Hormony dehydroepiandrosteron (DHEA) i powstający z niego siarczan dehydroepiandrosteronu (DHEA-S04) występują w każdym organizmie ludzkim bez względu na płeć. Produkowane są z cholesterolu przez korę nadnerczy, a także w niewielkim stopniu przez jądra i jajniki. To właśnie DHEA wpływa na stymulowanie hormonów płciowych.
DHEA i DHEA-S04 – funkcje biologiczne
Produkcja DHEA i DHEA-S04 rozpoczyna się w okresie dzieciństwa, pomiędzy 6. a 8. rokiem życia. Maksymalne stężenie w organizmie występuje w wieku około 25–30 lat i wraz z wiekiem ulega zmniejszeniu.
DHEA stymuluje nie tylko syntezę testosteronu i estradiolu, ale także produkcję białek i wzrost organizmu. Zdaniem lekarzy jest on także odpowiedzialne za rozwój wybranych drugorzędowych cech płciowych męskich.
Hormony te wpływają na anabolizm mięśni oraz układ odpornościowy, zwiększając liczbę komórek cytotoksycznych.
W przypadku niedoboru tych hormonów suplementacja DHEA daje dodatkowe korzyści, wśród których wymienia się: poprawę sprawności seksualnej, działanie antydepresyjne, wzrost energii i witalności. Niektóre badania wykazały ponadto korzystny wpływ DHEA i DHEA-S04 na gęstość krwi, wzmocnienie skóry i włosów. Szeroki wachlarz zalet DHEA i DHEA-S04 wpływa na postrzeganie ich jako hormonów młodości – w tym konteście można użyc takiego stwierdzenia.
Zobaczcie, na czym polega hormonalna terapia zastępcza:
Nadmiar DHEA i DHEA-S04
Należy pamiętać, że nadmiar hormonów może prowadzić do bardzo poważnych dolegliwości. Jeśli nasz organizm produkuje zbyt wiele DHEA i DHEA-S04, może okazać się, że cierpimy na guza kory nadnerczy, raka nadnerczy, hiperplazję czy – w przypadku kobiet – zespół policystycznych jajników.
Niedobór DHEA i DHEA-S04
Niepokojący jest obniżony stan DHEA i DHEA-S04. Do takich przypadków dochodzi, gdy cierpimy na niedoczynność przysadki mózgowej, niedoczynność tarczycy, nieprawidłową funkcję nadnerczy oraz inne choroby autoimmunologiczne.
Wpływ na zaniżony poziom dehydroepiandrosteronu mają także przewlekły stres, a także ciąża i doustna antykoncepcja.
Lekarze łączą spadek stężeń DHEA i DHEA-S04 z występowaniem chorób metabolicznych u osób starszych, takich jak: otyłość, cukrzyca oraz miażdżyca. Niski poziom tych hormonów może również sugerować choroby układu sercowo-naczyniowego.
Niektórzy specjaliści sugerują, że niski poziom dehydroepiandrosteronu wpływa na ryzyko wystąpienia osteoporozy, zwłaszcza u kobiet. Dzieje się tak za sprawą przemiany DHEA w żeńskie hormony płciowe, mające ochronny wpływ na ich kości.
Badania hormonów DHEA i DHEA-S04
Badania poziomu DHEA i DHEA-S04 mogą wykonywać nie tylko dorośli, ale także dzieci. W przypadku dziewczynek lekarze zalecają kontrolne badania w razie braków miesiączki, czy rozwoju cech męskich, jak: łysienie typu męskiego (u dziewczynek?), niski głos czy przyrost masy ciała. U chłopców badanie stężenia dehydroepiandrosteronu i siarczanu dehydroepiandrosteronu wykonuję się, gdy zauważalne są objawy przedwczesnego dojrzewania. Mowa tu o niskim głosie, znacznym zwiększeniu masy mięśniowej, owłosieniu łonowym i powiększeniu prącia przed 9. rokiem życia, czyli w fazie zwiastunów pokwitania.
Aby sprawdzić poziom DHEA i DHEA-S04 należy wykonać badanie krwi. Hormony te wykazują największą aktywność w godzinach porannych, dlatego zaleca się pobranie próbki krwi właśnie o wczesnej porze. W odróżnieniu od innych badań morfologicznych nie trzeba być na czczo. Badanie DHEA wykonuje się wraz z oceną stężenia pozostałych hormonów: FSH ( hormonu folikulotropowego), LH (hormonu luteinizującego), prolaktyny, estrogenu i testosteronu. Badanie DHEA-S04 jest badaniem dodatkowym.
Normy DHEA mieszczą się w przedziale od 7 do 31 nmol/l natomiast DHEA-S04 – od 2 do 12 µmol/l, które mogą nieznacznie różnić się u kobiet i mężczyzn. W przypadku wyników poniżej oraz powyżej normy bezzwłocznie należy skonsultować się z lekarzem.
Suplementacja DHEA
Zanim zdecydujemy się na długotrwałą suplementację, warto przeprowadzić badania mające na celu wykluczenie nowotworów hormonozależnych i gruczołu krokowego. Prawidłowe stosowanie DHEA jest bezpieczne i dobrze tolerowane przez organizm. Nie wyklucza to jednak działań niepożądanych, które co prawda występują bardzo rzadko, ale wpływają na zaburzenie miesiączkowania, nadmierne owłosienie, łojotok, trądzik, a także zmianę barwy głosu.
