsji
Wycinki pozyskane w trakcie biopsji trafiają do pracowni histopatologicznej, gdzie są badane przez specjalistę histopatologa. Określa on wynik biopsji w tzw. skali Gleasona, określającej strukturę rozrostu nowotworowego.
Wyniki biopsji gruczołu krokowego można odebrać w terminie około 2-3 tygodni od badania. Konieczne jest jak najszybsze zgłoszenie się z nimi do urologa lub onkologa.
Powikłania po biopsji stercza - krwawienie po biopsji prostaty
Po biopsji stercza może dojść do pojawienia się krwi oraz skrzepów w moczu, nasieniu i kale. Dolegliwości te powinny całkowicie ustąpić po około 4 tygodniach.
Groźne powikłania po biopsji prostaty to:
- nasilające się krwawienia obfite krwawienia,
- wysoka gorączka,
- zapalenie jelita,
- zatrzymanie moczu.
Po ich wystąpieniu należy natychmiast zgłosić się do lekarza.
Bezinwazyjna biopsja stercza - płynna biopsja
Obecnie przeprowadza się również biopsję prostaty, która nie wymaga pobierania wycinków gruczołu krokowego. Płynna biopsja prostaty wykonywana jest z próbki moczu. Rozwijający się w organizmie nowotwór prostaty wyrzuca do krwiobiegu elementy zmutowanego DNA, które wykrywa płynna biopsja. Dzięki temu możliwe jest zdiagnozowanie nowotworu w bardzo wczesnej fazie.
Przeprowadzona w ten sposób biopsja w przeciwieństwie do biopsji tradycyjnej - igłowej, nie jest związana z wystąpieniem jakichkolwiek powikłań, dyskomfortu podczas badania czy następujących po nim krwawień z odbytu oraz krwiomoczu.
