Charakterystycznym objawem świerzbu jest także wysypka. Lokalizuje się ona w okolicy tułowia, pasa, pępka oraz kończyn, przybierając postać grudek lub krostek. Towarzyszący im świąd nasila się nocą, podczas wysiłku lub po kąpieli.
Czym jest świerzbowiec ludzki i jaką chorobę wywołuje?
Świerzbowiec ludzki jest gatunkiem roztocza pasożytującego na ludziach i innych ssakach. W organizmie żywiciela odżywia się zrogowaciałą warstwą naskórka, wywołując świerzb – skórną chorobę zakaźną. Cechą charakterystyczną świerzbowca są wydrążone przez niego korytarze wypełnione kałem tego roztocza. Osiągają one długość 3 lub 4 centymetrów i są początkiem cyklu rozwojowego pasożyta. Pełen okres inkubacji roztocza trwa do trzech tygodni. Dopiero po jego upływie pojawiają się typowe dla świerzbu pierwsze objawy.
Świerzb jest chorobą zakaźną, a co za tym idzie, również zaraźliwą. Zachorować można na skutek bezpośredniego kontaktu ze skórą innego zakażonego lub przedmiotami, których używał. Choroba może dotknąć każdego, lecz najwięcej przypadków odnotowuje się w rejonach, gdzie są problemy z higieną osobistą i w dużych skupiskach ludzkich, zwłaszcza w szkołach i przedszkolach.
Jakie są objawy świerzbu?
Pierwszych objawów świerzbu u człowieka można nie zauważyć, ponieważ występują one dopiero po trzech tygodniach od momentu zakażenia. U chorego pojawiają się wtedy zmiany skórne o charakterze plam, grudek i pęcherzyków, które cechuje bardzo dokuczliwy świąd. Uporczywe symptomy nasilają się zwykle podczas snu, po kąpieli lub po wzmożonym wysiłku fizycznym. Lokalizują się na całym ciele, nawet na narządach płciowych, dłoniach i stopach. Chory nie przestaje się drapać, w efekcie wykwity przenoszą się na większy obszar ciała. Drapanie krostek sprzyja też zakażeniom osób trzecich, zwłaszcza gdy nie przestrzega się zasad higieny osobistej. Niestety jest to częste u dzieci, które nie przywiązują do niej większej uwagi.
Wiele osób nie wie, jak objawia się świerzb. Nie mają zatem pojęcia o istnieniu choroby i fakcie, że stanowią zagrożenie dla osób ze swojego otoczenia, dlatego w razie wątpliwości powinny zgłosić się do dermatologa.
Jak prawidłowo rozpoznać objawy świerzbu u ludzi?
Przy świerzbie ludzkim objawy są co prawda charakterystyczne, ale dla nosiciela mogą być niewidoczne gołym okiem, dlatego zmiany musi ocenić specjalista. Dermatolog dysponuje odpowiednimi narzędziami, które ułatwią mu obejrzenie wykwitów w powiększeniu i dadzą szansę na dostrzeżenie nor wydrążonych przez pasożyta. Nie bez znaczenia jest również szczegółowy wywiad rodzinny. Jeśli chory przebywał w domu i korzystał z dostępnych w nim sprzętów, mógł zarazić innego domownika. W takich sytuacjach zaleca się, aby badaniom poddała się również rodzina pacjenta.
Jak leczyć objawy świerzbu?
Objawy świerzbu wymagają leczenia farmakologicznego. Skuteczność terapii zależy od szybkości rozpoznania choroby. Zakażenie świerzbowcem ludzkim leczy się maściami o działaniu miejscowym. Zawierają one permetrynę – substancję zaliczaną do grupy insektycydów, która jest bardzo szkodliwa dla owadów oraz pasożytów. Związek ten wykorzystuje się nie tylko w lecznictwie, ale i w rolnictwie. W medycynie permetryny używa się jako składnika szamponów na wszawicę i pchły. Jest też znana jako środek przeciwdziałający zakażeniom świerzbowcowym.
Objawy świerzbu u dorosłych i dzieci można łagodzić także lekami antyhistaminowymi, ponieważ działają one przeciwświądowo. Należy również przestrzegać zasad higieny, która jest kluczowym elementem w profilaktyce zakażeń. Pościel chorego powinna być codziennie zmieniana, a nowe poszwy prasowane mocno nagrzanym żelazkiem. Ręczniki oraz przedmioty codziennego użytku należy myć i odkażać. W czasie trwania leczenia nie można współżyć.
Zobacz film: Dermatolog: Skóra to jest największy organ na człowieku
Objawy świerzbu – domowe sposoby leczenia
Leczenie objawów świerzbu można wspomagać domowymi sposobami. Podstawą są preparaty antyseptyczne, które warto stosować regularnie do czasu pełnego wyleczenia. Kupuje się je w aptece bez recepty. Mają postać sprayów odkażających, chusteczek lub żeli do dezynfekcji rąk. Towarzyszący świerzbowi uporczywy świąd opanowuje się często olejkami eterycznymi np. lawendowym lub cynamonowym. Połączone z wodą i miodem mogą być znakomitymi środkami do kąpieli. Wykazują ponadto działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe.
Bibliografia:
1. S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, wyd. I, PZWL, Warszawa 2016.
