Głównymi objawami polipów nerek są: bóle w okolicach lędźwiowych, ataki kolki nerkowej oraz obecność krwinkomoczu, wykrywana w badaniu ogólnym moczu. Diagnostyka polipów nerkowych polega głównie na badaniach obrazowych (ureterorenoskopii). Po potwierdzeniu obecności polipa w nerce powinien on zostać usunięty operacyjnie.
Zobacz też:
- Układ moczowy – co warto o nim wiedzieć?
- Urolog: lekarz specjalista od chorób układu moczowo-płciowego
- Jak rozpoznać krwinkomocz? Jakie są jego przyczyny?
Dlaczego powstają polipy w nerkach?
Górny układ moczowy człowieka składa się z nerek oraz moczowodów. Mocz po skomplikowanym procesie filtracji w kanalikach nerkowych spływa do kielichów mniejszych oraz większych, które znajdują się wewnątrz nerki. W części obwodowej nerki, w tzw. wnęce, mieści się miedniczka nerkowa, która stanowi początkowy etap drogi moczowej. Łączy się bezpośrednio z moczowodem, którym mocz transportowany jest do pęcherza moczowego.
Polipy to patologiczne, zwykle uszypułowane, guzowate struktury wychodzące z błon śluzowych, pokryte nabłonkiem. Mają charakter zmian łagodnych, choć w niektórych przypadkach rozpocząć się może w nich proces karcynogenezy, czyli powstania nowotworu złośliwego.
Polipy nerkowe to łagodne, nienabłonkowe guzy, zbudowane z tkanki łącznej, pokryte nabłonkiem przejściowokomórkowym, charakterystycznym dla dróg moczowych. Najczęściej lokalizują się w miedniczkach nerkowych lub w układzie kielichowo-miedniczkowym nerek. Należy podkreślić, że jest to schorzenie bardzo rzadkie, na świecie odnotowano zaledwie kilkanaście przypadków pojawienia się w nerkach polipów. Mogą one powstać w każdym wieku, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci.
Wśród przyczyn powstawania polipów nerkowych upatruje się:
- wady wrodzone układu moczowego (stąd występowanie tych zmian u dzieci),
- poważne zakażenia bakteryjne i wirusowe,
- zaburzenia gospodarki hormonalnej,
- podrażnienie spowodowane przez kamicę nerkową,
- ciężkie urazy nerek.
Jakie objawy mogą dawać polipy w nerkach?
Polipy w nerkach przez wiele lat mogą pozostawać bezobjawowe. Pierwszymi sygnałami są jedno - lub obustronne bóle w okolicy lędźwiowej. Bólom w okolicach kręgosłupa towarzyszyć mogą wymioty. Gdy polip zlokalizowany jest przy ujściu moczowodu, daje objawy ostrej kolki nerkowej, podobnej do tej, która występuje przy kamicy moczowodowej. Przedstawione symptomy towarzyszą wielu innym schorzeniom, takim jak choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, zapalenie czy kamica układu moczowego. Z tego względu polipy na nerkach zwykle diagnozowane są późno.
Na czym polega diagnostyka oraz leczenie polipów nerek?
Każde podejrzenie patologii toczącej się w układzie moczowym powinno skłaniać lekarza do rozpoczęcia szybkiej diagnostyki. Pierwszym etapem jest zwykle badanie ogólne moczu wraz z analizą cytologiczną osadu. W przypadku polipów nerek w badaniu ogólnym moczu stwierdzić można krwinkomocz, a mikroskopia nie wykazuje obecności komórek nowotworowych. Badania biochemiczne krwi także nie uwidaczniają odchyleń od normy.
Po wykonanych analizach laboratoryjnych, przy podejrzeniu patologii w układzie moczowym, przeprowadzane są badania obrazowe. Ultrasonografia (USG) jest złotym standardem w obrazowaniu chorób nerek. Polipy nerek w USG opisywane są zwykle jako lite guzy niewielkich rozmiarów, znajdujące się w miedniczkach nerkowych. Tomografia komputerowa może stanowić uzupełnienie badania ultrasonograficznego.
Urografia jest radiologicznym badaniem, które polega na podaniu dożylnie kontrastu i obserwacji jego przemieszczania się z układu naczyniowego poprzez drogi moczowe (układy kielichowo-miedniczkowe nerek i moczowody) do pęcherza moczowego. Przy obecności polipów w nerkach uwidoczniony może zostać ubytek wypełnienia kontrastem miedniczek nerkowych (sugerujący obecność w tym miejscu patologicznej masy, która nie ulega zakontrastowaniu) oraz zastój moczu w układach kielichowo-miedniczkowych.
Badanie cystoskopowe, czyli wziernikowanie cewki moczowej, pozwala na określenie patologii toczących się w cewce oraz w pęcherzu moczowym. Przy występowaniu polipów nerek struktury te nie wykazują odchyleń od normy. Nowym badaniem, pozwalającym na kompleksową ocenę układu moczowego przy podejrzeniu występowania polipów nerek, jest ureterorenoskopia – endoskopowe wziernikowanie całego układu moczowego (od cewki moczowej, aż po miedniczki nerek).
Po uwidocznieniu w badaniach obrazowych polipa nerek wykonywana jest biopsja zmiany. Choroba powinna być różnicowana z kamieniami nerkowymi oraz rakiem układu moczowo-kielichowego nerki. Leczenie polipów nerek, po wykluczeniu badaniami histopatologicznym złośliwego charakteru tych zmian, polega na wykonaniu zabiegu oszczędzającego nerkę. Przeprowadza się resekcję polipa wraz z marginesem zdrowych tkanek.
Zobacz film: Jak wygląda profilaktyka chorób nerek?
Bibliografia:
1. Polip miedniczki nerkowej. http://www.urologiapolska.pl/artykul.php?2102
