Kolano skoczka to przewlekłe zmiany degeneracyjne i przeciążeniowe więzadła właściwego rzepki. Wraz z rozwojem tych zmian dochodzi do osłabienia więzadła, mikrourazów, a w skrajnych przypadkach nawet do zerwania więzadła. Dolegliwość bardzo często występuje u sportowców i osób aktywnych fizycznie, szczególnie wykonujących duże ilości skoków lub skrętów. Kolana skoczka można uniknąć, pamiętając o odpowiedniej rozgrzewce przed treningiem.
Jakie są przyczyny kolana skoczka?
Prawdopodobną przyczyną schorzenia jest proces zwyrodnieniowy toczący się w obrębie tkanki ścięgnistej więzadła właściwego rzepki. Schorzenie może wystąpić także w wyniku:
- złych technik uprawiania danej dyscypliny sportowej, np. niewłaściwego lądowania po skoku,
- przeciążeń stawu kolanowego, np. wynikających z nadwagi,
- zaburzeń osiowego ustawienia kończyny dolnej,
- zaburzeń anatomii i ustawienia rzepki,
- nadmiaru aktywności fizycznej,
- niewłaściwie dobranej aktywności fizycznej.
Objawy kolana skoczka
Objawy kolana skoczka są bardzo charakterystyczne, dlatego schorzenie można łatwo rozpoznać. Na entezopatię kolana wskazuje przede wszystkim ból dolnej części rzepki, który nasila się w czasie schodzenia po schodach, wykonywania przysiadów czy podskoków. Ponadto zaatakowane kolano jest obrzęknięte i ma poszerzony zarys więzadła. Choremu dokucza uczucie sztywności i tkliwość dotykowa ścięgna rzepki. Widocznym objawem jest utykanie i osłabienie mięśni pośladka i łydki. W zaawansowanych zmianach pojawiają się zaniki mięśniowe.
Stopień zaawansowania zmian można podzielić na 4 etapy, które następują po sobie:
- bolesność okolicy rzepki tylko po aktywności fizycznej,
- bolesność okolicy rzepki w trakcie rozgrzewki, następnie zanik objawów bólowych i ponowne pojawienie się po wysiłku fizycznym,
- bolesność odczuwana jest przed, po oraz w trakcie aktywności fizycznej,
- na tym etapie może dojść do naderwania, a nawet całkowitego zerwania więzadła rzepki, co wiąże się z silnym bólem i niemożnością poruszania się.
Zobacz także: Lateralizacja rzepki – objawy kontuzji, proponowane metody leczenia i rehabilitacji
Leczenie entezopatii kolana
Leczenie kolana skoczka zajmuje się lekarz ortopeda, który przeprowadza wywiad i wykonuje badanie fizykalne. Do postawienia diagnozy niezbędne jest wykonanie badania ultrasonograficznego (USG), które pozwala ocenić rozległość uszkodzeń więzadła. Schorzenie zawsze wymaga zaprzestania uprawiania sportu. Stosowane są dwie metody leczenia – zachowawcze oraz operacyjne.
Leczenie zachowawcze sprawdza się głównie w pierwszej fazie choroby. Najczęściej obejmuje ono farmakoterapię niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi oraz rehabilitację. W przypadku gdy dolegliwości są bardzo nasilone lub doszło do częściowego zerwania więzadła rzepki, konieczna jest operacja kolana skoczka. W jej trakcie usuwane są zapalne i uszkodzone tkanki miękkie z więzadła, co przyspiesza proces gojenia. W niektórych przypadkach konieczne jest usunięcie części wierzchołka rzepki. Po zabiegu niezbędna jest rehabilitacja, a powrót do sportu możliwy jest dopiero po 3–6 miesiącach.
Jak wygląda rehabilitacja kolana skoczka?
Rehabilitacja kolana skoczka jest skomplikowana i wymaga ścisłego stosowania się do zaleceń lekarza. Przede wszystkim należy unikać przeciążania i starać się odciążać chorą kończynę. Przyda się do tego stabilizator ograniczający zginanie stawu kolanowego i stabilizujący rzepkę. Znakomite efekty daje taping kolana skoczka, czyli plastrowanie. Staw kolanowy jest oklejany specjalnymi plastrami, które zapewniają dobrą stabilizację, zmniejszają ryzyko ponownej kontuzji i przyspieszają procesy gojenia.
W trakcie rehabilitacji należy stosować leki przeciwzapalne oraz przeciwbólowe, zarówno doustnie, jak i w postaci iniekcji bezpośrednio do ścięgna. Zalecana jest również fizjoterapia kolana skoczka, która obejmuje:
- zabiegi przeciwzapalne i przeciwbólowe, np. krioterapię,
- zabiegi wzmacniające mięśnie stawu kolanowego, np. elektrostymulację prądami o małej częstotliwości,
- zabiegi regeneracyjne i przyśpieszające gojenie, np. ultradźwięki, laseroterapię lub magnetoterapię.
Dobre efekty w kolanie skoczka dają fale ultradźwiękowe o wysokim natężeniu, nazywane falą uderzeniową. Generowane pod wysokim ciśnieniem fale przenikają do ścięgna właściwego rzepki, poprawiając metabolizm tkanki, redukując ból i zmęczenie, a także zmniejszając napięcia tkankowe.
Bardzo ważnym elementem rehabilitacji jest kinezyterapia, czyli ćwiczenia lecznicze kolana skoczka. Początkowo są to ćwiczenia wykonywane w odciążeniu, np. na podwieszkach, ćwiczenia rozciągające zginacze stawu kolanowego, ćwiczenia izometryczne oraz pobudzające stymulację nerwów i mięśni. Stopniowo wprowadzane są ćwiczenia oporowe, których celem jest wzmocnienie siły mięśniowej, poprawa stabilizacji stawu oraz elastyczności tkanek miękkich. Końcowym etapem są ćwiczenia całej kończyny, a następnie trening funkcjonalny z ćwiczeniami dynamicznymi wykonywanymi w pełnym obciążeniu.
Zobacz także: Zerwane ścięgno Achillesa – operacja i leczenie, odszkodowanie przy zerwanym ścięgnie Achillesa
Rehabilitacja obejmuje również masaże tkanek miękkich i mobilizację rzepki. Niekiedy lekarz stosuje zabiegi z osoczem bogato płytkowym, które podawane jest bezpośrednio do tkanki miękkiej ścięgna rzepki.
