Elektrolity pełnią w organizmie bardzo ważną funkcję, gdyż są odpowiedzialne za utrzymanie równowagi wodno-elektrolitowej. Gdy ich poziom jest nieodpowiedni, może dochodzić do wielu zaburzeń np. w pracy serca, mózgu, a także innych organów. Zarówno u dorosłych, jak i u dzieci za niski lub zbyt wysoki poziom elektrolitów związany jest z nieodpowiednim funkcjonowaniem organizmu, jednak to u najmłodszych występuje większe ryzyko odwodnienia, gdyż nie mają jeszcze w pełni wykształconych mechanizmów obronnych.
Elektrolity dla dzieci – co to takiego?
Elektrolity aniony i kationy znajdujące się w płynach i komórkach ludzkiego ciała. Zalicza się do nich m.in. potas, sód, magnez i wapń. Ich główną funkcją jest utrzymanie równowagi w gospodarce wodno-elektrolitowej. Ponadto ich zadaniem jest również zapewnienie prawidłowego ciśnienia osmotycznego, przewodzenie impulsów nerwowych, odpowiednią pracę serca oraz rozdysponowanie wody w organizmie. Warto podkreślić, że poziom elektrolitów w organizmie nie jest stały. Procesy takie jak oddychanie, pocenie się czy oddawanie moczu zmieniają ich poziom. Ponadto do niedoborów elektrolitów i odwodnienia organizmu dochodzi także na skutek stanów chorobowych, szczególnie przy biegunce, wymiotach i wysokiej gorączce. Niskie stężenie elektrolitów u dzieci może wynikać np. z przegrzania, przyjmowania zbyt małej ilości płynów, krwotoku, niewłaściwej diety lub przewlekłej niewydolności nerek.
Zbadaj elektrolity – normy dla dzieci
Aby sprawdzić poziom elektrolitów u dzieci, wystarczy wykonać standardowe badanie krwi. Niepotrzebne jest wcześniejsze przygotowanie (nie trzeba wykonywać go na czczo). Próbkę krwi pobiera się zazwyczaj z żyły łokciowej. Optymalne wartości elektrolitów w organizmie dla dzieci wynoszą:
- sód (Na+) – 136–145 mmol/l,
- potas (K+) – 3,5–5,1 mmol/l,
- chlorki (Cl-) – 95–105 mmol/l,
- magnez (Mg2+) – 0,8–1,0 mmol/l,
- wapń (Ca2+) – 2,1–2,6 mmol/l (8,5–10,5 mg/dl),
- fosforany – 0,81–1,62 mmol/l u dorosłych i 1,3–2,26 mmol/l u dzieci.
Warto jednak podkreślić, że normy te mogą być zależne od laboratorium i przyjętej metody pomiaru, dlatego wyniki zawsze musi ocenić specjalista.
Elektrolity dla niemowląt
Jeśli dziecko poniżej pierwszego roku życia zachoruje i boryka się np. z biegunką, to bardzo łatwo może dojść u niego do odwodnienia. Aby temu zapobiec, warto stosować elektrolity dla niemowląt, które zoptymalizują ich poziom w organizmie. Jeśli dziecko nadal jest karmione piersią bądź mlekiem modyfikowany, to nie należy tego przerywać również w trakcie wymiotów lub biegunki. W przypadku niemowląt, które mają rozszerzoną dietę, warto podawać im specjalne płyny z glukozą i elektrolity (np. dla rocznego dziecka), które w bezpieczny sposób je nawodnią. Należy pamiętać, aby płyn był chłodny, a także podawać go często i w niewielkich ilościach. Dzięki temu objawy nie będą się nasilać. Warto podkreślić, że z uwagi na to, że niemowlęta nie mają jeszcze w pełni rozbudowanego odczuwania pragnienia, to ryzyko odwodnienia jest u nich znacznie większe. Tym samym to rodzic powinien pamiętać, że wymioty u dziecka lub oddanie przez nie stolca wymagają uzupełnienia poziomu płynów (wody i elektrolitów) w jego organizmie. Zaleca się, aby była to ilość napoju dostosowana do masy ciała. U dzieci ważących między 1-10 kg zaleca się 100 ml/kg, u dzieci z masą ciała 11-20 kg - 1 l + 50 ml na każdy kolejny kg, a ważących więcej niż 20 kg - 1,5 l + 20 ml na każdy kolejny kg masy ciała.
Elektrolity dla dzieci – jakie są najlepsze?
Elektrolity dla dzieci są szczególnie wskazane przy wymiotach, przy biegunce i podobnych dolegliwościach. Niestety gdy dziecko choruje, nie chce przyjmować w takim stanie czegokolwiek, co może smakować jak lekarstwo. Dlatego też elektrolity dla dzieci muszą być dobre w smaku. Najczęstszą ich formą są preparaty do picia. Z reguły dostępne są w aptece bez recepty. Saszetki z proszkiem wystarczy rozpuścić w wodzie i podać dziecku. Obecnie wiele z nich jest smakowych, więc chętnie przyjmowane są nawet przez chore maluchy. Zaburzenia elektrolitowe u dzieci można również zminimalizować preparatami w kroplach. Są one wskazane szczególnie dla niemowląt.
