Dieta rotacyjna polega na cyklicznym sposobie żywienia. Składa się z dwóch komponentów – eliminacji produktów szkodliwych z diety i rotacji produktów dozwolonych do spożycia. Pozwala na redukcję wagi i pomaga zachować dobrą kondycję fizyczną. Obniża ekspozycję na alergeny. Prekursorką diety rotacyjnej w Polsce jest Bożena Kropka – dyplomowany dietetyk i promotor zdrowia.
Czym jest dieta rotacyjna?
Dieta rotacyjna została stworzona przez specjalistę od ćwiczeń korekcyjnych i unikalnego podejścia do odnowy biologicznej – Paula Cheka. Polega na spożywaniu co 72 godziny, czyli raz na 4 dni, ściśle określonych produktów pochodzących z tej samej rodziny. Zdecydowanie rzadziej stosuje się cykl pięcio- i sześciodniowy. Składa się z dwóch komponentów:
- eliminacji – sporządzenie listy produktów szkodliwych, które mogą stanowić źródło uczulenia i wykluczenie ich z diety,
- rotacji produktów dozwolonych do spożycia – naprzemienne włączanie do codziennego jadłospisu i wyłączanie z niego produktów żywnościowych, które są dobrze tolerowane przez organizm.
Można wówczas mówić o diecie eliminacyjno-rotacyjnej. Dla przykładu: przez 3 kolejne dni wyklucza się z diety produkty żytnie i potrawy je zawierające, które wprowadza się ponownie do jadłospisu 4 dnia. Oznacza to, że robi się trzydniowe przerwy między jednym a drugim spożyciem produktów żytnich.
Korzyści i wady diety rotacyjnej
Dieta eliminacyjno-rotacyjna pomaga zidentyfikować, jakie produkty stanowią przyczynę reakcji alergicznej. Po dokładnej analizie czynników uczulających możliwa jest ich eliminacja. Pozwala na wyciszenie reakcji alergicznej, a wyraźne zmniejszenie objawów zauważalne jest już po 30 dniach stosowania diety. Przyspiesza proces odnowy morfologicznej i czynnościowej błony śluzowej przewodu pokarmowego, które są spowodowane odpowiednimi zmianami ilościowymi i jakościowymi w diecie. W opinii amerykańskiego pediatry i alergologa Marshalla Mandella dieta rotacyjna umożliwia spożywanie nawet 50–70% pokarmów, na które dana osoba była dotychczas uczulona.
Zmniejsza ryzyko rozwoju alergii pokarmowej na nowe produkty i pozwala uniknąć przeciążenia alergenami, które zaliczane są do jednej grupy produktów spożywczych. Pozwala na zrównoważone pozbycie się nadmiernych kilogramów. Zalecana jest zarówno osobom trenującym siłowo, jak i tym, które nie wykorzystują aktywności fizycznej w celu zmniejszenia wagi. Urozmaica dotychczasowy sposób odżywiania.
Dieta rotacyjna posiada także wady. Wiąże się z dużym zaangażowaniem. Prowadzenie jej wymaga bacznego obserwowania reakcji organizmu. Nie można przygotowywać posiłków na kilka dni do przodu, gdyż codziennie wykorzystywane są inne produkty. W tabelce rotacyjnej znajdują się pokarmy często trudno dostępne lub niewystępujące w polskich sklepach.
Dla kogo przeznaczona jest dieta rotacyjna?
Z diety rotacyjnej mogą korzystać wszyscy, ale szczególnie zalecana jest osobom cierpiącym na choroby alergiczne – uczulonym na kilka lub kilkanaście produktów spożywczych, a także w przypadku alergii o nieznanej etiologii.
Powinny ją stosować osoby zmagające się z chorobami grzybiczymi i autoagresji, takimi jak stwardnienie rozsiane, choroba Hashimoto, zespół przewlekłego zmęczenia, bielactwo, reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczyca i cukrzyca insulinozależna. Dodatkowo wskazana jest dla chorych po zabiegach onkologicznych i z czasową nietolerancją pokarmową. Według niektórych badaczy nie powinna być realizowana przez kobiety karmiące i ciężarne oraz dzieci.
Kto ustala dietę rotacyjną?
Ułożenie jadłospisu diety rotacyjnej stanowi spore wyzwanie. W związku z tym warto zwrócić się o pomoc do wykwalifikowanego dietetyka, który odpowiednio poukłada produkty w jadłospisie oraz zbilansuje dietę w taki sposób, aby nie stała się niedoborowa, czyli nie brakowało w niej żadnych składników pokarmowych. Przy komponowaniu diety rotacyjnej można skorzystać z tabelki rotacyjnej i tabeli z podziałem produktów na rodziny, które można otrzymać razem z wynikami testu na alergie.
Plan rotacyjny jest czterodniowym rotacyjnym planem jedzenia. Codziennie dozwolone jest spożycie tego samego produktu w różnej postaci. Należy jeść 3 niezbyt obfite posiłki dziennie. W diecie eliminacyjno-rotacyjnej jak najwięcej potraw powinno być przyrządzanych z produktów z upraw biologicznych, niezawierających sztucznych dodatków chemicznych. Ważne jest, aby w trakcie stosowania diety rotacyjnej prowadzić dzienniczek żywienia i zapisywać w nim, jakie produkty były jedzone, wykluczone i jak to wpłynęło na samopoczucie.
Czym jest dieta rotacyjna węglowodanami?
Dieta rotacyjna węglowodanami wskazana jest dla osób, którym zależy na usprawnieniu odnowy powysiłkowej i przyspieszeniu spalania tłuszczu. Zakłada manipulację spożyciem kalorii pochodzących z węglowodanów. Podczas jej stosowania tydzień dzieli się na 3 grupy:
- dzień z wysokim spożyciem węglowodanów – w ciągu tygodnia są 2 takie dni, podczas których wykonuje się trening mięśni, które najmocniej chce się rozwinąć;
- dzień z umiarkowanym spożyciem węglowodanów – wykonuje się trening mięśni, które nie stanowią priorytetu;
- dzień z niskim spożyciem węglowodanów – dni, w których nie wykonuje się treningu.
Bibliografia:
1. Kropka B., Ugotuj sobie zdrowie. Najskuteczniejsza dieta rotacyjna, Bielsko-Biała, Pascal, 2017.
2. Jarosz M., Dzieniszewski J., Alergie pokarmowe, Warszawa, PZWL, 2004.
