Dehydrogenaza mleczanowa (LDH lub LD ) występuje we wszystkich komórkach krwi, łatwo przenikając do surowicy poprzez obumarcie komórek lub zwiększoną przepuszczalność błony komórkowej, wywołanej przez toksyny lub zachwianie równowagi krwi.
Badanie LDH (dehydrogenaza mleczanowa) – to warto wiedzieć
Znajomość poziomu enzymu LDH wraz z wynikami innych badań laboratoryjnych, a w szczególności aminotransferazy asparaginianowej. Ponadto, zwiększone stężenie LDH może wskazywać na anemię hemolityczną (wzrost LDH nie świadczy o każdej anemii), nowotwory lub choroby wątroby. Obecnie do oceny uszkodzenia serca (np. w przebiegu zawału) oznacza się stężenie troponin, a nie LDH.
Z powodu występowania LDH w obrębie całego organizmu stosuje się oznaczenie izoenzymów, dzięki którym łatwiej wykryć miejsca uszkodzeń i wdrożyć właściwe leczenie. Izoenzymy LDH występujące w różnych tkankach znacząco różnią się od siebie budową oraz ruchliwością w badaniu elektroforetycznym.
Stosowany przez lekarzy podział izoenzymów LDH określa:
- LDH1 oraz LDH2 – tkanki mięśnia sercowego, kora nerek, komórki zarodkowe i erytrocyty,
- LDH3 – tkanki płucne, komórki nowotworowe,
- LDH4 – tkanki nerek, trzustki, łożyska, węzły chłonne i leucytów,
- LDH5 – mięśnie szkieletowe oraz wątroba.
LDH – kto powinien wykonać badanie?
Izoenzymy LDH1 i LDH2 pełnią obecnie zdecydowanie mniejszą rolę w lekarskiej diagnostyce. W przeszłości lekarze wykorzystywali znajomość poziomów tych izoenzymów do oceny zawału mięśnia sercowego. Mankamentem okazał się długi czas, w którym dochodziło do zmian stężenia LDH. Dlatego izoenzymy LDH1 i LDH2 zostały wyparte innymi metodami pozwalającymi oszacować stopień uszkodzenia mięśnia sercowego w znacznie krótszym czasie. Obecnie stosuje się oznaczanie poziomu troponin.
Zgodnie z zaleceniami lekarzy, o wykonaniu badania LDH powinny pomyśleć osoby z objawami chorób dróg żółciowych, uszkodzenia mięśnia sercowego, niedokrwistości hemolitycznej, chorób rozrostowych układu krwiotwórczego, uszkodzeń mięśni szkieletowych, chorób płuc i nowotworów.
Jak przygotować się do badania LDH?
Standardowo badanie LDH wykonuje się na czczo poprzez pobranie próbki krwi. Tego dnia warto powstrzymać się od spożywania pokarmów na około 8 godzin przed pobraniem. Czas oczekiwania na wyniki wynosi najczęściej jeden dzień.
LDH – normy
Poziom LDH składa się na całkowitą aktywność wszystkich izoenzymów. Zgodnie z ogólnymi normami podział izoenzymów wygląda następująco:
- około 50% ogólnej aktywności LDH stanowi izoenzym LDH1,
- około 35% – LDH5,
- około 30% – LDH4.
Pamiętajmy, że wyniki należy konfrontować z normami laboratorium, w którym przeprowadzono badanie, ponieważ ich zakres może znacząco się różnić w zależności od placówki. Orientacyjne normy:
dorośli:
- 120–230 U/l;
noworodki i dzieci:
- 135–750 U/l – od 1. do 30. dnia życia,
- 180–435 U/l – od 31 dni do 11 miesięcy,
- 160–370 U/l – od roku do 3 lat,
- 145–345 U/l – od 4 do 6 lat,
- 143–290 U/l – od 7 do 9 lat,
- 120–293 U/l – od 10 do 12 lat,
- 110–283 U/l – od 13 do 15 lat,
- 105–233 U/l – od 16 do 17 lat.
Należy pamiętać, że wynik badania należy zawsze przedyskutować z lekarzem!
Podwyższone LDH – co oznacza?
Wzrost poziomu LDH w organizmie lekarze najczęściej łączą z udarem mózgowym, niedokrwistością hemolityczną, niedokrwistością złośliwą (megaloblastyczną), mononukleozą zakaźną, zawałem krezki, zatorem tętnicy płucnej, chorobami nerek, chorobami wątroby, dystrofią mięśniową, zapaleniami trzustki, chłoniakiem i rakiem jądra. Ponadto, wzrost aktywności LDH występuje po spożyciu leków znieczulających, aspiryny, prokainamidu, narkotyków i alkoholu. Warto pamiętać, że w przypadku osób przewlekle chorych wybrane lekarstwa mogą potęgować aktywność dehydrogenazy mleczanowej w tkankach.
Czasowy wzrost LDH może zostać wywołany silnym wysiłkiem fizycznym, a u osób z wysoką liczbą płytek krwi aktywność LDH jest nieprawdziwie zawyżona.
Niska aktywność LDH najczęściej nie stanowi żadnego problemu i wraz z prawidłową aktywnością LDH jest charakterystyczna dla osób zdrowych. Nieco niższy wynik może wystąpić w przypadku zdrowych osób zażywających duże dawki witaminy C.
