Polub nas na Facebooku
Czytasz: Zaburzenia równowagi – przyczyny, diagnostyka, leczenie
menu
Polub nas na Facebooku

Zaburzenia równowagi – przyczyny, diagnostyka, leczenie

Problemy z utrzymaniem równowagi

Fot: Zinkevych / gettyimages.com

Zaburzenia równowagi to dolegliwość powodująca problem z koordynacją ruchów, odczucie niestabilności w przestrzeni (np. wirowania, kołysania), silne zawroty głowy. Może ona być zjawiskiem fizjologicznym lub objawem niegroźnych schorzeń. Często jednak bywa symptomem poważnych chorób.

Zaburzenia równowagi są naturalnym zjawiskiem, które czasem towarzyszy gwałtownym zmianom pozycji ciała czy szybkim ruchom głowy. Wówczas przemija ono po krótkiej chwili i nie stanowi powodu do obaw o zdrowie. Niepokój powinny wzbudzać zaburzenia równowagi pojawiające się bez wyraźnych zewnętrznych przyczyn, zwłaszcza wówczas, gdy dolegliwości tej towarzyszą inne symptomy, np. ból głowy, nudności, wymioty, drętwienie kończyn, osłabienie mięśni nóg, szum w uszach. Z takimi objawami zgłasza się do lekarza około 20–30% dorosłych pacjentów (zaburzenia równowagi u dzieci zdarzają się stosunkowo rzadko), najczęściej kobiety i osoby w podeszłym wieku. Wczesne rozpoznanie przyczyny problemu zwiększa szansę chorego na wyleczenie.

Przyczyny zaburzeń równowagi

Przyczyny zaburzeń równowagi i zawrotów głowy są różnorodne. Około 50% przypadków zgłaszanych przez pacjentów stanowią choroby narządów odpowiedzialnych za zachowanie równowagi. Składają się na niego: układ przedsionkowy (błędnik, nerw przedsionkowy, jądra przedsionkowe w pniu mózgu), narząd wzroku oraz receptory czucia głębokiego umiejscowione w stawach, ścięgnach, mięśniach, więzadłach i torebkach stawowych. Receptory pozwalają na ocenę (bez użycia wzroku), w jakim położeniu znajdują się i jak obciążone są poszczególne części ciała. Informacje z tych ośrodków integrowane są w mózgu, który po analizie przesyła odpowiednie impulsy do mięśni szkieletowych oraz mięśni oka, by zapewnić stabilizację wzroku i równowagi niezależnie od pozycji ciała. Zaburzenia równowagi mogą być spowodowane dysfunkcją każdego elementu tego układu. Do najczęstszych należą dolegliwości ucha wewnętrznego:

  • choroba Meniere’a,
  • skutki urazów,
  • uszkodzenie toksyczne (np. przez leki),
  • choroba lokomocyjna.

Częstym powodem zaburzeń równowagi są schorzenia neurologiczne, takie jak guz mózgu, stwardnienie rozsiane, padaczka czy migrena. Poważny problemem – zwłaszcza w przypadku starszych osób – stanowią choroby naczyń mózgu lub móżdżku (odgrywa on istotną rolę w procesie regulacji napięcia mięśniowego i koordynacji ruchów). Zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów są spowodowane niedotlenieniem, będącym efektem miażdżycy. Mogą być też objawem udaru mózgu.

Zaburzenia równowagi mogą zostać wywołane przez procesy i choroby ogólnoustrojowe, takie jak:

  • niedociśnienie tętnicze,
  • hipoglikemia (niski poziom cukru),
  • menopauza,
  • niedokrwistość.

U około 15% chorych podłożem zaburzeń równowagi są schorzenia psychiczne, m.in. nerwica i depresja.

Problemy z koordynacja ruchów, zawroty głowy i zaburzenia równowagi mogą nastąpić także na skutek zatrucia – po spożyciu nadmiernej ilości alkoholu albo wdychaniu toksycznych gazów (np. spalin).

Zaburzenia równowagi – diagnostyka

W związku z faktem, że zaburzenia równowagi mogą być spowodowane przez szereg różnych przyczyn, leczenie tej dolegliwości musi zostać poprzedzone dokładną diagnozą. Chory powinien spotkać się nie tylko z lekarzem pierwszego kontaktu, ale także z laryngologiem, okulistą, neurologiem.

Podstawę diagnostyki stanowi wywiad lekarski, który służy ustaleniu częstości, intensywności i czasu trwania objawów: utraty równowagi, zawrotów głowy, szumów usznych, mroczków przed oczami, nudności, wymiotów. Istotną dla specjalisty informacją będzie także to, jakie symptomy pacjent odczuwa w bezruchu i po zamknięciu oczu. Lekarz musi ustalić, jakie leki przyjmuje chory, na jakie cierpi schorzenia, w jakich warunkach przebywa na co dzień – takie czynniki również mogą stymulować powstawanie zaburzeń równowagi.

Badania, na jakie często kieruje się osobę cierpiącą na zaburzenia równowagi, to:

  • pomiar ciśnienia tętniczego,
  • próba Romberga (ocena równowagi),
  • próby błędnikowe,
  • audiometria (badanie słuchu),
  • elektronystagmografia (ENG – zapis potencjałów elektrycznych w czasie oczopląsu) i videonystagmografia (VNG),
  • badanie radiologiczne (RTG) kości skroniowych i kręgosłupa szyjnego,
  • rezonans magnetyczny (MRI),
  • badanie elektroencefalograficzne (EEG),
  • badanie dopplerowskie przepływu krwi przez tętnice zaopatrujące mózg.

Badania te pozwalają na rozpoznanie chorób układu nerwowego i innych schorzeń, które mogą stanowić przyczynę zawrotów głowy.

Leczenie zawrotów głowy i zaburzeń równowagi

Sposób leczenia zaburzeń równowagi uzależniony jest od ich przyczyny. W przypadku określenia konkretnego rozpoznania, należy wdrożyć terapię choroby podstawowej.

Zaburzenia równowagi i zawroty głowy leczy się objawowo, co pozwala na złagodzenie lub usunięcie uciążliwych symptomów choroby. Pacjentowi podaje się preparaty redukujące zawroty głowy, przeciwwymiotne i uspokajające. Istotnym elementem terapii bywa rehabilitacja ruchowa, która pozwala na poprawę siły mięśniowej, koordynacji ruchów i czucia głębokiego.

Zobacz nasz film i dowiedz się jak działa układ nerwowy

Zobacz film: Budowa i funkcje układu nerwowego. Źródło: 36,6.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
40
6
Komentarze (0)
Nie przegap
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Jakie rozmiary może mieć penis? Jak go zmierzyć? 
Jakie rozmiary może mieć penis? Jak go zmierzyć? 
Panseksualizm - co to jest? Na czym polega? Kim jest osoba panseksualna?
Panseksualizm - co to jest? Na czym polega? Kim jest osoba panseksualna?
Kiwano - afrykański owoc o unikalnym smaku. Właściwości zdrowotne, wartości odżywcze i zastosowanie w kuchni
Kiwano - afrykański owoc o unikalnym smaku. Właściwości zdrowotne, wartości odżywcze i zastosowanie w kuchni
Czerwona plamka na oku. Przyczyny i leczenie
Czerwona plamka na oku. Przyczyny i leczenie
Bentonit - co to jest, jak działa i czy warto po niego sięgnąć?
Bentonit - co to jest, jak działa i czy warto po niego sięgnąć?