Znamiona skórne to rozmaite zmiany skórne, które są zmianami wrodzonymi, lecz nie dziedziczonymi. Rzadko są widoczne od razu po urodzeniu, częściej pojawiają się w późniejszym okresie życia. Mogą wywodzić się z różnego typu komórek. Niektóre są zmianami łagodnymi, inne niosą ryzyko transformacji w nowotwór złośliwy. Jedynie leczenie chirurgiczne pozwala na wycięcie zmiany i przeprowadzenie badania histopatologicznego celem rozpoznania charakteru znamienia.
Znamiona skórne – klasyfikacja
Znamiona skórne dzieli się względem komórek, z których się wywodzą. Wyróżnia się więc znamiona wywodzące się z komórek naskórka, w tym znamię brodawkowate i brodawkę łojotokową. Drugą grupą są znamiona powstające na podłożu mielocytów, w tym znamiona barwnikowe, znamię Spitz, znamię atypowe. Znamiona skórne mogą wywodzić się również z gruczołów łojowych, gruczołów potowych, a także mogą być to znamiona naczyniowe.
Dlaczego na skórze tworzą się znamiona? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Znamiona skórne – charakterystyka
Znamiona naskórkowe brodawkowate układają się linijnie po jednej stronie ciała, mają kolor skóry otaczającej lub są lekko zaczerwienione. Znamiona typu brodawki łojotokowej, tzw. starczej, są to zmiany od płaskich, do wyniosłych i uszypułowanych wykwitów skórnych. Są dobrze odgraniczone od otoczenia, mają różne zabarwienie.
Najpowszechniej znane są znamiona barwnikowe, inaczej określane jako pieprzyki. Są to znamiona skórne niebezpieczne, ponieważ mogą stanowić punkt wyjścia czerniaka skóry. Znamiona barwnikowe płaskie to plamy o różnym kształcie. Są wyraźnie odgraniczone od otoczenia, pojawiają się często już w dzieciństwie i rosną wraz z dzieckiem. Plamki soczewicowate to również znamiona barwnikowe. Mają barwę jasno- lub ciemnobrunatną. Najczęściej są mnogie, zdecydowanie drobniejsze od piegów i zajmują najczęściej zasłonięte okolice ciała, zwykle tułów. Pod wpływem promieniowania słonecznego mogą pojawić się plamy soczewicowate starcze lub słoneczne.
U młodej osoby może wystąpić znamię skórne typu Spitz. Jest to pojedyncze znamię komórkowe, wyglądające jak czerwony guzek.
Leczenie znamion skórnych
W leczeniu znamion skórnych bierze się pod uwagę krioterapię, usuwanie chirurgiczne, laseroterapię. Możliwość usunięcia znamienia skórnego zależy od jego rozległości. Niektóre wrodzone znamiona są niemożliwe do usunięcia ze względu na znaczną rozległość. Należy też pamiętać, że jedynie metoda chirurgiczna daje możliwość wykonania badania histopatologicznego zmiany. Niektóre znamiona, mimo że mogą zostać usunięte laserem czy ciekłym azotem, muszą być zbadane w kierunku zmian złośliwych. Badanie histopatologiczne pozwala na wczesne rozpoznanie czerniaka skóry i uniknięcie sytuacji, w której wykrywa się przerzuty do narządów wewnętrznych, natomiast pierwotne ognisko nowotworowe zostało usunięte laserowo.
Jak zbudowana jest skóra i jakie spełnia funkcje? Dowiesz się tego z filmu:
