W leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy bardzo dużą rolę odgrywa sposób odżywiania się. Dieta wrzodowa powinna być łatwostrawna, aby nie obciążać zmienionych chorobowo narządów. Z jadłospisu eliminuje się wszystkie produkty i potrawy, które nasilają wydzielanie soku żołądkowego.
Dieta wrzodowa – zasady
Dieta wrzodowa jest niezbędnym elementem leczenia choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Jej celem jest zmniejszenie dolegliwości towarzyszących schorzeniu, takich jak: silne bóle brzucha, zgaga, nudności oraz wymioty. Dieta wrzodowa jest dietą łatwostrawną z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. Nadmiar kwasów żołądkowych, określanych nadkwasotą jest częstą przyczyną powstawania choroby wrzodowej.
Jedną z podstawowych zasad w diecie wrzodowej jest regularność posiłków. Dzienny jadłospis w diecie wrzodowej powinien składać się 5-7 lekkostrawnych posiłków o małej objętości. Jedzenie dużej ilości pożywienia powoduje, że dłużej zalega ono w żołądku, co sprzyja zwiększeniu wydzielania soków trawiennych. W konsekwencji dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej żołądka i zaostrzenia objawów choroby.
W diecie wrzodowej ogranicza się ilość błonnika pokarmowego, który może działać drażniąco na zmienione chorobowo narządy. Przeciwwskazanymi metodami przyrządzania potraw są: smażenie, panierowanie, duszenie ze wcześniejszym obsmażaniem, pieczenie z dodatkiem tłuszczu. Dozwolone są natomiast: gotowanie w wodzie i na parze, pieczenie w folii aluminiowej lub pergaminie oraz duszenie bez obsmażania. Zaleca się, by potrawy były rozdrobnione, zmiksowane lub przetarte. Wskazanymi posiłkami w diecie wrzodowej są: przecierane zupy, puree ziemniaczane, gotowane i przecierane owoce oraz warzywa, kisiele, galaretki owocowe, budynie, twarożek. W żywieniu osób z chorobą wrzodową istotna jest temperatura spożywanych posiłków. Nie powinny być one zbyt gorące ani zbyt zimne. Skrajne temperatury prowadzą do przekrwienia błony śluzowej żołądka, co skutkuje nasileniem objawów choroby.
Skąd się biorą wrzody żołądka i jak je leczyć? Zobaczcie:
Co można jeść, czyli produkty wskazane i przeciwwskazane w diecie wrzodowej
Najważniejszymi zasadami w diecie wrzodowej jest ograniczenie błonnika pokarmowego oraz produktów przyczyniających się do zwiększenia wydzielania soku żołądkowego. Przeciwwskazane są potrawy tłuste, kwaśne, pikantne, marynowane. Z jadłospisu eliminuje się produkty wzdymające, takie jak: suche nasiona roślin strączkowych (fasola, bób, groch, soczewica) oraz warzywa kapustne. Niedozwolone jest jedzenie niektórych potraw mącznych, m.in. naleśników, klusków kładzionych. W diecie wrzodowej należy unikać esencjonalnych wywarów warzywnych i mięsnych oraz zup zaprawianych zasmażkami i kwaśną śmietaną. Całkowicie należy wyeliminować kawę, czarną herbatę, napoje gazowane i alkoholowe.
Do produktów przeciwwskazanych w diecie wrzodowej zalicza się również:
- produkty zbożowe, takie jak: pieczywo świeże, razowe i żytnie, gruboziarniste kasze (np. gryczana, pęczak), grube i ciemne makarony, ryż brązowy, płatki owsiane, otręby pszenne,
- sery żółte i topione, zsiadłe mleko, sery pleśniowe, jogurty o wysokiej zawartości tłuszczu, kefiry,
- jaja gotowane na twardo oraz smażone,
- tłuste rodzaje mięs i wędlin: wieprzowina, baranina, gęś, kaczka, dziczyzna, podroby,
- ryby tłuste i wędzone: makrela, śledź, tuńczyk, sardynki, łosoś,
- konserwy mięsne i rybne,
- wszystkie warzywa w postaci surowej, w szczególności: papryka, cebula, ogórki, rzodkiew, szczaw,
- wszystkie owoce surowe i nieobrane, owoce suszone,
-
cukier i słodycze: kakao, czekolada, chałwa, ciasta z kremami i bitą śmietaną, desery ze świeżymi owocami.
W diecie wrzodowej powinny dominować potrawy gotowane, rozdrobnione, przecierane i zmiksowane. Produktami wskazanymi są:
- produkty zbożowe, takie jak: pieczywo pszenne, czerstwe namaczane w mleku, drobne makarony, biały ryż, drobnoziarniste kasze (np. manna, jaglana, jęczmienna),
- twarożki, serek homogenizowany,
- jaja gotowane na miękko, jajecznica na parze,
- chude mięsa i wędliny: cielęcina, kurczak, indyk, królik,
- chude ryby: dorsz, sandacz, sola, mintaj, pstrąg,
- warzywa (obrane, gotowane, rozdrobnione): marchew, szpinak, dynia, pomidory, młoda fasolka szparagowa, buraki, kalafior,
- owoce (obrane, gotowane, przetarte): banany, jabłka, truskawki, brzoskwinie, morele, maliny,
- desery: galaretki owocowe, musy owocowe i owocowo – mleczne, biszkopty, domowe kompoty, ciasto drożdżowe.
W diecie wrzodowej ważne jest przyjmowanie około 2-2,5 litra płynów dziennie. Wskazane są herbatki ziołowe i owocowe, herbata zielona, kawa zbożowa z dodatkiem mleka, niegazowana woda mineralna oraz rozcieńczone soki owocowe i warzywne. Dozwolonymi dodatkami do potraw są: sok wyciśnięty z cytryny, łagodne sosy na bazie jogurtu, śmietanki lub mleka, np. koperkowy, pietruszkowy, pomidorowy.
Przykładowy jadłospis w diecie wrzodowej
I śniadanie: kanapki z pieczywa pszennego z wędliną z piersi z kurczaka, surówka z zielonej sałaty i pomidora bez skórki z dodatkiem oliwy z oliwek.
II śniadanie: mus owocowy z banana i brzoskwini na bazie jogurtu naturalnego 2%.
Obiad: zupa pomidorowa z białym ryżem, posypana natką pietruszki, dorsz gotowany na parze, puree ziemniaczane, marchewka z groszkiem gotowana na parze.
Podwieczorek: biały ryż zapiekany z jabłkiem i z dodatkiem cynamonu.
Kolacja: kanapki z pieczywa pszennego z twarożkiem, pomidorem bez skórki, sok wielowarzywny.
Jakie są najzdrowsze nawyki żywieniowe i jak je wyrobić? Zobaczcie:
