W Polsce wciąż panuje powszechne przekonanie, że małym dzieckiem powinna zajmować się matka. Jeśli nie ma możliwości połączenia tych obowiązków z pracą zawodową, winna z niej zrezygnować. Tego zdania było 89% ankietowanych uczestniczących w badaniu „Między domem a pracą” przeprowadzonym przez Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Szkołę Główną Handlową oraz Uniwersytet Warszawski. Zaledwie 6% uznało, że to ojciec powinien ograniczyć aktywność zawodową lub z niej zrezygnować.
Wraz ze zmianą generacyjną i rosnącym poziomem wykształcenia kobiet wzrasta grono Polek, które po urodzeniu dziecka szybko postanawiają wrócić do pracy. Zdają sobie bowiem sprawę z faktu, że ograniczenie aktywności zawodowej negatywnie wpływa na ich pozycję zawodową, a także zmniejsza nie tylko bieżące dochody, ale również przyszłą emeryturę.
Problemy z powrotem do pracy po urodzeniu dziecka
Im dłuższa przerwa w pracy, tym trudniejszy powrót do aktywności zawodowej, co jest widoczne w przypadku kobiet z wyższym wykształceniem, mających szczególnie duży udział w statystykach bezrobocia.
Jak wykazały badania realizowane w ramach projektu „Matka pracująca”, aż 77% ankietowanych matek miało trudny powrót na rynek pracy. Wskazywały wiele problemów, m.in. zapewnienie opieki nad dzieckiem (w tym duże koszty związane z zatrudnieniem opiekunki oraz małą dostępność żłobków i przedszkoli), łączenie obowiązków zawodowych i domowych, powrót do bieżących obowiązków w pracy (np. dezaktualizację wiedzy).
Nie bez znaczenia jest stosunek pracodawców do młodych matek. Co trzeci z nich obawia się, że kobiety mogą wykazywać mniejsze zaangażowanie i elastyczność niż inni pracownicy lub odejść z pracy krótko po przeszkoleniu, aby urodzić kolejne dziecko.
Jak ułatwić sobie powrót do pracy?
Dla kobiet planujących wznowienie aktywności zawodowej największym zmartwieniem staje się zapewnienie dziecku opieki. Rozwiązań jest sporo, każde ma plusy i minusy. W żłobku pociecha może liczyć na fachową opiekę i bezcenne dla jej rozwoju kontakty z rówieśnikami, ale jednocześnie jest narażona na różne infekcje i częste choroby.
Można poszukać niani, która zatroszczy się o malucha w domu. Małe dziecko potrzebuje często stałej opieki jednej osoby, a zmiana otoczenia bywa dla niego stresująca. Wspaniałą opiekunką jest babcia, która obdarza wnuka prawdziwą troską i miłością, ale również ma tendencję do rozpieszczania i stosowania swoich metod wychowawczych, co nie zawsze podoba się rodzicom.
Przed powrotem do pracy warto odpowiednio zorganizować życie rodzinne i ustalić podział obowiązków z partnerem. Niekiedy trzeba go też przekonać do pomysłu wznowienia aktywności zawodowej, ponieważ wciąż nie brakuje mężczyzn (i innych członków rodziny) wyrażających opinię, że kobieta powinna „siedzieć” w domu z dzieckiem. Brak partnerskich relacji oraz sprawiedliwego podziału zadań domowych znacznie utrudnia podjęcie decyzji o powrocie do pracy.
Nie bać się rozmów o pracę
Niekiedy trzeba pokonać niską samoocenę, brak pewności siebie i wiary we własne możliwości czy stres związany z kontaktem z pracodawcą. Powodem tego bywa długotrwałe przebywanie w domu tylko z dzieckiem, powodujące pewien rodzaj izolacji. Kobiety boją się rozmów o pracę czy samoprezentacji, nie wierzą, że ich wiedza i umiejętności zostaną wysoko ocenione.
Jednak nawet nie pracując zawodowo i spędzając czas wyłącznie z dzieckiem, warto się dokształcać, rozwijać zainteresowania i umiejętności. Można też w miarę możliwości podejmować różne formy aktywności społecznej, np. angażując się w wolontariat.
Powrót do aktywności ułatwiają elastyczne formy czasu pracy, dzięki którym można pogodzić życie rodzinne i zawodowe. I nie zwariować…
