Kwas DHA, czyli kwas dokozaheksaenowy jest kwasem wielonienasyconym należącym do grupy kwasów omega-3. Jest niezbędny w czasie ciąży, ma pozytywny wpływ na stan zdrowia ciężarnej i rozwój płodu. Stosowanie kwasu DHA może zapobiegać powikłaniom ciąży i niedorozwojowi przyszłego dziecka. Zażywanie kwasu DHA zmniejsza ryzyko wystąpienia depresji u kobiet ciężarnych i depresji poporodowej.
Czym jest kwas DHA?
Kwas DHA jest organicznym związkiem chemicznym, obecnym w m.in. algach oraz rybach. Jak podkreślają lekarze, DHA to główny składnik budulcowy centralnego układu nerwowego, a także siatkówki oka. Badania naukowców z University of Missouri dowiodły, że regularne i odpowiednie spożywanie kwasu DHA zmniejsza ryzyko infekcji układu oddechowego, wystąpienia alergii pokarmowej, wziewnej oraz astmy. Kwas DHA ma korzystne działanie na rozwój ośrodkowego i centralnego układu nerwowego. Kwas DHA chroni neurony przed działaniem różnych szkodliwych czynników odpowiedzialnych za stany zapalne i ich uszkodzenia.
Stosowanie kwasu DHA w ciąży – korzyści, dawkowanie
Zdaniem lekarzy i naukowców, kwas DHA jest niezbędny w czasie ciąży i należy stawiać go na równi z kwasem foliowym. Ze względu na działanie, suplementacja kwasu DHA jest niezbędna do prawidłowego przebiegu rozwoju płodu w okresie prenatalnym, a także budowy tkanek u ciężarnej w czasie ciąży. Dane amerykańskich naukowców wskazują, że kobiety spożywające kwas DHA są mniej narażone na stan przedrzucawkowy, który może doprowadzić do odklejania łożyska, pęknięcia wątroby, niskiej masy urodzeniowej, a także udaru u dziecka.
Zapotrzebowanie na kwas DHA wzrasta szczególnie w III trymestrze, kiedy to u nienarodzonego dziecka rozwija się układ nerwowy. Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, kobiety w ciąży powinny zażywać co najmniej 200 mg DHA na dobę w przypadku zróżnicowanej diety bogatej w źródła DHA różnego pochodzenia. Jeśli spożycie ryb jest niskie, warto podnieść dzienną dawkę kwasu do ok. 500 mg. Kobiety z wysokim ryzykiem przedwczesnego porodu powinny przyjmować dawkę ok. 1000 mg dziennie. Ginekolodzy podkreślają, że suplementację DHA należy rozpocząć już w pierwszym miesiącu ciąży. Warto pamiętać o nieznacznym i bezpiecznym wydłużeniu czasu ciąży u kobiet, które we właściwy sposób przyjmowały kwas DHA. Dzieci matek dbających o suplementację DHA rodzą się z większą masą ciała.
W Polsce odsetek wcześniaków wynosi ok. 10%, co w porównaniu do statystyk pozostałych państw Europy (od 6 do 8,5%) jest niepokojące. W zmniejszeniu liczby ciąż przedwczesnych z pewnością pomoże zażywanie kwasu DHA przez cały okres ciąży. Udowodniono, że kwas DHA wykazuje korzystne działania dla zdrowia przyszłej matki. Kwas zmniejsza ryzyko tzw. baby blues (depresja poporodowa) i wystąpienia depresji u ciężarnych.
Stosowanie kwasu DHA u noworodków i dzieci
Kwas DHA powinien być przekazywany noworodkom w pierwszych dniach ich życia za pośrednictwem mleka matki. Warto pamiętać, że jego obecność jest związana z prawidłowym rozwojem narządu wzroku. Jak wskazują badania, dzieci matek przyjmujących kwas DHA w ciąży o wiele szybciej radziły sobie z przeziębieniami, kaszlem, świszczącym oddechem, wydzieliną z dróg oddechowych i pozostałymi objawami infekcyjnymi. Jeśli kobiety w ciąży regularnie spożywały kwas DHA w ilości co najmniej 400 mg na dobę, nie ma potrzeby, aby na etapie niemowlęctwa dodatkowo suplementować DHA u dzieci. Dzieje się tak z uwagi na odpowiedni poziom kwasu w mleku matki. Po zakończeniu okresu karmienia zgodnie z zaleceniami lekarzy, powinno się dostarczać dzieciom DHA w ilości co najmniej 0,3% wszystkich kwasów tłuszczowych, czyli minimum 100 mg DHA dziennie do 2. roku życia. Starsze dzieci powinny spożywać DHA wraz z EPA (kwas eikozapentaenowy) w dawce blisko 250 mg na dobę. Dzieciom urodzonym przedwcześnie zaleca się stosowanie od 100 do 200 mg kwasu DHA dziennie w zależności od masy ciała.
Zobacz także: Tokofobia – lęk przed porodem. Przyczyny i sposoby, by go pokonać
Skąd brać kwas DHA?
Opieranie się wyłącznie na rybach jako jedynym źródle kwasu DHA może okazać się niebezpieczne i niewłaściwe zwłaszcza u kobiet w ciąży. DHA w największym stężeniu jest zawarty w tłustych rybach morskich, które często są zanieczyszczone metalami ciężkimi, dioksynami oraz polichlorowanymi bifenylami. Substancje te są szkodliwe nie tylko dla kobiet, ale i płodu. Polskie Towarzystwo Pediatryczne zaleca ograniczenia spożywania ryb morskich (w szczególności tuńczyka i łososia) do jednego posiłku w tygodniu. Ciężarne i małe dzieci nie powinny także jeść śledzi, surowych ryb i owoców morza. Zdaniem dietetyków najbezpieczniejszym źródłem kwasu DHA są algi morskie, które są pozbawione wymienionych szkodliwych substancji. DHA jest obecny (w niższym stężeniu) w oleju z nasion lnu, oleju rzepakowym, oleju arachidowym, oliwie z oliwek soi, suszonych owocach oraz w jajkach.
