Polub nas na Facebooku
Czytasz: Senność po posiłku – z czego wynika?
menu
Polub nas na Facebooku

Senność po posiłku – z czego wynika?

senność po jedzeniu

mat. prasowe

Poobiednia drzemka – dlaczego właściwie tak wiele osób ma na nią ochotę? W większości przypadków jest to stan naturalny, jednak gdy potrzeba snu po posiłku zaczyna wygrywać z innymi zadaniami, może to być już powód do niepokoju.

Nagminna senność po jedzeniu to problem zgłaszany przez coraz większą liczbę osób. Zwykle zdarza się po obfitym posiłku – czyli obiedzie. U większości osób po prostu mija, ale nierzadkie są przypadki, gdy utrudnia funkcjonowanie – uniemożliwia pracę umysłową czy bezpieczne prowadzenie pojazdu.

Po jedzeniu chce mi się spać – skąd to się bierze?

Lekka senność po jedzeniu nie jest czymś nienaturalnym. Po posiłku, zwłaszcza obfitym, układ pokarmowy zabiera się do pracy. Potrzebuje do niej dodatkowej energii w postaci wzmożonego przepływu krwi w okolicach brzucha. Ponieważ ta dodatkowa ilość krwi przesuwa się w rejony układu pokarmowego z okolic głowy, mózg staje się przejściowo niedotleniony, jego działanie jest spowolnione – można powiedzieć, że lekko drzemie 1.

Taka ospałość po jedzeniu nie powinna występować regularnie i w przypadku zdrowej osoby, która przesypia 7–8 godzin dziennie, po prostu samoistnie mija. Sprzyja jej zwłaszcza spożywanie dużych posiłków, do tego w szybkim tempie – co w dzisiejszych czasach zdarza się często. Gdy układ pokarmowy mówi „stop”, wysyła do mózgu sygnał o sytości – zajmuje to jednak około 20 minut, więc szybkie jedzenie sprawia, że spożywamy porcję większą, niż potrzebujemy, więc dodatkowo obciążamy układ trawienny, który będzie pracował dłużej i intensywniej.

 „Usypiające” pokarmy

Senności sprzyjają też niektóre rodzaje pokarmów. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Sydney dowiodły istnienia zależności między typem posiłku a wzrostem stężenia tryptofanu – aminokwasu odpowiadającego za senność, prekursora melatoniny.

Poziom tryptofanu zwiększają przede wszystkim posiłki o wysokim indeksie glikemicznym, czyli bogate w węglowodany. Wysoki poziom cukru we krwi powoduje wyrzut insuliny i wzrost stężenia tryptofanu. Tak duży poziom insuliny przekłada się m.in. na wzmożoną absorbcję neutralnych aminokwasów do mięśni. Oznacza to, że stężenie tryptofanu we krwi w porównaniu do innych aminokwasów jest wysokie, aminokwas ten jest więc łatwo dostępny dla mózgu 2.

Jakie produkty mogą przyczyniać się do wzmożonej senności?

  • Słodycze – zawierają cukry proste, wywołujące szybki wzrost poziomu glukozy we krwi i wyrzut insuliny.
  • Ziemniaki, kasze, makarony, ryż, pieczywo.
  • Alkohol – pogłębia uczucie zmęczenia.
  • Kawa – paradoksalnie, gdy pobudzający efekt kofeiny słabnie, organizm jest bardziej zmęczony niż wcześniej. Chodzi oczywiście o regularne picie kilku filiżanek kawy dziennie.

Za nadmierną senność po posiłku odpowiadać mogą ponadto długie przerwy między posiłkami. W czasie takiej przerwy poziom glukozy we krwi jest niski, a następnie obfitym posiłkiem dostarczamy nagle duże jej ilości. Zmęczeniu sprzyja też wiele rodzajów diet odchudzających – dlatego osoby, które chcą zrzucić zbędne kilogramy, powinny stawiać na jakość pokarmów, a nie ograniczać porcje do poziomu, w którym występuje niedobór energii 3.

Nadmierna senność po posiłku – kiedy staje się problemem? 4

Z uczuciem senności po jedzeniu można walczyć.

  • Zacznij jadać regularnie, najlepiej więcej niezbyt obfitych posiłków zamiast trzech „potężnych”. Nie pomijaj posiłków!
  • Włącz do swego menu zdrowe tłuszcze, pochodzące z ryb, roślin oleistych (oliwa z oliwek i inne wysokiej jakości, tłoczone na zimno) oraz orzechów i pestek.
  • Ogranicz spożycie węglowodanów, zwłaszcza prostych (czyli słodyczy, słodzonych napojów itp.).
  • Zmniejsz tempo spożywania posiłków – to ogromna ulga dla układu pokarmowego.
  • Włącz do menu produkty bogate w cynk (odpowiada on za przemiany energetyczne w organizmie), żelazo, kwas foliowy.
  • Dotleń mózg – zamiast poobiedniej drzemki idź na poobiedni spacer.
  • Nie jedz deseru bezpośrednio po obiedzie – poczekaj kilka godzin.
  • Aby dotlenić mózg, weź 20–30 głębokich wdechów.
  • W czasie pracy rób krótkie przerwy, rozprostuj kości.
  • Nie popijaj obiadu słodkimi napojami.

Jeśli jednak to wszystko nie wystarcza, senność może być objawem schorzenia. Co może objawiać się sennością po jedzeniu?

  • Niedoczynność tarczycy – obniżony poziom tyroksyny, która odpowiada za wiele czynności metabolicznych w organizmie, wywołuje często ospałość – zwłaszcza po jedzeniu. Zbadaj poziom TSH we krwi!
  • Niedokrwistość – czyli niedobór żelaza, kwasu foliowego, witaminy B12. Niedokrwistość przekłada się na obniżoną zdolność organizmu do zaopatrywania tkanek w tlen. Włącz do diety więcej produktów zawierających te składniki. W przypadku wegetarian i wegan podaż żelaza i witaminy B12 może być niewystarczająca – niezbędna jest wówczas suplementacja tych składników.
  • Cukrzyca typu 1 – ospałość po posiłku spowodowana wzrostem poziomu glukozy we krwi to jeden z głównych objawów tej choroby. Szczególnie należy zwrócić uwagę na taką ospałość u dzieci, u których cukrzyca może się w ten sposób rozwinąć.
  • Schorzenia trzustki – organ ten odpowiada za produkcję insuliny. Oprócz senności osoba cierpiąca na problemy z trzustką może skarżyć się na ogólne osłabienie. Zauważyć można także drżenie rąk oraz tzw. „wilczy apetyt” 5 .

Należy pamiętać, że ciągła, przewlekła senność i zmęczenie – nie tylko po posiłkach – to objawy hipersomnii, czyli przewlekłych zaburzeń snu. Choroba ta utrudnia normalne funkcjonowanie – należy ją zdiagnozować przy pomocy zaleconych przez lekarza badań, a następnie leczyć – najczęściej terapią behawioralną, w ostateczności – przy pomocy środków farmakologicznych 6 .

Materiał powstał we współpracy z Novanoc.

Podmiot zlecający: Sanofi – Aventis sp. z o.o. Działanie wynika z właściwości suplementu: Melatonina pomaga w skróceniu czasu potrzebnego na zaśnięcie. Korzystne działanie występuje w przypadku spożycia 1 mg melatoniny krótko przed pójściem spać. Wyciąg z pozłotki kalifornijskiej i melisy wspomagają nieprzerwany sen. Wyciąg z passiflory przyczynia się do osiągnięcia relaksującego snu.

Bibliografia

1. Senność po jedzeniu, https://kreatorniazmian.pl/sennosc-po-jedzeniu/, dostęp 26.08.2020 r.

2. Jak jesz, tak śpisz, Esculap.com, https://www.esculap.com/news/111130/jak-jesz-tak-pisz, dostęp 26.08.2020 r.

3. Poznańska M., W jaki sposób jedzenie wpływa na zmęczenie, https://www.doz.pl/czytelnia/a1737-W_jaki_sposob_jedzenie_wplywa_na_zmeczenie, dostęp 26.08.2020 r.

4. Senność po jedzeniu, https://kreatorniazmian.pl/sennosc-po-jedzeniu/, dostęp 26.08.2020 r.

5. Poznańska M., W jaki sposób jedzenie wpływa na zmęczenie, https://www.doz.pl/czytelnia/a1737-W_jaki_sposob_jedzenie_wplywa_na_zmeczenie, dostęp 26.08.20; Naklicka T., Senność po jedzeniu - jak często się zdarza? Czy jest powodem do niepokoju?, https://www.medonet.pl/zdrowie/zaburzenia-odzywiania,sennosc-po-jedzeniu---czy-jest-powodem-do-niepokoju-,artykul,08140795.html, dostęp 26.08.2020 r.

6. Nadmierna senność – czym jest hipersomnia i jak ją rozpoznać?, http://www.bezsennosc.pl/nadmierna-sennosc-hipersomnia/, dostęp 26.08.20.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
74
9
Polecamy
Jak zerwać z cukrem?
"Miłość do słodkiego smaku leży w naszej naturze"
Jak zerwać z cukrem? "Miłość do słodkiego smaku leży w naszej naturze" Dzień Dobry TVN
Czy istnieją skuteczne zioła na zmniejszenie apetytu?
Czy istnieją skuteczne zioła na zmniejszenie apetytu? Dzień Dobry TVN
Dlaczego jedzenie przed snem jest niezdrowe? 
Dlaczego jedzenie przed snem jest niezdrowe?  TVN zdrowie
Dieta na dobry sen.
Co jeść, aby dobrze spać?
Dieta na dobry sen. Co jeść, aby dobrze spać? TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia