Przyczyn dolegliwości bólowych pleców w ciąży jest kilka. Dyskomfort w okolicy lędźwiowo-krzyżowej jest najbardziej uciążliwy pod koniec ciąży, przed samym rozwiązaniem, gdyż dziecko rozpoczyna wstawianie się w kanał rodny oraz osiąga swoją największą masę.
Przyczyny bólu pleców w ciąży
Dyskomfort oraz dolegliwości bólowe dotyczą około 80% kobiecej populacji. W grupie ryzyka znajdują się głównie kobiety między 40. a 70. rokiem życia, a czynnikami predysponującymi są ciąża, poród oraz 6-tygodniowy połóg. W czasie ciąży zmienia się postawa ciała kobiety. Jest to efekt zmiany środka ciężkości oraz zwiększenia masy ciała. Pogłębia się fizjologiczna lordoza lędźwiowa, która może powodować zaburzenia pracy stawów. Ból pleców oraz jego nasilenie uzależnione są również od tego, czy kobieta przed zajściem w ciążę miała problemy z kręgosłupem.
- W ciąży zmienia się ułożenie oraz rozmiar miednicy. Dodatkowo poluźniają się jej więzadła. Zmiany te obciążają kręgosłup. Organizm ciężarnej kobiety rozpoczyna produkcję hormonu relaksyny, aby zminimalizować lub zlikwidować dolegliwości bólowe związane ze zmianami zachodzącymi w postawie ciała. Jeśli w wyniku dodatkowych schorzeń towarzyszących ciąży dojdzie do zaburzeń w gospodarce hormonalnej, zmniejszy się wydzielanie relaksyny, ból pleców w ciąży jest dużo bardziej uciążliwy.
- Kolejną przyczyną bólu okolicy lędźwiowo-krzyżowej jest dźwiganie. Kobiety ciężarne często nie rezygnują z pracy zawodowej. Jeśli praca ta związana jest z dźwiganiem ciężkich przedmiotów, dodatkowo obciąża kręgosłup. Często kobiety ciężarne posiadają już potomstwo, zdarza się, że dzieci te są w wieku wymagających noszenia na rękach. Również jest to przyczyną dodatkowego obciążenia kręgosłupa.
- Schorzenia kręgosłupa przed ciążą oraz przebyte urazy. Jeśli ciężarna cierpiała przed ciążą na dolegliwości bólowe kręgosłupa, takie jak np. dyskopatia, rozwijająca się ciąża pogłębi ten ból.
- Pod koniec ciąży dziecko może zmienić położenie, opierając cały ciężar na kręgosłupie matki. Wówczas ból jest stały. Nie ustępuje w wyniku leżenia. Jest to również sygnał dla kobiety, iż ból kręgosłupa podczas porodu będzie bardzo silny i należy w jego czasie wykonywać ćwiczenia oraz przybierać pozycje, które odciążają kręgosłup.
- Ucisk dużych naczyń powoduje zaburzenia krążenia i może być przyczyną niedotlenienia płodu w skrajnych przypadkach. Pacjentki zgłaszają raczej nudności, wymioty, zawroty głowy, a nie bóle pleców.
Jak prawidłowo wstać z łóżka, żeby uniknąć bólu kręgosłupa? Zobaczcie na filmie:
Sposoby na ból pleców w ciąży
Aby skutecznie zminimalizować lub zlikwidować ból pleców w ciąży, najważniejsze jest określenie jego przyczyny. Jeśli jest związany z dźwiganiem ciężkich przedmiotów, należy bezzwłocznie zaprzestać obciążania kręgosłupa w ten sposób. Do innych metod łagodzących ból kręgosłupa w ciąży możemy zaliczyć:
- Wykonywanie ćwiczeń mających na celu wzmocnienie mięśni odciążających kręgosłup oraz poprawiających postawę ciała.
- Korzystanie z krzeseł ze specjalnie wyprofilowanym oparciem oraz układanie poduszki w okolicy lędźwiowej podczas siedzenia, m.in. w czasie prowadzenia samochodu.
- Istotny jest wybór obuwia w zaawansowanej ciąży. Najlepiej w ciąży zrezygnować z obcasów.
- Spanie na boku. Ból pleców w ciąży podczas leżenia na lewym boku zmniejsza się. Dodatkowo można włożyć między kolana poduszkę. W niektórych przypadkach kobiety wolą leżeć na prawym boku.
- Masaże relaksacyjne dają świetne efekty w uśmierzaniu bólu kręgosłupa w czasie ciąży. Ważne jest, aby udać się do masażysty specjalizującego się w masowaniu kobiet ciężarnych, aby nie uszkodził kręgosłupa.
- Stosowanie ciepłych bądź zimnych okładów. Wybór uzależniony jest od preferencji kobiety.
- Maść na ból pleców w ciąży – niestety większość preparatów przeciwbólowych jest przeciwwskazana w ciąży, ponieważ zawiera składniki stanowiące niebezpieczeństwo dla płodu. Istnieją preparaty przeznaczone tylko dla kobiet ciężarnych. Jednak wybór maści powinien być zawsze skonsultowany z lekarzem prowadzącym.
Jakie są typowe dolegliwości w czasie ciąży? Zobaczcie sami:
Bibliografia:
1. Majchrzycki M., Mrozikiewicz P., Kocur P., Bartkowiak-Wieczorek J., Hoffman M., Stryła W., Seremak-Mrozikiewicz A., Grześkowiak E.: Dolegliwości bólowe dolnego odcinka kręgosłupa u kobiet w ciąży. Prace poglądowe położnictwo. Ginekologia Polska 2010.
2. Miszka A., Smolarek N., Chmaj-Wierzchowska K., Zgrzeba L.: Dolegliwości bólowe okolicy lędźwiowo-krzyżowej u kobiet w ciąży. Zakład Praktycznej Nauki Położnictwa 2017
1. Pilewska-Kozak A., Stadnicka G., Łepecka-Klusek C., Dobrowolska B., Pałucka K., Pawłowska-Muc A., Kozak Ł.: Dolegliwości bólowe pleców u kobiet w ciąży - doniesienia wstępne. Katedra i Klinika Ginekologii i Endokrynologii Ginekologicznej Wydział Nauk u Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie 2016.
