Regularna miesiączka jest oznaką zdrowia kobiety. Niepokojące są za to krwawienia międzymiesiączkowe, które nie powinny wystąpić. Są one często determinowane zaburzeniami hormonalnymi, zażywaniem niektórych leków, silnym stresem lub nabytymi zaburzeniami krzepnięcia. Niewielkie i cykliczne plamienia w połowie każdego cyklu związane są z owulacją. Stanowią też jedno z działań niepożądanych zażywania tabletek antykoncepcyjnych.
Krwawienie międzymiesiączkowe przy tabletkach antykoncepcyjnych
Krwawienie międzymiesiączkowe podczas brania tabletek antykoncepcyjnych może być wynikiem nieprawidłowo dobranej dawki hormonów. Może się utrzymywać przez 3–4 pierwsze opakowania tabletek. Jest to skutek uboczny przyzwyczajania się organizmu do hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Podobnie śródcykliczne krwawienia może wywołać wewnątrzmaciczna wkładka antykoncepcyjna. Wówczas są one reakcją na obecność ciała obcego w macicy.
Kobieta stosująca doustną antykoncepcję hormonalną może zauważyć występowanie krwawienia z odstawienia lub pominięcia zażycia tabletki. Jest to reakcja organizmu na niedostarczanie mu hormonów blokujących zapłodnienie. Pojawia się ono jeden lub dwa dni od rozpoczęcia przerwy. Jest to zjawisko jak najbardziej naturalne i przyjmuje zazwyczaj postać skąpego, delikatnego plamienia lub brązowych upławów.
Krwawienie międzymiesiączkowe a stres
Krwawienie międzymiesiączkowe a stres – to silna zależność, gdyż dodatkowe plamienie może pojawić się z powodu działania silnego stresora. Nie należy to do rzadkości i jeśli ustąpi samo, nie manifestując się w kolejnych cyklach, nie powinno niepokoić.
Krwawienie międzymiesiączkowe – przyczyny
Krwawienie międzymiesiączkowe ma różne przyczyny. Występujące w okolicy połowy cyklu menstruacyjnego, zazwyczaj jedno- lub dwudniowe, z niewielką ilością krwi świadczyć może o owulacji i towarzyszących jej zmianach hormonalnych. W tym przypadku doskwierać mogą ból brzucha po stronie owulującego jajnika i podwyższona temperatura ciała. Ustaje z chwilą wzrostu poziomu progesteronu.
Niekiedy krwawienie międzymiesiączkowe to plamienie implantacyjne, które towarzyszy osadzaniu się zarodka w macicy. Zdarza się również w trakcie menopauzy, gdy w organizmie występuje obniżony poziom estrogenów. Znacznie szerzej na ten temat piszą Bradshaw i Tait w pracy „Krwawienia w wieku pomenopauzalnym”.
U młodych dziewcząt, które zaczęły miesiączkować, krwawienia menstruacyjne są często nieregularne. Wówczas nadprogramowe plamienia są po prostu nieregularnymi miesiączkami, które mogą się pojawić nawet w dwutygodniowych odstępach. Nie można w tej sytuacji mówić o krwawieniach śródcyklicznych.
Plamienie poprzedzające okres u kobiet regularnie miesiączkujących może oznaczać tzw. niedomogę lutealną – niewydolność ciałka żółtego, czego konsekwencją jest niedostateczne wydzielanie progesteronu.
Za dodatkowe krwawienia mogą też odpowiadać: nadmierny wysiłek fizyczny, silne osłabienie organizmu, odchudzanie i stany zapalne narządu rodnego.
Krwawienie międzymiesiączkowe może się pojawić także po stosunku. Jego główną przyczyną są otarcia z powodu nadmiernej suchości pochwy, co w trakcie współżycia sprzyja powstawaniu niewielkich ranek na ściankach pochwy i sączenia się krwi. Krwawe upławy, silny świąd i pieczenie w okolicach pochwy, silne bóle podbrzusza, gorączka czy wymioty mogą oznaczać rzeżączkę – dokuczliwą chorobę weneryczną. Lekkie krwawienie po stosunku może powodować zbyt agresywny seks lub wiąże się z przerwaniem błony dziewiczej
Jakie schorzenia mogą wywoływać krwawienia międzymiesiączkowe?
Krwawienia pojawiającego się między jedną a drugą menstruacją nigdy nie należy lekceważyć. Może być ono przyczyną poważnych chorób, jak:
- mięśniaki macicy – najczęstsze nowotwory niezłośliwe macicy; rozwijają się w jej trzonie; powstają z tkanki mięśniowej macicy; duże mięśniaki mogą wywoływać nawet krwotok wymagający hospitalizacji;
- polip – guzowaty twór patologiczny wyrastający z błon śluzowych szyjki i trzonu macicy wysłanych nabłonkiem gruczołowym;
- zespół policystycznych jajników – zaburzenie hormonalne i przyczyna niepłodności; rozwija się, gdy jajniki stymulowane są przez nadmierną ilość męskich hormonów (zwłaszcza testosteronu) i uwalnianie hormonu luteinizującego (LH) oraz wysoki poziom insuliny we krwi;
- nadżerka szyjki macicy – ubytek nabłonka lub błony śluzowej w szyjce macicy; przyczyną może być stan zapalny pochwy i szyjki macicy;
- zaburzenia krzepnięcia (koagulopatie) – krwawienia pozamiesiączkowe mogą być związane z przyjmowaniem leków przeciwkrzepliwych, jak heparyna, doustne antykoagulanty, aspiryna w dużych dawkach;
- endometrioza – gruczolistość zewnętrzna, gdzie błona śluzowa macicy obecna jest poza jamą macicy;
- dysplazja szyjki macicy – choroba wywołana wirusem HPV (brodawczaka ludzkiego); diagnozowana często jako stan przedrakowy; oprócz krwawienia powoduje silne bóle brzucha i pleców;
- choroby nowotworowe w obrębie narządów rodnych (rak szyjki i trzonu macicy, endometrium lub jajnika).
Krwawienie międzymiesiączkowe ze skrzepami
Krwawienie międzymiesiączkowe dające skrzepy tłumaczy się utrudnionym obkurczaniem naczyń i regeneracją złuszczonego po miesiączce endometrium.
Bibliografia:
Bręborowicz G.H., Położnictwo i ginekologia, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006.
Ecochard R., Gougeon A., Side of ovulation and cycle characteristics in normally fertile women, “Human reproduction”, 2000; 4(15): 752–755.
Miller L., Hughes J.P., Continuous combination oral contraceptive pills to eliminate withdrawal bleeding: a randomized trial, “Obstetrics & Gynecology”, 2003; 101: 653–661.
https://edraurban.pl/layout_test/book_file/301/Marshburn-rozdział185-204.pdf
