Poduszka ortopedyczna Frejki noszona jest na wzór pieluszki i pozwala na utrzymanie kończyn dolnych w odwiedzeniu i odpowiedniej rotacji stawów biodrowych. W zależności od rodzaju i rozmiaru urządzenia cena ortezy sięga blisko 60 zł. Aby obniżyć koszty leczenia, można skorzystać z refundacji Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ).
Czym jest poduszka Frejki?
Poduszka Frejki to rodzaj ortezy ortopedycznej wykorzystywanej w procesie ambulatoryjnego leczenia dysplazji stawu biodrowego u niemowląt oraz w celach profilaktycznych u dzieci zagrożonych rozwojową dysplazją stawów biodrowych, np. w przebiegu mózgowego porażenia dziecięcego. Urządzenie, noszone na wzór pieluszek jednorazowego użytku, zaprzężone na ciało za pomocą szelek i rzepów, pozwala na repozycję nieprawidłowo ustawionej głowy kości udowej w panewce stawu biodrowego, poprzez zgięcie i odwiedzenie stawów biodrowych oraz rotację wewnętrzną ud. Frejka dodatkowo stabilizuje, czyli utrzymuje w określonej pozycji, struktury układu ruchu poddawane terapii, zapewniając jednocześnie swobodę ruchów dystalnych części kończyn dolnych. Elastyczna konstrukcja poduszki ortopedycznej zapewnia komfort jej noszenia. Rekonwalescencja aparatu ruchu w znacznym stopniu zależy od rozmiaru, rodzaju i jakości ortezy założonej na obręcz biodrową.
Poduszka Frejki – rozmiary i rodzaje
Przed przystąpieniem do wyboru poduszki przeprowadza się pomiar stopnia zaawansowania patologii stawu, aby efektywnie ustawić jego struktury w prawidłowym położeniu za pomocą klinów rotujących i innych elementów wchodzących w skład konstrukcji urządzenia. Poduszka Frejki występuje w 5 rozmiarach: 16 cm, 18 cm, 20 cm, 22 cm i 24 cm, przy czym rozmiar ortezy wyznacza miara odległości kolan w pozycji swobodnego leżenia tyłem. Ze względu na szybkie tempo rozwoju fizycznego dziecka frejkę należy wymieniać. Orteza ortopedyczna tego typu w jednym rozmiarze zwykle wystarczy na blisko 8 tygodni. W zależności od potrzeb pacjenta rynek medyczny zapewnia szeroki wybór rodzajów szyny leczniczej na dysplazję stawu biodrowego. Przykładowo poduszka Frejki z klinami umożliwia zmianę ustawień obu kończyn dolnych pod większym lub mniejszym kątem bądź wywieranie jednostronnego nacisku na staw biodrowy. Z kolei poduszka Frejki z dodatkowym pokrowcem ułatwia utrzymanie urządzenia w czystości.
Jak zakładać poduszkę Frejki?
Zakładanie poduszki Frejki wymaga staranności. Aby rehabilitacja dysplazji stawu biodrowego przebiegała prawidłowo, należy:
- odpiąć szelki i pas obwodowy;
- przypiąć kliny odwodzące;
- ułożyć dziecko na poduszce;
- zapiąć pasy tułowia i szelki.
Warunkiem powodzenia terapii jest ściśle przylegająca do ciała orteza oraz odpowiednio mocne zapięcie pasów. Zdejmowanie urządzenia poleca się wykonywać poprzez odpięcie uprzęży i klinów. Nie jest zalecane wysuwanie dziecka, a następnie umieszczanie go w uprzednio przygotowanej poduszce. Frejka z powodzeniem może być noszona pod odzieżą wierzchnią, a jej obecność nie odznacza się pod ubraniem. Również konserwacja ortezy nie sprawia trudności. Przede wszystkim należy oddzielić pokrowiec od poduszki, który można prać w pralce automatycznej. Ze względu na zamkniętą strukturę komórkową urządzenia, która ulega zniszczeniu podczas dynamicznego czyszczenia w maszynie, zaleca się mycie ręczne frejki lub przecieranie jej powierzchni łagodnym detergentem. Przed przystąpieniem do prania pokrowca warto zabezpieczyć rzepy poprzez założenie ich na siebie.
Jak działa poduszka ortopedyczna Frejki?
Poduszka Frejki bierze udział w zatrzymaniu, odwróceniu i prewencji niedorozwoju panewki stawowej stawu biodrowego poprzez ograniczenie procesów jej spłycenia, utrzymanie głowy kości udowej pod odpowiednim kątem względem panewki stawu biodrowego miednicy, a także minimalizowanie powikłań wynikających z postępującej deformacji stawu, np. wypadania głowy z panewki czy niestabilności bioder. Ze względu na znaczną plastyczność tkanki kostnej u niemowląt odpowiednia manipulacja kości udowej sprzyja rozwojowi funkcji motorycznych kończyn dolnych, miednicy oraz kręgosłupa, szczególnie w odcinku lędźwiowym. Zaniechanie leczenia dysplazji może stanowić przyczynę trudności z prawidłowym wychyleniem nóg, zaburzając mechanikę chodu. Noszenie poduszki Frejki zwykle trwa od 2. do 4. miesięcy lub dłużej, w zależności od potrzeb pacjenta.
Poduszka Frejki – cena
Koszt frejki waha się w granicach 40–60 zł. W celu obniżenia ceny leczenia można skorzystać z dofinansowania na zakup urządzenia w ramach ubezpieczenia NFZ.
Zobacz film: Jak nosić dziecko
Bibliografia:
1. Kruczyński J., „Ortopedia i rehabilitacja. Wybrane zagadnienia z zakresu chorób i urazów narządu ruchu dla studentów i lekarzy”, PZWL, Warszawa 2015;
2. Żuk T., „Podstawy ortopedii i traumatologii”, PZWL, Warszawa 1980;
3. Zidka M., „Pavlik harness and Frejka pillow: compliance affects results of outpatient treatment”, Archives of Orthopaedic and Trauma Surgery, Springer Link, 4/2019.
