Kalafior jest rośliną jednoroczną, która należy do rodziny kapustowatych. Jest jednym z najbardziej popularnych warzyw, goszczących na polskich stołach. Podawany bardzo często pod postacią ugotowaną, obsypany złocistą bułką tartą. Kalafior można przyrządzać jednak na wiele innych sposobów – piec, jeść w postaci surowej, blendować i łączyć z innymi składnikami.
Poza walorami smakowymi i uniwersalnym zastosowaniem w kuchni kalafior jest także rośliną, która wykazuje szerokie właściwości prozdrowotne. Jest skarbnicą wielu witamin (m.in. witaminy A, witamin z grupy B, witamin C, E oraz K), a także składników mineralnych takich jak żelazo, magnez, potas, sód czy mangan. Ponadto kalafior jest niskokaloryczny, a jego indeks glikemiczny (IG) wynosi zaledwie 15, w związku z czym może być spożywany przez osoby cierpiące na cukrzycę, a także wszystkich, którzy chcą zgubić zbędne kilogramy.
Dostępne są różne odmiany tej rośliny, np. kalafior fioletowy czy zielony. Najbardziej popularnym i najłatwiej dostępnym jest kalafior biały.
Kalafior – właściwości
Ze względu na niezwykle bogaty skład chemiczny i zawartość wielu witamin oraz minerałów, kalafior wykazuje szerokie właściwości prozdrowotne:
-
Zapobieganie rakowi prostaty – spożywanie kalafiora może hamować rozwój nowotworu prostaty, a także przeciwdziałać jego powstawaniu. Szczególne działanie przeciwnowotworowe kalafior wykazuje w połączeniu z przyprawą curry.
-
Zapobieganie rakowi pęcherza – naturalne przeciwutleniacze (izotiocyjany) hamują namnażanie i neutralizują działanie wolnych rodników, mających destrukcyjny wpływ na komórki organizmu i przyczyniających się do powstawania nowotworów, w tym także nowotworów pęcherza.
-
Zmniejszanie ryzyka wystąpienia nowotworów jamy ustnej, krtani i gardła – podobne działanie wykazuje spożywanie kalafiora i innych warzyw nieskrobiowych.
-
Wspomaganie walki ze wrzodami żołądka – dzięki zawartości izotiocyjanów kalafior wykazuje właściwości bakteriobójcze (niszczy np. Helicobacter pylori), a także pomaga zapobiegać powstawaniu zapalenia błony śluzowej żołądka, przełyku czy raka żołądka.
-
Wsparcie w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów – badania wykazały, że spożywanie warzyw z rodziny kapustowatych (w tym także brokułów) zmniejsza ryzyko zachorowania na RZS oraz wspomaga jego leczenie.
-
Wsparcie dla układu pokarmowego – regularne spożywanie kalafiora zapobiega występowaniu zaparć, chorób układu pokarmowego oraz raka jelita grubego. Takie działanie kalafior zawdzięcza wysokiej zawartości błonnika pokarmowego oraz wody.
-
Poprawa odporności – również dzięki zawartości błonnika, a także witamin i minerałów, kalafior wspomaga działanie układu immunologicznego.
-
Wspomaganie pamięci i koncentracji – cholina, która jest jednym ze składników kalafiora, wspomaga zapamiętywanie koncentrację i ułatwia zasypianie. Wspomaga ogólne funkcjonowanie układu nerwowego. Wpływa na zmniejszenie skutków stresu i pomaga regenerować organizm.
-
Zapobieganie osteoporozie – dzięki zawartości witaminy K kalafior ułatwia absorpcję wapnia (pierwiastka odpowiedzialnego za zdrowie kości) i zmniejsza jego wydalanie z organizmu. W związku z tym zmniejsza prawdopodobieństwo złamań kości oraz zachorowania na osteoporozę.
Ponadto kalafior jest bezpieczny dla alergików. Badania naukowe wykazały, że jest warzywem hipoalergicznym.
Kalafior – kalorie i właściwości odżywcze
Kalafior jest warzywem niskokalorycznym – w 100 gramach rośliny znajdują się jedynie 23 kalorie. W związku z tym mogą go spożywać osoby będące na dietach odchudzających. Zawarty w nim błonnik utrzymuje uczucie sytości przez długi czas. Polecany jest także diabetykom, ponieważ ma niski indeks glikemiczny.
Warto jednak pamiętać, że kalafior jest ciężkostrawny i może wywoływać gazy, dlatego nie jest polecane spożywanie go na kolację.
Zobacz, co zdrowego i pysznego ugotować z kalafiora
Gotowanie kalafiora – jak przyrządzić kalafior
Sposobów na to, jak ugotować kalafior jest kilka. Oto dwie sprawdzone metody:
Gotowanie kalafiora w całości
Kalafior należy obrać z liści, odciąć łodygi i dokładnie opłukać pod zimną wodą. W garnku należy zagotować około 3 litrów wody (w zależności od wielkości kalafiora), dodać 3-4 łyżeczki soli i łyżkę cukru. Po zagotowaniu się wody należy delikatnie umieścić kalafior w garnku, uważając, aby nie ochlapać rąk wrzącą wodą. Kalafior średniej wielkości należy gotować bez przykrycia około 15 minut, co jakiś czas sprawdzając widelcem, czy jest już miękki. Po tym czasie należy odlać wodę i wyłożyć kalafior na półmisek.
Gotowanie kalafiora w różyczkach
Kalafior, jak w poprzednim przypadku, należy obrać z liści, a następnie podzielić go na różyczki, odciąć twarde części i opłukać w zimnej wodzie. Do około 3 litrów wody należy wsypać 3-4 łyżeczki soli i 1 łyżkę cukru. Różyczki trzeba umieścić ostrożnie we wrzącej wodzie i gotować około 10 minut.
Sposobów na przyrządzenie kalafiora jest wiele. Można podawać go po prostu z bułką tartą, przyrządzić z niego zupę na bulionie i z innymi warzywami, wykorzystać do przyrządzenia zupy-kremu. Surowy lub ugotowany kalafior można dodawać do sałatek. Purée z kalafiora może zastąpić klasyczne ziemniaczane purée albo zostać wykorzystane np. jako podstawa ciasta do dietetycznej pizzy. Kalafior nadaje się także do pieczenia i smażenia. Jego smak jest delikatny, dlatego można wykorzystywać go na wiele sposobów.
