Na przewlekłą białaczkę limfatyczną – jeden z najczęściej występujących nowotworów krwi – zapada się zazwyczaj w wieku powyżej 50 lat. Im starsza jest osoba, u której zostanie wykryta leukemia, tym mniej metod leczenia można wykorzystać w walce z chorobą.
Czym jest białaczka limfatyczna? Przyczyny i rodzaje
Białaczka, inaczej leukemia (z gr. leukos – biały i haima – krew) jest nowotworem wywodzącym się z układu krwiotwórczego. Dzieli się na wiele odmian. Do czterech głównych należą:
- ostrą białaczka szpikowa;
- przewlekła białaczka szpikową;
- ostra białaczka limfoblastyczna (błędnie nazywana ostrą białaczką limfatyczną);
- przewlekłą białaczkę limfatyczną.
Ta ostatnia dzieli się na:
- białaczkę włochatokomórkową (typu B lub T);
- białaczkę prolimfocytową (typu B lub T);
- białaczkę z dużych ziarnistych limfocytów.
Przy białaczce limfatycznej dochodzi do nieprawidłowego rozrostu leukocytów i namnażania w szpiku kostnym tzw. blastów (niedojrzałych białych krwinek), dostających się do krwi. W wyniku tego następuje rozrost tkanki limfatycznej, która zaczyna naciekać do innych tkanek. Przyczyny choroby nie są znane, wiadomo jedynie, że nie bez wpływu na rozwinięcie się białaczki pozostają czynniki genetyczne.
Jak się objawia przewlekła białaczka limfatyczna?
Przewlekła białaczka limfatyczna charakteryzuje się stopniowym, powolnym przebiegiem, dlatego często diagnozuje się ją na długo po wystąpieniu pierwszych symptomów choroby. Do zrobienia badań powinny skłonić utrata masy ciała, duża męczliwość i brak tchu podczas wykonywania czynności wymagających wysiłku. O białaczce mogą też świadczyć wzmożona podatność na infekcje i powiększenie węzłów chłonnych.
Przewlekła białaczka limfatyczna – wyniki badania krwi, biopsji i badania kariotypu
Pierwszym krokiem w diagnostyce białaczki limfatycznej jest zrobienie morfologii. We krwi chorego występuje dużo limfocytów (limfocytoza). Oprócz nadmiaru białych krwinek stwierdza się często małopłytkowość i niedokrwistość. Następny krok to badanie szpiku kostnego (biopsja), do którego za pomocą specjalnej igły pobiera się z kości próbkę miazgi krwiotwórczej. Odbywa się to pod znieczuleniem miejscowym lub ogólnym (u dzieci). W laboratorium na pobranej próbce wykonuje się mielogram szpiku, czyli określa się procentowo ilość poszczególnych komórek. Wskazaniem do dalszej diagnostyki przewlekłej białaczki limfatycznej jest zwiększona ilość limfocytów.
Rozpoznanie nowotworu stawia się na podstawie wyników badania histopatologicznego węzłów chłonnych. Badanie cytogenetyczne pozwala na określenie typu białaczki. Żeby diagnostyka była pełna, ustala się jeszcze immunofenotyp limfocytów (zarówno we krwi, jak i w szpiku kostnym) oraz stężenie immunoglobulin, które u chorych na przewlekłą białaczkę limfatyczną jest bardzo małe.
Przewlekła białaczka limfatyczna – rokowania
Przy przewlekłej białaczce limfatycznej można się spodziewać zarówno dobrych, jak i złych rokowań, w zależności od stopnia zaawansowania choroby w chwili jej rozpoznania. Szanse na wyleczenie określa się na podstawie klasyfikacji Raia lub Bineta. Najczęściej do śmierci prowadzą zakażenia (np. sepsa).
Przewlekła białaczka limfatyczna – leczenie
Terapia białaczki limfatycznej przewlekłej nie zawsze jest koniecznością. Bywa, że choroba objawia się tylko nieznacznym zwiększeniem poziomu leukocytów. Stan chorego musi być stale monitorowany. Przy białaczkach o cięższym przebiegu trzeba przyjmować silne leki, zwykle analogi puryn (np. w schemacie CHOP: cyklofosfamid, doksorubicyna, winkrystyna, prednisolon albo FCR: fludarabina, cyklofosfamid, rytuksymab). Chemioterapia niekiedy uzupełniana jest immunoterapią, czyli pobudzeniem układu odpornościowego. Przyjmuje się ją 4–6 razy w miesiącu, u większości chorych w warunkach ambulatoryjnych. U pacjentów w bardziej zaawansowanym wieku (powyżej 60. roku życia nie przeprowadza się raczej przeszczepu szpiku kostnego, bo ryzyko powikłań jest większe niż oczekiwane korzyści. Przeszczep jest szansą na przezwyciężenie białaczki dla wielu osób młodych z agresywną postacią choroby. W przypadku białaczki limfatycznej leczenie naturalne nie ma potwierdzonego działania.
Zobacz wideo: Białaczka - historia Moniki Michalik, która zwlekała z badaniami, chociaż objawy choroby postępowały
