Obecność śluzu jest naturalnym zjawiskiem związanym z fizjologią cyklu menstruacyjnego, który regulują hormony płciowe. Na zmianę ilości, konsystencji i zabarwienia śluzu wpływają estrogeny oraz progesteron. To tzw. śluz szyjkowy wytwarzany przez gruczoły szyjki macicy. Pełni on różnoraką rolę – może tworzyć środowisko sprzyjające przemieszczaniu się plemników i zapłodnieniu; może też być barierą niepozwalającą plemnikom dostać się do macicy.
Jaki jest śluz przed okresem?
Śluz zmienia się w zależności od fazy cyklu. Wyróżnia się 3 fazy w cyklu miesięcznym:
-
przedowulacyjną (folikularną);
-
owulację (jajeczkowanie) – na ok. 13–15 dni przed wystąpieniem menstruacji;
- poowulacyjną (lutealną, sekrecyjną).
Faza lutealna zaczyna się po jajeczkowaniu, natomiast przed okresem występuje faza niepłodności poowulacyjnej bezwzględnej. Zaczyna się ona po zakończeniu dni płodnych i trwa aż do następnego krwawienia miesięcznego. W dniach poowulacyjnych, czyli również przed menstruacją, pojawia się tzw. śluz gestagenny (gestageny to grupa hormonów, które przygotowują organizm kobiety do zajścia w ciążę). Ten śluz jest niepłodny. Zmienia się jego jakość.
Śluz przed okresem jest:
-
gęsty – ma zawiesistą konsystencję w odróżnieniu od śluzu płodnego, występującego w połowie cyklu, który jest rzadki i przypomina białko jaja kurzego;
-
mętny;
-
lepki – wydzielina nie powoduje uczucia wilgoci w pochwie, nie jest też rozciągliwa;
-
nieprzejrzysty – w odróżnieniu od śluzu płodnego, który jest przejrzysty i przezroczysty;
-
galaretowaty – śluz przed okresem nie jest wodnisty, tylko zbity, przypomina gęstą galaretę;
-
zwarty – śluz przed okresem nie ciągnie się. Dla porównania: śluz płodny występujący w fazie owulacyjnej rozciąga się między palcami.
Ze względu na specyficzną konsystencję śluz przed okresem może zostać mylnie uznany za infekcję bądź upławy. W przypadku zmian chorobowych pojawiają się jednak również inne objawy, np. świąd, swędzenie, zaczerwienienie miejsc intymnych, przykry zapach z pochwy, a śluz może zmienić barwę na zielonkawą.
Zabarwienie śluzu przed okresem
Hormony płciowe wpływają na barwę śluzu. Można zaobserwować śluz biały, żółty, mleczny, kremowy, różowy, brązowy. Gęsty biały lub żółty śluz przed okresem oznacza prawidłowe funkcjonowanie organizmu i właściwą fizjologię cyklu menstruacyjnego. Jeśli natomiast wydzielina podbarwi się na różowo lub brązowo, świadczy o nadchodzącej miesiączce – u wielu kobiet zanim pojawi się normalne krwawienie, występuje właśnie różowy lub brązowy śluz z pochwy.
Śluz przed okresem a ciąża
U kobiet na początku ciąży śluz jest niepłodny, czyli gęsty, mętny, nierozciągliwy. Może jednak zmienić konsystencję na wodnistą i powodować uczucie wilgotności. Niekiedy nie występuje w ogóle – mówi się wtedy o tzw. fazie suchej, którą niektóre kobiety mylnie uważają za objaw suchości pochwy.
Obserwacja śluzu przed okresem jest jedną z metod naturalnego planowania rodziny – to tzw. metoda Billingsów. Współżycie przed okresem teoretycznie zabezpiecza przed ciążą. W praktyce jednak płodność kobiety uzależniona jest od wielu czynników. Może zostać zaburzona m.in. pod wpływem leków, infekcji, zmiany klimatu, silnych przeżyć i emocji, zmiany sposobu żywienia. Należy również pamiętać, że plemniki w organizmie kobiety mogą przeżyć nawet 5–6 dni.
Jak mówić o okresie i co trzeba o nim wiedzieć? zobacz film i poznaj opinię eksperta:
Uwaga! Jeśli kobieta spodziewa się okresu, a obserwuje u siebie śluz płodny, czyli wodnisty, przezroczysty, rozciągliwy, może to oznaczać, że dopiero przechodzi owulację, a okres wystąpi u niej później. Należy wtedy wypatrywać innych oznak jajeczkowania, do których należą:
- zwiększenie temperatury ciała (o ok. 0,5ºC)
- ból w podbrzuszu i na linii jajnika,
- obrzmienie warg sromowych,
- zwiększenie libido,
- wrażenie „otwierania się” szyjki macicy,
- tkliwość piersi,
- plamienie owulacyjne (nie zawsze).
Jeśli dojdzie do zapłodnienia, śluz przed okresem można pomylić z tzw. krwawieniem implantacyjnym. Jest to wczesny objaw ciąży związany z zagnieżdżeniem się (implantacją) zarodka, jednak nie każda kobieta go doświadcza. Jeżeli zagnieżdżający się zarodek uszkodzi ścianę naczynia krwionośnego, pojawi się plamienie. Krwawienie implantacyjne występuje mniej więcej w tym samym czasie co spodziewany okres, nie jest jednak menstruacją – trwa znacznie krócej (maksymalnie 3 dni), ma mniejszą obfitość, najczęściej jest koloru różowego, brązowego, rzadziej czerwonego.
