Banan jest owocem o wysokiej wartości odżywczej. W swoim składzie zawiera wiele cennych witamin i składników mineralnych, dzięki którym wykazuje prozdrowotne właściwości. Zalecany jest w wielu dietach leczniczych, m.in. przy nadciśnieniu tętniczym.
Banan: jakie zawiera witaminy i minerały, czyli wartość odżywcza bananów
Banan jest jednym z najstarszych i najbardziej popularnych owoców, które są uprawiane na całym świecie. Wyróżnia się wiele odmian bananów różniących się między sobą wielkością, kształtem, zawartością skrobi oraz zabarwieniem miąższu i skórki. Na rynku europejskim powszechnie sprzedawane są banany Cavendish (bananowiec karłowaty), które posiadają dosyć grubą skórkę o zielonej lub zielonożółtej barwie. Poza nimi popularnymi odmianami są:
- banany czerwone – są one mniejsze i bardziej słodkie niż banany Cavendish, posiadają różowy miąższ,
- banany mini – jest to miniaturowa odmiana banana, owoce osiągają około 6-8 cm długości,
- banany skrobiowe – jest to odmiana, której nie można jeść w postaci surowej; konieczna jest obróbka termiczna (gotowanie, pieczenie).
Banany odznaczają się wysoką wartością odżywczą. W przeciwieństwie do wielu innych owoców są źródłem roślinnego białka. W ich składzie występuje duża ilość węglowodanów. W niedojrzałych bananach obecna jest bezsmakowa skrobia. Wraz z dojrzewaniem owocu przekształca się ona w cukry proste, które powodują, że banany zyskują słodki smak. Cennym składnikiem bananów jest również błonnik pokarmowy, który przyczynia się do obniżania „złego” cholesterolu we krwi. Banany są bogatym źródłem witamin i składników mineralnych. Dostarczają m.in. witamin z grupy B (B1, B2, B5, B6, PP), kwasu foliowego, witaminy C oraz potasu, magnezu, fosforu, wapnia, żelaza i cynku.
Kaloryczność bananów
Banan jest owocem o wysokiej wartości energetycznej - w 100 g dostarcza około 89 kcal. Średniej wielkości owoc waży około 120 g. Banany mają wysoki indeks glikemiczny, który sięga powyżej 60. Jest to wskaźnik pokazujący, w jakim stopniu wzrośnie poziom cukru we krwi po zjedzeniu określonego produktu. Osoby chorujące na cukrzycę mogą jeść produkty o niskim indeksie, nieprzekraczającym wartości 50. Z tego powodu banany są przeciwwskazane w diecie cukrzyka. Owoce te nie są również zalecane osobom z nadwagą i otyłością, które dążą do unormowania masy ciała. Ze względu na swoją kaloryczność oraz wartość odżywczą banany są częstym elementem diety sportowców. Zjedzenie tego owocu przed intensywnym wysiłkiem fizycznym zaopatruje mięśnie w glikogen będący źródłem energii w trakcie aktywności. Banany są również wskazane jako posiłek po zakończonym treningu. Podczas ćwiczeń dochodzi do utraty cennych minerałów, m.in. potasu, fosforu oraz magnezu, a banany są ich naturalnym źródłem.
Zobacz także: Dieta bananowa (odchudzająca) - jadłospis i efekty
Właściwości zdrowotne bananów
Właściwości zdrowotne bananów są bezpośrednio związane z ich wartością odżywczą. Wysoka zawartość potasu – około 358 mg w 100 g owocu sprawia, że banany przyczyniają się do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, dlatego zalecane są w diecie osób z nadciśnieniem tętniczym oraz w profilaktyce chorób układu krążenia. Regularne jedzenie bananów może skutkować spadkiem poziomu cholesterolu we krwi, dzięki obecności w nich błonnika pokarmowego. Banany wykazują również korzystny wpływ na funkcjonowanie układu trawiennego. Są zalecane przy niestrawności, wzdęciach, zgadze, nadkwasocie i nieżytach przewodu pokarmowego. Zapobiegają rozwojowi choroby wrzodowej żołądka, wymiotom oraz zwalczają nudności. Bananom przypisuje się właściwości przeciwzapalne oraz zwalczające biegunkę, zwłaszcza u dzieci. Te tropikalne owoce wykorzystywane są również w kosmetyce. Maseczki bananowe stosowane są w celach odżywienia i ujędrnienia skóry, a miąższ owoców znajduje zastosowanie w zimowych kuracjach regenerujących. Ujędrniającą maseczkę z banana można przygotować samodzielnie w domu. Wystarczy rozgnieść pół banana w miseczce za pomocą widelca, dodać kilka kropel świeżo wyciśniętego soku z cytryny i łyżeczkę słodkiej śmietanki. Składniki należy dokładnie wymieszać, aż do uzyskania gładkiej konsystencji. Gotową maseczkę nakłada się na twarz oraz szyję, a po upływie 15 minut zmywa się ciepłą wodą. W niektórych kulturach skórka od bananów wykorzystywana jest w łagodzeniu ukąszeń komarów oraz w leczeniu kurzajek. Jest to możliwe dzięki obecności w niej enzymów, które wykazują właściwości przeciwzapalne.
Zastosowanie bananów w kuchni
Banany są najczęściej jedzone w postaci surowej jako pożywna przekąska lub dodatek do płatków osianych czy owocowej sałatki. W świecie kulinarnym banany są szeroko wykorzystywane w różnych postaciach: suszone, wędzone, pieczone oraz smażone. Prawdziwym przysmakiem dla dzieci są naleśniki z bananami i odrobiną czekolady. Owoce te stosuje się również jako składnik do domowych przetworów – dżemów oraz soków. Zdrowym i smacznym połączeniem są banany z mlekiem i jego przetworami: serem twarogowym, jogurtem naturalnym oraz z maślanką. Dużą popularność zyskały również bananowe koktajle wzbogacone o inne owoce oraz warzywa, np. szpinak czy jarmuż.
