Polub nas na Facebooku
Czytasz: Jak długo pyli brzoza? Pylenie brzozy – reakcje krzyżowe i objawy
menu
Polub nas na Facebooku

Jak długo pyli brzoza? Pylenie brzozy – reakcje krzyżowe i objawy

zielony brzozowy las

Fot. Elen11 / Getty Images

Pylenie brzozy uważa się zaraz po trawach za najbardziej uciążliwe i odpowiadające za największą ilość sezonowych alergii wziewnych. Pyłki brzozy wchodzą dość często w alergiczne reakcje krzyżowe. Zjawisko to zauważa się z alergenami niektórych drzew (olcha, leszczyna, grusza) czy pokarmami.

Brzoza jest drzewem powszechnie wykorzystywanym w kosmetyce i lecznictwie ludowym, ponieważ wykazuje działanie moczopędne, przeciwreumatyczne czy napotne. Jednakże mimo cennych właściwości jej pyłki stanowią częstą przyczynę alergii. Pylenie brzozy zaczyna się na przełomie marca i kwietnia, a trwa do początku czerwca. U uczulonych na brzozę pojawić się mogą wodnisty katar, senność, ogólne złe samopoczucie, przekrwienie i łzawienie oczu.

Alergia na pyłki brzozy

Alergia na pyłki brzozy jest jedną z najczęstszych sezonowych alergii wziewnych. W Europie uczulenie na pyłek brzozy dotyczyć może nawet połowy populacji. W Polsce rośnie 7 odmian brzozy, które nie mają dużych wymagań, jeśli chodzi o żyzność gleby. Porastają często piaszczyste tereny i północne granice lasu. Najliczniejsze są dwa gatunki – brzoza brodawkowata, zwana też zwisłą (z łac. Betula pendula), i brzoza omszona (z łac. Betula pubescens) oraz mieszańce tych dwóch odmian. Brzoza pełni rolę przedplonu podczas zalesiania lasu. Kwiaty brzozy to żółto-zielone kotki, które są cylindryczne, zwisające i zebrane po kilka. Jeden brzozowy kwiat może wytworzyć około 20 000 ziaren pyłku, z kolei kwiatostan nawet do 5 000 000 ziaren pyłku. Wokół kwitnącej brzozy stężenie pyłków może wynosić 16 000 000 ziaren na 1m3 powietrza.

Jak długo pyli brzoza?

Pylenie brzozy rozpoczyna się na przełomie marca i kwietnia, a kończy w pierwszej połowie czerwca. Jako pierwsi objawy uczulenia na pyłki brzozy odczuwają mieszkańcy centralnej i zachodniej części kraju. Zazwyczaj z kilkudniowym opóźnieniem brzoza zaczyna pylić na terenie północno-wschodniej Polski. Brzoza pyli najmocniej w porze popołudniowej, dlatego też uczulone osoby powinny ograniczyć przebywanie na dworze w godzinach 12–20.

Pylenie brzozy – reakcje krzyżowe

Pyląca brzoza wchodzić może w reakcje krzyżowe z innymi alergenami. W alergii krzyżowej pojawiają się tożsame objawy uczulenia w wyniku działania różnych alergenów, które mogą dostać się do organizmu różnymi drogami.

Krzyżowe reakcje alergiczne brzozy zauważa się z drzewami, takimi jak olcha (zaczyna pylić od początku lutego, a kończy pod koniec kwietnia) i leszczyna (pylenie rozpoczyna się na przełomie stycznia i lutego, a kończy w pierwszej połowie kwietnia). Dodatkowo pojawiają się reakcje krzyżowe z pyłkami: gruszy, buku, dębu, jesionu, kasztana, topoli, drzewa oliwnego. Alergię krzyżową pyłków brzozy stwierdza się też w przypadku alergenów pokarmowych zawartych w niektórych owocach, jarzynach czy orzechach, w tym wśród uczulonych na: jabłka, ananasy, śliwki, marchew, morele, seler, mak, mango, gruszki, wiśnie, kiwi, papaję, brzoskwinie, banany, liczi, pomarańcze, ziemniaki, soję, pomidory. Ponadto alergie krzyżowe pyłków brzozy wystąpić mogą z przyprawami, takimi jak: anyż, papryka, pieprz, curry, kminek, kolendra oraz pyłkami traw dzikich i uprawnych oraz chwastów, w tym z bylicą i rumiankiem. Dodatkowo istnieje ryzyko wystąpienia reakcji krzyżowej pyłku brzozy z uczuleniem na lateks.

Polecamy: Co pyli w lutym? Jakie alergeny uczulają zimą?

Pylenie brzozy – objawy alergii

Objawy alergii na pyłek brzozy pojawiają się już przy stężeniu wynoszącym 80 ziaren na 1m3 powietrza. W sezonie stężenie pyłków brzozy może osiągnąć nawet 4000 ziaren na 1m3 powietrza. Najwyższe jak dotąd stężenie pyłków brzozy odnotowano w 2003 r. na terenie Opola, Warszawy, Olsztyna – 18000–20000 ziaren na 1 m3 powietrza. Badacze podkreślają, że objawy uczulenia na brzozę pojawić się mogą także na skutek kontaktu z pyłkiem tego drzewa zdeponowanym w kurzu domowym.

Objawy pylenia brzozy w przypadku osób uczulonych w lekkim i średnim stopniu pojawiają się ze strony nosa i oczu, w tym zwłaszcza: częste kichanie, wodnisty katar, przekrwienie i łzawienie oczu. Z kolei osoby o silnej nadwrażliwości doświadczać mogą nawet obrzęku ust, pokrzywki na skórze, napadów astmy, chrypki, duszności, ogólnego złego samopoczucia, senności.

Okres pylenia brzozy jest szczególnie dotkliwy dla osób, u których wystąpić mogą reakcje krzyżowe z pokarmem. Stwierdza się wówczas tzw. ustny zespół uczuleniowy (z ang. oral allergy syndrome, OAS), który w nomenklaturze medycznej określany jest także jako zespół alergii jamy ustnej. U uczulonych osób pojawiają się: pokrzywka kontaktowa, świąd warg i podniebienia, uczucie kluchy w gardle, pieczenie i mrowienie języka, obrzęk warg i języka, bóle brzucha, biegunka, nudności, wymioty. Rzadkością jest wstrząs anafilaktyczny.

Zobaczcie na filmie czym jest alergia i jak na nasz organizm oddziałują alergeny:

Zobacz film: Co uczula nas najczęściej? Źródło: 36,6

Leczenie alergii na pyłek brzozy

Kiedy pylą brzozy, osoby uczulone powinny podjąć odpowiednie kroki, żeby zmniejszyć doskwierające im dolegliwości. Lekarz zaleca zażywanie leków przeciwhistaminowych (hamują wydzielanie histaminy produkowanej podczas kontaktu z alergenem i wywołującej reakcję uczuleniową), zaś w przypadku wystąpienia astmy – sterydów wziewnych lub donosowych. Korzystać można także z ogólnodostępnych w aptekach preparatów łagodzących objawy ze strony nosa i oczu. Krople do nosa udrażniają nos i łagodzą obrzęk śluzówki nosa, zaś krople do oczu zmniejszą łzawienie, pieczenie i zaczerwienienie oka.

Uczuleni na pyłek brzozy nie powinni spędzać wiele czasu na dworze, a zwłaszcza w gęstych i zacienionych lasach. Najlepsza porą na spacery jest ranek. Po przyjściu do domu alergicy powinni oczyścić ciało z pyłków, biorąc prysznic i zmieniając odzież. Pomieszczenia zamknięte wietrzyć można nocą lub późnym wieczorem, a w ciągu dnia trzeba zamykać okna.

Bibliografia:

1. Obtułowicz K., Alergologia, Warszawa, PZWL, 2016.

2. Majkowska-Wojciechowska B., Pyłek roślin i alergeny sezonowe w Polsce, „Alergia Astma Immunologia”, 2016, 21(1), s. 5-15.

3. Krogulska A., Znaczenie alergenów pokarmowych u dzieci i dorosłych z alergią wziewną, „Alergia Astma Immunologia”, 2016, 21(1), s. 16-27.

4. Boczyłko K., Nie tylko alergeny: pyłek brzozy, „Alergia”, 2017, 1, s. 15-19.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
241
19
Polecamy
Jak przedstawia się kalendarz pylenia traw?
Objawy alergii na trawy
Jak przedstawia się kalendarz pylenia traw? Objawy alergii na trawy TVN zdrowie
Co pyli w marcu?
Jakie rośliny powodują alergię wziewną na początku wiosny?
Co pyli w marcu? Jakie rośliny powodują alergię wziewną na początku wiosny? TVN zdrowie
Alergiczne zapalenie spojówek – przyczyny, objawy, leczenie
Alergiczne zapalenie spojówek – przyczyny, objawy, leczenie Dzień Dobry TVN
Jak leczyć suchy kaszel u niemowlaka?
Jak leczyć suchy kaszel u niemowlaka? Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Ognisko hipodensyjne – o czym świadczy taka zmiana?
Ognisko hipodensyjne – o czym świadczy taka zmiana?
Gnida, czyli jajo wszy – jak wygląda i jak się jej skutecznie pozbyć?
Gnida, czyli jajo wszy – jak wygląda i jak się jej skutecznie pozbyć?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Goryczak żółciowy – co to za grzyb? Jak go rozpoznać? Czy jest jadalny?
Goryczak żółciowy – co to za grzyb? Jak go rozpoznać? Czy jest jadalny?