Paracetamol uznany jest za najbezpieczniejszy lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy. Trudno się z tym nie zgodzić, aczkolwiek warunkiem jego bezpieczeństwa jest właściwe stosowanie. Połączenie paracetamolu z alkoholem czy też spożycie paracetamolu po alkoholu wywiera bardzo szkodliwe działanie na organizm.
Paracetamol – właściwości
Działanie paracetamolu wynika z hamowania prostaglandyn w ośrodkowym układzie nerwowym, poprzez blokowanie cyklooksygenazy kwasu arachidonowego. Po doustnym podaniu, maksymalne stężenie we krwi osiąga po godzinie. W postaci czopków, jego wchłanianie jest mniejsze, a maksymalne stężenie w organizmie osiąga dopiero po około 3 godzinach. Najszybszy efekt osiąga się po dożylnym podaniu leku. Paracetamol jest metabolizowany w wątrobie, wobec czego leki pobudzające mikrosomalne enzymy wątrobowe przyspieszają metabolizm paracetamolu. Nieaktywne metabolity w postaci glukuronianów i siarczanów są wydalane z moczem. W niewydolności wątroby jego czas półtrwania w organizmie wydłuża się o około 2–4 godziny.
Paracetamol stanowi bardzo bezpieczny lek przeciwgorączkowy i przeciwbólowy. Na rynku dostępnych jest wiele leków z tą substancją. Dlatego też mimo iż sam paracetamol jest stosunkowo bezpieczny, to połączony z pseudoefedryną może wejść w interakcję z alkoholem. Sam paracetamol wywołuje niewiele interakcji, dlatego też jest chętnie stosowany przez chorych na cukrzycę, nadciśnienie czy wrzody żołądka i dwunastnicy. Nie działa bowiem uszkadzająco na błonę śluzową żołądka, ani też nie osłabia działania innych stosowanych leków. Przewlekle stosowany działa jednak uszkadzająco na wątrobę (hepatotoksycznie). Istotne jest unikanie połączenia paracetamolu z alkoholem, by dodatkowo nie nasilać hepatotoksycznego działania obu substancji.
Dawkowanie paracetamolu
Paracetamol powinno się przyjmować w dawce 100–500 mg co 3–4 godziny. Maksymalna dawka tego leku u dorosłych to 4 g. U osób starszych, chorych na nowotwory i przy niewydolności nerek dawka maksymalna jest o połowę niższa. Różnica dawki maksymalnej dotyczy również tego, czy paracetamol przyjmowany jest wyłącznie doraźnie czy przewlekle. Przy przewlekłym stosowaniu paracetamolu nie powinno się przekraczać dawki dobowej, wynoszącej 2,5 g. U dzieci leki dawkuje się względem masy ciała. Tak też jest w przypadku paracetamolu. Podaje się 10–15 mg paracetamolu na kilogram masy ciała co 3–4 godziny. Ilość dawek dobowych nie powinna przekraczać pięciu, natomiast maksymalna dobowa dawka wynosi 65 mg na kilogram masy ciała na dobę.
Paracetamol z alkoholem
Paracetamol przez to, iż uznany jest za lek bezpieczny, często suplementowany jest mimo spożywanego alkoholu. Okazjonalne wypicie alkoholu przy zachowaniu odpowiedniego odstępu od dawki leku (co najmniej 3 godziny) nie powoduje zbyt szkodliwych interakcji. Oznacza to, że jeśli połknęło się paracetamol, to bezpieczne może być spożycie alkoholu dopiero po około 3 godzinach. Powinno się jednak unikać przyjmowania paracetamolu po alkoholu. Różny jest czas eliminacji alkoholu, w zależności od tego, ile się go wypiło. Nie powinno się także stosować paracetamolu jako metody „na kaca”.
Alkohol przede wszystkim uszkadza wątrobę. Przewlekłe przyjmowanie alkoholu zwiększa ryzyko działania hepatotoksycznego. I to właśnie u alkoholików dodatkowe spożywanie paracetamolu nasila negatywny wpływ alkoholu na wątrobę. Alkohol również wydłuża metabolizm paracetamolu i osłabia jego działanie przeciwbólowe.
