W celu potwierdzenia rozpoznania nadciśnienia tętniczego zaleca się samodzielne wykonywanie pomiarów przez około tydzień najlepiej 2 razy dziennie:
- dwukrotnie rano – przed śniadaniem, przed zażyciem leków
- dwukrotnie wieczorem – przed kolacją.
Warto dodatkowo zmierzyć ciśnienie w przypadku odczuwania dolegliwości, które mogą wiązać się z nagłym wzrostem lub obniżeniem ciśnienia (szum w uszach, ból głowy, zawroty głowy, duszność, ból w klatce piersiowej). Chorym na nadciśnienie lekarze proponują prowadzenie dzienniczka pomiarów, w którym powinni zapisywać nie tylko wartości ciśnienia, ale także:
- na którym ramieniu dokonywane są pomiary ciśnienia
- jaki rodzaj mankietu jest używany (mniejszy, standardowy – dla większości osób dorosłych, czy szeroki)
- jeżeli pomiar ciśnienia dokonywany był w innej pozycji niż na siedząco (np. na leżąco lub na stojąco)
- dodatkowe okoliczności pomiaru np. ból głowy.
Jak prawidłowo zmierzyć ciśnienie?
Pomiaru ciśnienia dokonujemy zawsze:
- z dala od hałasu (najlepiej w osobnym pomieszczeniu, nie prowadząc rozmówz domownikami podczas badania)
- po chwilowym odpoczynku – przed rozpoczęciem pomiaru należy spokojnie posiedzieć ok. 5 minut z przygotowanym aparatem
Nie należy mierzyć ciśnienia:
- po wysiłku fizycznym (odczekaj min. 30 min.)
- będąc zdenerwowanym
- po wypaleniu papierosa (przez ok. 30 min.)
- po wypiciu alkoholu (nawet do 3 godzin)
- przy wypełnionym pęcherzu moczowym
- bezpośrednio po wypiciu kawy – u niektórych osób wpływ kofeiny może
- utrzymywać się nawet do 1 godziny
- po obfitym posiłku (nawet do 2 godzin).
W celu dokonania prawidłowego pomiaru należy usiąść wygodnie, tak aby plecy były oparte i w trakcie pomiaru ciśnienia unikać jakichkolwiek ruchów.
Ciśnienia mierzone na prawej i lewej ręce mogą się różnić – przy pierwszorazowym pomiarze należy zmierzyć ciśnienie na obu rękach. Jeżeli różnica przewyższa 10 mmHg dalsze pomiary należy wykonywać na ramieniu wykazującym wyższe ciśnienia. Jeżeli różnica jest mniejsza, mierzymy ciśnienie na ręce niedominującej (czyli np. u praworęcznych – na lewej). Pomiarów ciśnienia dokonujemy zawsze na tym samym ramieniu.
Ręka, na której dokonujemy pomiaru powinna być ułożona tak, aby łokieć i przedramię były podparte.
Mankiet ciśnieniomierza należy dostosować do obwodu ramienia. Bardzo szczupłe osoby, u których obwód ramienia jest mniejszy niż 26 cm powinny zastosować mniejszy mankiet o wymiarach 10 x 18 cm. U osób z obwodem ramienia powyżej 32 cm konieczne jest korzystanie z szerokiego mankietu, o wymiarach: 12 x 40 cm (najlepiej pamiętać o tym przy zakupie aparatu). Zastosowanie nieodpowiednie go mankietu może w poważny sposób zafałszować wynik pomiaru ciśnienia! Mankiet powinien znajdować się na poziomie serca – szczególnie należy o tym pamiętać mierząc ciśnienie przy użyciu aparatu nadgarstkowego.
Wybór ciśnieniomierza
Przy wyborze ciśnieniomierza pacjenci stają przed wyborem między aparatem elektronicznym lub z mankietem na ramię. Aparaty powinny posiadać tzw. walidację, która świadczy o tym, że aparat został przetestowany w warunkach klinicznych, według specjalnego protokołu i nie odbiega pod względem dokładności pomiaru od aparatu rtęciowego. Przynajmniej raz na rok należy sprawdzić swój aparat, czy działa poprawnie.
Ważne!
Zdecydowanie nie są polecane aparaty na palec. Również większość aparatów nadgarstkowych budzi zastrzeżenia, dlatego warto pamiętać o walidacji przy zakupie.
Jak objawy mogą świadczyć o nadciśnieniu tętniczym? Dowiesz się tego z filmu:
Maj Miesiącem Mierzenia ciśnienia tętniczego krwi
W maju Międzynarodowe Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego organizuje kampanię May Measurement Month 2019 - czyli w Polsce: Maj Miesiącem Mierzenia ciśnienia tętniczego (MMM19). Celem kampanii jest nagłośnienie problemu oraz zachęcenie wszystkich pacjentów do regularnych badań. Kiedy mówimy o nieprawidłowych wartościach ciśnienia?
- ciśnienie optymalne – mniej jak 120/80 mm Hg,
- ciśnienie prawidłowe – 120/80 mm Hg,
- ciśnienie wysokie prawidłowe – 130/85 mm Hg,
- nadciśnienie tętnicze łagodne – 140/90 mm Hg,
- nadciśnienie tętnicze umiarkowane – 160/100 mm Hg,
- nadciśnienie tętnicze ciężkie – więcej niż 180/110 mm Hg.
Nieleczone nadciśnienie tętnicze prowadzi do chorób układu krążenia, także do zawału i udaru. W ramach kampanii Maj Miesiącem Mierzenia ciśnienia tętniczego pacjenci będą mogli zbadać się w placówkach biorących udział w badaniu MMM19 (będą one oznaczone specjalnym plakatem). Mierzenie ciśnienia oraz częstoskurczu pracy serca będzie darmowe, a uczestnicy zostaną poproszeni o wypełnienie anonimowej ankiety.
Badanie MMM19 w Polsce uzyskało pozytywną opinię właściwej Komisji Bioetycznej i będzie prowadzone pod nadzorem Komitetu Sterującego w Polsce oraz Komitetu Naukowego w Polsce, które zostały utworzone przez akademicką grupę naukowców i ekspertów z dziedziny kardiologii, nadciśnienia tętniczego, nefrologii, lipidologii, medycyny rodzinnej, epidemiologii oraz zdrowia publicznego.
Źródło:
1. Barbara Wizner, Poradnik dla chorego z nadciśnieniem tętniczym
