Pulsujący ból zęba to dość uciążliwy objaw, za który odpowiadać mogą różne stany chorobowe. Pulsowanie zęba pojawia się w stanach zapalnych miazgi, które wywołuje najczęściej nieleczona próchnica głęboka. Może być konsekwencją urazu i stanu zapalnego przyzębia czy świadczyć o ropniu okołowierzchołkowym w martwym zębie. Osoby doświadczające uczucia pulsowania w zębie powinny udać się na konsultację do dentysty, który w zależności od przyczyny bólu dostosuje leczenie.
Pulsujący ból zęba wywołany stanem zapalnym miazgi
Pulsujący ból zęba może świadczyć o stanie zapalnym miazgi. Miazga jest tkanką wypełniającą komory i korzenie zębów, która jest bardzo wrażliwa, mocno unerwiona i unaczyniona. Odpowiada za dotlenienie i odżywienie zęba, co jest niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania. Przyczyną zapalenia zęba jest najczęściej nieleczona próchnica głęboka. Stan ten może być też konsekwencją wielokrotnie przeprowadzanych w danym zębie zabiegów dentystycznych czy nieprawidłowo wykonanego wypełnienia.
Chorzy w początkowej fazie doświadczają lekkiego i przemijającego bólu, który pojawia się zwłaszcza podczas spożywania zimnych i gorących potraw oraz napojów. Wraz z zaawansowaniem choroby ból staje się silny, uporczywy, tętniący, promieniujący na sąsiednie zęby i może być odczuwany zarówno w dzień, jak i w nocy. Świadczyć może to nawet o nieodwracalnym zapaleniu miazgi zębowej. Wówczas oprócz dolegliwości bólowych zęba u chorych stwierdza się podwyższoną temperaturę ciała, ogólne złe samopoczucie, brak apetytu, rozbicie, ból głowy i gardła.
Pulsujący ból zęba po leczeniu kanałowym u części osób mija. Niekiedy na kilka tygodni na bolący ząb zakłada się specjalne opatrunki zawierające wodorotlenek wapnia lub tlenek cynku. W przypadku silnie zaawansowanego stanu zapalnego konieczna okazać się może nawet ekstrakcja, czyli usunięcie zęba z martwą miazgą.
Pulsujący ból zęba martwego – ropień okołowierzchołkowy
Pulsujący ból zęba martwego może być objawem ropnia okołowierzchołkowego, czyli procesu zapalnego, który toczy się w tkankach okołowierzchołkowych zęba. W tym przypadku pulsujący ból zęba pojawia się zwłaszcza w nocy, po przyjęciu poziomego ułożenia ciała. Dolegliwości bólowe nasilają się przy nagryzaniu i działaniu ciepła. Ból opisywany jest przez chorych jako ciągły i promieniujący. Nierzadko doświadcza się uczucia wysadzania zęba z zębodołu, pojawia się zaczerwienienie błony śluzowej i obrzęk. Ząb może być rozchwiany, a okoliczne węzły chłonne powiększone. Najczęstszą przyczyną powstawania ropni jest stan zapalny toczący się w zębie lub jego okolicy.
Leczenie ropnia okołowierzchołkowego wymaga trepanacji zęba, czyli otwarcia komory. Lekarz opróżnia (drenuje) ropień zęba. Podejmowane jest leczenie kanałowe lub otwarte z użyciem antybiotyku. Niekiedy konieczna okazuje się ekstrakcja zęba. Ukojenie dolegliwości bólowych przynoszą zimne okłady z lodu.
Pulsujący ból zęba po urazie przyzębia
Pulsujący ból zęba może pojawić się jako konsekwencja urazu przyzębia, czyli tkanek, które otaczają i unieruchamiają ząb. W skład przyzębia wchodzą: dziąsła, okostna, ozębna, kość wyrostka zębodołowego i cement korzeniowy. Za uraz przyzębia odpowiadać mogą: korzystanie z nieodpowiedniej szczoteczki do zębów o zbyt twardym włosiu, szczotkowanie z nadmierną siłą, nieprawidłowo założone uzupełnienie protetyczne czy bruksizm, czyli zgrzytanie zębami. Inną przyczyną mogą być upadek, wypadek, bójka, które powodują uraz zęba i jego przyzębia. Najczęściej w ich wyniku dochodzi do uszkodzenia jedynki i pulsującego bólu tego zęba.
Zobacz film i sprawdź jak prawidłowo dbać o zęby:
Pulsujący ból zęba przy zapaleniu przyzębia
Zapalenie przyzębia, potocznie określane paradontozą, może być źródłem pulsującego bólu zęba. W większości przypadków za stan ten odpowiadają bakterie płytki i kamienia nazębnego. Gromadzą się one na zębach w wyniku niewystarczającej higieny jamy ustnej. Infekcja tkanek przyzębia może przyczynić się do obnażenie szyjek zębów, krwawienia z dziąseł, rozchwiania i utraty zębów.
Szczególne znaczenie w leczeniu przypisuje się odpowiedniej higienie przyzębia, której utrzymanie zapewnia stosowanie szczoteczek do zębów o miękkiej lub średniej twardości włosia, wykonywanie szczoteczką okrężnych i/lub wymiatających ruchów, korzystanie z nici dentystycznej, płukanek i szczoteczki do przestrzeni międzyzębowych. Wskazany jest także skaling naddziąsłowy i poddziąsłowy, czyli usuwanie kamienia nazębnego. Niezbędne jest wykonanie wypełnień i/lub uzupełnień protetycznych. Zaawansowana postać wymaga przeprowadzenia kiretażu, czyli zabiegu oczyszczania powierzchni korzenia oraz uzupełnienia ubytków kostnych preparatami kościozastępczymi.
Inne przyczyny pulsującego bólu zęba
Prócz wyżej wymienionych dolegliwości przyczynami pulsującego bólu zęba mogą być także za wysokie wypełnienia i ich nieodpowiednie dostosowanie w zgryzie oraz zbyt szybkie przesuwanie zębów podczas leczenia ortodontycznego. Zdarza się, że pulsujący ból zęba stanowi objaw nadwrażliwości pozabiegowej, pojawiającej się zwłaszcza w przypadku leczenia głębokiego ubytku próchnicowego. Jest to typowa reakcja na tego typu leczenie i może się utrzymać nawet przez kilka dni.
Bibliografia:
1. Jańczuk Z., Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych, Warszawa, PZWL, 2011.
2. Jańczuk Z., Stomatologia zachowawcza – Zarys kliniczny, Warszawa, PZWL, 2007.
3. Barańska-Gachowska M., Endodoncja wieku rozwojowego i dojrzałego, Lublin, Czelej, 2004.