Żylaki są dość złożonym problemem zdrowotnym. Dzieli się je na pierwotne i wtórne. Pierwsze pojawiają się bez konkretnej przyczyny, natomiast drugie mogą być konsekwencją ucisku na duże naczynia żylne, przetoki tętniczo-żylne oraz zapalenia żył.
Jakie są objawy żylaków nóg w ciąży?
Żylaki w ciąży pojawiają się na ogół już w pierwszym trymestrze. Najczęściej jest to wynikiem zaburzeń hormonalnych (wzrost progesteronu wpływa na spadek sprężystości ścian żył), zwiększenia ogólnej objętości krwi, wzrostu ciśnienia w żyłach miednicy i kończynach dolnych.
Żylaki nóg w ciąży są dużym obciążeniem, gdyż dają bolesne dolegliwości. Ich pojawieniu się może towarzyszyć nieprzyjemne uczucie pieczenia i ciężkości. Zwiastunem często są „pajączki”, czyli drobne siateczki żył. Z czasem mogą się one przekształcić w niebieskosine żylaki. Skóra w tym miejscu zazwyczaj jest nabrzmiała, bardziej wrażliwa i sucha.
Żylaki sromu i odbytu w ciąży
Żylaki warg sromowych i pochwy w ciąży mają podłoże hormonalne. Winowajcami są przede wszystkim estrogen oraz progesteron. Działają one rozkurczająco na mięśniówkę gładką, co prowadzi do spadku napięcia żył, moczowodu, jelit i pęcherza moczowego. Żylaki sromu tworzą się w ostatnim trymestrze ciąży. Ciężar macicy sprawia, że większość żył znajdujących się w jej obszarze ulega uciskowi. Co więcej, zbyt nagła zmiana pozycji ciała u ciężarnej może zakończyć się omdleniem z powodu zbyt silnego ucisku na żyłę główną dolną. Objawy żylaków sromu to m.in.: obrzęk miejsc intymnych, zaczerwienienie warg sromowych oraz ból krocza.
Żylaki odbytu w ciąży to dość wstydliwy temat dotykający co czwartą kobietę. Hemoroidy objawiają się pieczeniem, swędzeniem, a czasem nawet i krwawieniem w czasie wypróżniania. U kobiet spodziewających się dziecka dochodzi do rozrostu macicy i spowolnienia perystaltyki jelit. Podczas oddawania stolca splot naczyniowy odbytu wypełnia się krwią. Pod wpływem wysokiego ciśnienia naczynia krwionośne zmieniają lokalizację i przesuwają się w kierunku odbytu. Sam odpływ krwi jest także utrudniony ze względu na uciskanie jamy brzusznej przez macicę. W ten sposób dochodzi do powstawania guzków krwawniczych.
Czy żylaki są groźne dla zdrowia? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Leczenie i zapobieganie żylakom w ciąży
Istnieje wiele metod walki z żylakami nóg, sromu oraz odbytu. Zalicza się do nich: profilaktykę, leczenie uciskowe, farmakologiczne, operacyjne oraz ostrzykiwanie. Czynnościami mającymi na celu zapobieganie pojawieniu się żylaków nóg są m.in.:
- codzienny ruch, wykonywanie ćwiczeń, np. bieganie, joga, fitness,
- unikanie nadmiernego przybierania na wadze. Optymalnie w ciąży tyje się ok. 12 kilogramów,
- suplementacja witaminą C,
- unikanie noszenia odzieży i bielizny uciskowej,
- noszenie butów na płaskim obcasie,
- masaże stóp i łydek,
- noszenie bielizny ciążowej.
Dolegliwości związane z żylakami miejsc intymnych można złagodzić, stosując tzw. pozycję Simsa. Zakłada ona leżenie na lewym boku oraz jednoczesne przyciągnięcie ud w stronę brzucha. Dobrym pomysłem jest także leżenie na boku z delikatnie uniesionymi nogami, które są oparte o zrolowany ręcznik lub koc. Farmakologiczne leczenie żylaków warg sromowych w ciąży jest bardzo rzadkie. Ginekolog może zdecydować się na przepisanie leków flebotropowych. Żylaki sromu mogą utrudniać naturalny poród, szczególnie jeśli są zaawansowane.
Dieta ma nie mniejsze znaczenie. Musi być bogata w składniki, które zapobiegają zaparciom. Posiłki muszą być przede wszystkim regularne, a porcje niewielkie. Kluczowym składnikiem jest błonnik, zawarty w warzywach strączkowych, owocach i produktach pełnoziarnistych. Odpowiednie nawodnienie odgrywa także istotną rolę. Przyjęło się zalecać wypijanie około 2 litrów płynów dziennie, w tym wody mineralnej niegazowanej, zielonej i owocowej herbaty, kefirów, jogurtów, maślanek oraz soków owocowych (tych w najmniejszych ilościach).
Czytaj także: Jak sobie poradzić z zaparciami w ciąży?
Po porodzie problem często sam znika. Jest to związane ze spadkiem masy ciała. W połogu i pierwszych miesiącach po urodzeniu dziecka zaleca się noszenie specjalnych rajstop lub podkolanówek, stosowanie maści miejscowych z kasztanowca czy leków z rutyną w składzie. Poprawia to krążenie żylne, co pomaga w walce z uciążliwymi żylakami.
Bibliografia:
- V. Regitz-Zagrosek, C. Blomstrom Lundqvist, C. Borghi i wsp., ESC Guidelines on the management of cardiovascular diseases during pregnancy: the Task Force on the management of cardiovascular diseases during pregnancy of the European Society of Cardiology (ESC). Endorsed by the European Society of Gynecology (ESG), the Association for European Paediatric Cardiology (AEPC), and the German Society for Gender Medicine (DGesGM). Eur. Heart J., 2011; DOI: 10.1093/eurheartj/ehr218
