Depresja jest to najczęściej spotykane zaburzenie psychiczne. Prowadzi do znacznego upośledzenia funkcjonowania w społeczeństwie, w środowisku pracy, co czyni ją istotnym problemem psychospołecznym. Choroba może mieć postać przewlekłą bądź pojawiać się w postaci nawracających epizodów. Dużo częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Epizody depresji mogą być elementem psychozy depresyjno-maniakalnej czy zaburzeń psychicznych jednobiegunowych.
Epizod depresji – przyczyny
Wśród przyczyn wystąpienia depresji wymienia się kilka czynników, w tym czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczno-kulturowe. Bardzo duże znaczenie w powstawaniu depresji odgrywają predyspozycje genetyczne. Osoby, których rodzice cierpieli z powodu depresji, wykazują wyższe ryzyko jej wystąpienia. Do pojawienia się depresji predysponują również choroby przewlekłe i ogólny zły stan zdrowia. Epizody depresji są częste u osób przewlekle, nieuleczalnie chorych, u których rokowania są złe, a także u tych, którym choroba istotnie upośledza codzienne funkcjonowanie. Osoby podatne na uzależnienia wykazują również wyższe ryzyko pojawienia się epizodów depresji. Nie można również zapominać o zmianach organicznych w mózgu, które niejednokrotnie mogą przyczynić się do powstania różnych zaburzeń psychicznych, w tym właśnie epizodów depresji.
Jak rozpoznać objawy depresji u dziecka? odpowiedz znajdziecie w filmie:
Ogromną rolę w powstawaniu depresji przypisuje się stresującym wydarzeniom z życia i nieumiejętności radzenia sobie z wieloma problemami życia codziennego. To, jakie relacje panują między domownikami, w rodzinie, w małżeństwie, istotnie może przyczynić się do wystąpienia epizodu depresji. Czynnikiem ryzyka jest również sytuacja życiowa danej osoby. Relacje z rówieśnikami, radzenie sobie w szkole, wsparcie najbliższych – to bardzo istotne czynniki wpływające na zwiększenie ryzyka pojawienia się epizodu depresji nawet u najmłodszych. Presja społeczna, ciężka sytuacja zawodowa, poczucie samotności czy zła sytuacja materialna mogą być bezpośrednią przyczyną umiarkowanego, a nawet ciężkiego epizodu depresji.
Objawy epizodu depresji
Epizod depresji umiarkowany bądź lekki stwarza mniejsze zagrożenie dla człowieka i jego otoczenia niż ciężka depresja. Przebieg epizodu depresji jest indywidualnie zmienny. Nie zawsze występują wszystkie objawy charakterystyczne dla depresji, jak również nasilenie tych objawów może być różne.
Epizod depresyjny może dawać następujące objawy:
- brak umiejętności cieszenia się sprawami, które dotąd dawały danej osobie radość i satysfakcję, teraz staje się ona zobojętniała, ma uczucie pustki,
- utrata zainteresowań,
- przewlekłe zmęczenie,
- napięcie wewnętrzne,
- niepokój,
- obniżenie poczucia własnej wartości,
- smutek, niekontrolowana płaczliwość,
- brak zdolności zapanowania nad swoimi emocjami. Należy pamiętać, że osoba z depresją to nie tylko osoba smutna. Może być to również człowiek wykazujący nadmierną impulsywność, negatywne emocje, w tym agresję,
- niemożność wstania z łóżka czy wykonywania podstawowych czynności, jak czesanie, mycie się czy ubieranie,
- pesymistyczne myślenie o własnym życiu,
- urojenia depresyjne,
- brak koncentracji uwagi i zaburzenia pamięci,
- bezsenność lub patologiczna senność,
- lęk,
- objawy somatyczne na tle psychicznym,
- utrata apetytu,
- brak popędu seksualnego,
- zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet,
- myślenie o odebraniu sobie życia, próby samobójcze.
Epizod depresji – co robić, gdy pojawią się objawy?
Często osoby chore same dochodzą do wniosku, że coś jest z nimi nie tak. Szczególnie epizod depresji umiarkowany bądź łagodny może nie przykuwać uwagi otoczenia. Zdarza się jednak, że to właśnie najbliżsi zwracają uwagę na zmianę zachowania danej osoby. Obniżenie nastroju trwające kilka dni niekoniecznie świadczy o depresji i może zdarzyć się każdemu. Jeśli jednak objawy się nasilają i utrzymują 2–4 dni, konieczna jest konsultacja psychiatryczna. Pilny kontakt z psychiatrą jest konieczny również w sytuacji pojawienia się myśli samobójczych. Leczenie ma na celu zapobieganie kolejnym epizodom depresji, co przekłada się na poprawę jakości życia człowieka.