Biała herbata to dość szczególny rodzaj napoju, który obok wody jest spożywany najczęściej na świecie. Od popularnej herbaty czarnej odróżnia ją sposób produkcji, od wieków stosowany zwłaszcza w Chinach, gdzie wytwarza się jej najwięcej na świecie. W polskich sklepach można też kupić białą herbatę pochodzącą z Tajwanu, Nepalu, Indii czy Japonii.
Herbata biała cieszy się dużym uznaniem smakoszy, ale uchodzi też za najdroższą, na co ma wpływ proces jej produkcji. Pozyskiwana jest z młodych, nie w pełni jeszcze rozwiniętych, pączków liściowych roślin z rodziny kamelia (Camellia), zbieranych tylko raz w roku, wiosną, zazwyczaj przez kilka dni, a następnie ogrzewanych parą wodną w celu zahamowania aktywności enzymów i suszonych. Pominięta zostaje fermentacja, której poddawana jest m.in. herbata czarna.
Listki są pokryte delikatnymi, srebrzysto-białymi włoskami. Od ich koloru pochodzi nazwa produktu.
Herbata biała – właściwości
Przygotowywany z herbaty białej napar już przed wiekami uchodził za rarytas. Także dzisiaj jest bardzo ceniony ze względu na delikatny i oryginalny smak. Także odżywcze właściwości herbaty białej zasługują na uwagę, ponieważ stanowi ona m.in. bogate źródło flawonoidów – organicznych związków chemicznych będących bardzo silnymi przeciwutleniaczami. Zapobiegają nowotworom i chorobom układu krążenia, łagodzą reakcje alergiczne oraz hamują procesy starzenia się organizmu.
Dzięki dużej ilości polifenoli biała herbata chroni organizm przed aktywnością wolnych rodników, czyli cząsteczek związków organicznych pozbawionych jednego elektronu, przyczyniających się nie tylko do rozwoju nowotworów, ale także innych poważnych schorzeń: zaćmy, astmy, egzemy, łuszczycy czy przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Regularne spożywanie naparu wzmacnia też kości, dlatego zaleca się go osobom zmagającym się z zapaleniem stawów czy osteoporozą.
Ekstrakty z białej herbaty są coraz częściej wykorzystywane do produkcji pielęgnacyjnych środków kosmetycznych – kremów, toników czy środków myjących. Miejscowa aplikacja naparu z tego napoju nie tylko korzystnie wpływa na skórę, ale także może chronić przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym, szczególnie jeśli jest stosowana razem z odpowiednio dobranymi preparatami przeciwsłonecznymi.
Napar z białej herbaty dostarcza sporo witaminy C, dzięki czemu wspomaga odporność, łagodzi napięcia i stres, poprawia pamięć i koncentrację, a także działa pobudzająco i orzeźwiająco. Dzięki sporej zawartości garbników (choć niższej niż w herbacie czarnej czy zielonej) napój ma rześki, a niekiedy też lekko gorzkawy posmak, ale wykazuje jednocześnie działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe.
Parzenie białej herbaty
Parzenie białej herbaty wymaga przestrzegania pewnych zasad, ponieważ w przeciwnym razie produkt może utracić wyjątkowe walory smakowe i aromatyczne.
Parzenie białej herbaty polega na zalaniu suszu (jego ilość zależy od oczekiwanej intensywności) świeżą, najlepiej przefiltrowaną wodą o temperaturze 70–90°C (za optymalną uchodzi temperatura wynosząca 85°C). Zalecane jest użycie dzbanka żeliwnego, dzięki któremu można wydobyć wszystkie atuty herbacianego naparu. Sprawdzi się też specjalny filtr do zaparzania herbaty. Cały proces powinien trwać od 4 do 5 minut; nie należy przekraczać tego czasu, gdyż napój może wtedy nabrać za dużo goryczy.
Białą herbatę można parzyć kilkakrotnie, jednak nie więcej niż 2–3 razy. Kolejne parzenie powinno być wydłużane o 30–60 sekund w stosunku do poprzedniego. Po każdym zaparzeniu należy oddzielić liście od naparu.
Biała herbata – przeciwwskazania
Przeciwwskazania do picia białej herbaty są nieliczne. Napój uznaje się za korzystny dla zdrowia pod warunkiem nieprzekraczania odpowiedniej dawki – dziennie powinno się pić nie więcej niż 4–5 filiżanek naparu, najlepiej przynajmniej godzinę po posiłku. Nadmiar herbaty, a dokładniej zawartych w niej garbników, może negatywnie oddziaływać na błonę śluzową przewodu pokarmowego i ograniczać przyswajanie ważnych składników odżywczych, w tym żelaza czy witaminy B1.
Herbata biała z różą i innymi domieszkami
Na rynku dostępne są mieszanki zawierające herbatę białą, której delikatny smak często przełamuje się bardziej intensywnymi dodatkami aromatycznymi, np. kwiatem jaśminu, kawałkami pomarańczy lub trawą cytrynową. Ceniona jest również biała herbata z różą, nadającą naparowi lekko słodkiego smaku, dobrze komponującego się z herbacianą goryczką.
