Depresja maskowana nie jest oddzielną jednostką chorobową zawartą w ICD-10 (Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych). Inne nazwy tego zaburzenia to subdepresja, depresja podprogowa, poronna lub atypowa.
Depresja maskowana – co to jest?
Klasyczna depresja objawia się m.in. widocznym obniżeniem samopoczucia, spadkiem motywacji, zaburzeniami w myśleniu oraz zmniejszoną aktywnością ruchową. Depresja maskowana natomiast nie jest bezpośrednio kojarzona z tymi symptomami. W zamian za to u osoby chorej można zaobserwować takie zmiany, jak utrata wagi, nagłe skoki ciśnienia, spięcie mięśni, bóle głowy czy jadłowstręt, które maskują objawy depresji. Depresja maskowana występuje niemal trzykrotnie częściej niż klasyczna wersja tego schorzenia. Najbardziej podatne są na nią osoby pomiędzy dwudziestym a trzydziestym rokiem życia.
Objawy depresji maskowanej, rodzaje masek
Osoby cierpiące na depresję maskowaną są zwykle leczone na początku na inne schorzenia, ponieważ prawdziwe objawy są niejako maskowane. Często pacjenci zgłaszają się do lekarza, ponieważ mają wrażenie, że cierpią na nerwicę. Nie widać u nich bowiem klasycznych objawów depresji, takich jak przygnębienie, niska samoocena lub brak motywacji do działania. Psychiatra na wstępie zauważy tylko objawy somatyczne lub psychiczne nie wskazujące na depresję, takie jak migreny, rozdrażnienie czy bóle mięśni. Profesor S. Pużyński wyróżnił główne rodzaje masek przejawianych przez pacjentów:
- Zaburzenia rytmu biologicznego – osoba cierpi na bezsenność, przez co cały następny dzień jest pozbawiona energii i nie nawiązuje kontaktów z ludźmi. Pacjenci często budzą się też w nocy, więc aby to odespać leżą w łóżku większość dnia.
- Maski psychopatologiczne – objawiają się częstymi atakami paniki, którym towarzyszy silny lęk. Na tym etapie ludzie często popadają w fobie oraz różne natręctwa. Popularną maską psychopatologiczną jest anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny. Często mylnie określa się te symptomy jako zaburzenia nerwicowe.
- Maski wegetatywne – pacjent czuje świąd skóry, ma nieprawidłową motorykę, cierpi na zaburzenia trawienia i odczuwa bóle pseudo-wieńcowe. Dodatkowo towarzyszy temu brak tchu, duszności, bóle brzucha i kręgosłupa czy objawy podobne do zawału serca.
- Okresowe zaburzenia zachowania – ten rodzaj depresji ma swoje nasilenie w określonych porach z różnym natężeniem. Często towarzyszy temu nadmierne używanie leków lub alkoholu. Obserwuje się też zwiększoną podatność na przyjmowanie narkotyków.
Przyczyny depresji maskowanej – obciążenie genetyczne, biologia mózgu, wychowanie, nadmierny stres
Często obserwuje się rodziny bardziej niż inne obciążone depresją. Badacze sugerują, że w pewnych przypadkach podatność na depresję przyjmuje się w genach. Osoby cierpiące na depresję mają nieprawidłowy rozwój neuronów w hipokampie oraz słabszą aktywność fal mózgowych w lewym płacie czołowym. Podczas badań neuroobrazowych obserwuje się też spowolnienie pracy 25 pola kory mózgowej, która znajduje się za podniebieniem. Tego typu aspekty przyczyniają się do większej podatności na wszystkie objawy depresji. Aby zostały one wyzwolone, w życiu człowieka muszą wydarzyć się niepożądane zmiany, takie jak traumatyczne przeżycia, trudne wychowanie czy nadmiernie stresowy tryb życia. Te doświadczenia są dla niego zbyt silne, co ostatecznie objawia się depresją. Maskowanie depresji wynika często z natłoku obowiązków lub presji czasu. Człowiek nie może pozwolić sobie na gorsze samopoczucie lub brak motywacji ponieważ musi zarabiać pieniądze na siebie i swoją rodzinę. W związku z tym organizm buntuje się poprzez zaburzenia pracy układów wewnętrznych, mięśni i organów.
Leczenie depresji maskowanej
Diagnoza depresji maskowanej jest niezwykle trudna, ponieważ na pierwszy rzut oka objawy pacjenta nie wskazują na tą popularną chorobę psychiczną. Bóle głowy i mięśni oraz zaburzenia rytmu serca kojarzone są ze schorzeniami somatycznymi, często więc chorzy leczą się miesiącami na zaburzenia, których faktycznie nie mają. Gdy przebada się cały organizm bez znalezienia przyczyny tych objawów, wtedy rozpatruje się przyczyny na tle psychicznym. Leczenie choroby polega na podawaniu leków antydepresyjnych z grupy SSRI.
Czytaj też:
- Jak rozmawiać z osobą, która choruje na depresję? Co mówić, a czego nie?
- Zioła na depresję bez recepty – naturalne sposoby leczenia depresji
- Co jeść, by walczyć z depresją? Posłuchaj, co mówi ekspert
Zobacz wideo: Jennifer Lopez zmagała się z depresją. Gwiazda obawiała się skutków pandemii COVID-19
