Układ pokarmowy noworodka rozwija się stopniowo, dlatego przez pierwsze kilka miesięcy po narodzinach jest wrażliwy na działanie czynników zewnętrznych. Na początku jest dostosowany wyłącznie do trawienia substancji zawartych w mleku matczynym lub w mieszankach modyfikowanych. Z powodu niedojrzałości układu pokarmowego często pojawiają się nieprzyjemne dolegliwości: kolka jelitowa, ulewanie, a także zaparcia i wzdęcia. U noworodka można zaobserwować także nietolerancje pokarmowe. Większość objawów ustępuje wraz z wiekiem. Zawsze jednak warto skonsultować się z lekarzem, jeżeli występują zbyt często.
Skąd się biorą wzdęcia u noworodka?
Wzdęcia u noworodka są wywołane dużą ilością powietrza nagromadzonego i zalegającego w przewodzie pokarmowym. Objawiają się one powiększeniem obwodu brzuszka malucha, dyskomfortem w jamie brzusznej, bólem, odbijaniem, podkurczaniem nóżek oraz wydalaniem dużej ilości gazów. Często, kiedy pojawiają się wzdęcia u noworodka, dziecko jest rozdrażnione, niespokojne i bardzo płacze.
Wzdęty brzuch u niemowlaka może być spowodowany kilkoma czynnikami. Najczęściej jest to przejściowy problem, którego przyczyną jest niedojrzałość układu pokarmowego i brak wykształconej mikroflory jelitowej. Może się także zdarzyć, że noworodek ma nietolerancję na niektóre składniki pokarmu. Często wzdęcia u noworodka biorą się z tego, że dziecko zbyt łapczywie je, płacze podczas karmienia lub jest karmione za rzadko.
Wzdęcia u noworodków karmionych piersią mogą wynikać ze złej techniki przystawienia dziecka do piersi. W sytuacji, kiedy brodawka nie jest dobrze objęta ustami, do buzi dziecka dostaje się powietrze, które jest połykane razem z mlekiem. Następnie zalega ono w jelitach. U noworodka może to także skutkować ulewaniem.
Wzdęcia u noworodków karmionych sztucznie mogą natomiast wynikać z nieodpowiedniego składu mleka modyfikowanego. Często zdarza się także, że smoczek od butelki ma zbyt duży otwór, dlatego dziecko połyka powietrze lub przyjmuje zbyt dużą ilość pokarmu.
Sposoby na wzdęcia u noworodka
Pełny, napięty i wzdęty brzuch u noworodka może przysporzyć maluchowi wiele cierpienia. Mimo że wzdęcia u noworodka są częstą dolegliwością, która zwykle ustępuje z wiekiem i dojrzewaniem układu pokarmowego, zawsze warto skonsultować się z lekarzem i wykluczyć inną przyczynę tej przypadłości.
Istnieją różne sposoby na wzdęcia u noworodka. Warto wypróbować kilka z nich i znaleźć najskuteczniejszy. W pierwszej kolejności trzeba uspokoić niemowlę i zapewnić mu poczucie bezpieczeństwa, dzięki czemu zmniejszy się jego niepokój, płacz i stres związany z nieprzyjemną sytuacją. Dziecko można wziąć na ręce i delikatnie kołysać lub tulić do siebie.
Dobry sposób na wzdęcia u noworodka to delikatny masaż brzuszka. Pozwala on usunąć zalegające powietrze w jelitach i usprawnić perystaltykę jelit. Brzuch należy masować otwartą dłonią okrężnymi ruchami. Inne domowe sposoby na wzdęcia u noworodka to:
- ułożenie dziecka na brzuchu;
- okład z ciepłej pieluszki;
- ciepła kąpiel w wanience;
- przywodzenie nóżek do brzuszka.
Jeżeli pojawiają się wzdęcia u noworodka karmionego piersią, należy zadbać o prawidłowe przystawienie malucha do piersi. W razie problemów można skorzystać z porad doradcy laktacyjnego. Natomiast u dzieci, które jedzą mleko modyfikowane, można zastosować butelkę antykolkową. Warto także skonsultować się z pediatrą, ponieważ czasem okazuje się, że konieczna jest zmiana mieszanki.
Co podać na wzdęcia u noworodka?
W aptekach dostępne są krople na wzdęcia u niemowląt, które można nabyć bez recepty. Ich głównym składnikiem jest symetykon – substancja, która ułatwia rozbijanie pęcherzyków powietrza w jelitach. Przed ich użyciem należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ nie każdy preparat można stosować u dzieci poniżej pierwszego miesiąca życia. Na wzdęcia u noworodka można podawać także probiotyki.
Wzdęcia u noworodka a dieta mamy karmiącej
Przez długi czas uważano, że wzdęcia u noworodka karmionego piersią są spowodowane nieprawidłowym odżywianiem się jego mamy. Zgodnie z obowiązującą wiedzą medyczną nie ma żadnych szczególnych wskazań dotyczących diety kobiety, która karmi piersią. Powinna ona odżywiać się zgodnie z ogólnymi zasadami i unikać fast-foodów, słodyczy oraz tłustych i smażonych pokarmów.
Niekiedy można wyeliminować produkt, który może źle wpływać na dziecko. Warto jednak zaznaczyć, że po pewnym czasie powinien on zostać ponownie włączony do jadłospisu. Dieta eliminacyjna jest wskazana tylko w sytuacji, gdy rozpoznana zostanie alergia pokarmowa.
Zobacz wideo: Jak działa układ pokarmowy?
Bibliografia:
1. Borszewska-Kornacka M. i wsp., Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji, [w:] „Standardy Medyczne Pediatria”, 2013, t. 10, s. 265–279.
