Wzrok to jeden z naszych najcenniejszych zmysłów. Niestety wielu z nas nie wie, jak dbać o oczy. Nie zdajemy sobie sprawy, że zła dieta oraz brak ruchu mają bezpośrednie przełożenie na to, jak funkcjonuje nasz wzrok. Ale problemem jest nie tylko styl życia. Unikamy wizyt kontrolnych u okulisty, bo skoro wydaje się, że nic nam nie dolega, wizyta u okulisty staje się zbędna. A to bardzo duży błąd, bo niektóre schorzenia okulistyczne bardzo długo nie dają żadnych objawów. Dolegliwości zaczynają się pojawiać dopiero wtedy, gdy choroba jest już zaawansowana.
Zatem, co zrobić, aby cieszyć się sokolim wzrokiem przez długie lata? Jak często badać wzrok i jak go chronić, także w bardzo słoneczne dni? A może przygotowujesz się do zabiegu i nie wiesz, czego możesz się spodziewać? Tego wszystkiego można się dowiedzieć biorąc udział w naszym czacie. Na Wasze pytania będzie odpowiadał prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista.
Drogi Użytkowniku! W poniedziałek, 10 czerwca, o godzinie 12.00 pod tym artykułem znajdziesz formularz, za pośrednictwem którego będziesz mógł zadać pytanie naszemu ekspertowi. Czat z prof. dr hab. n. med. Jerzym Szaflikiem, okulistą potrwa godzinę.
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik jest jednym z największych polskich autorytetów okulistycznych. Jako mikrochirurg wykonał ponad 20 tys. operacji, z powodzeniem stosując nowatorskie techniki operacyjne w przeszczepach rogówki, usuwaniu zaćmy czy leczeniu jaskry i innych schorzeń gałki ocznej. Jest pionierem zabiegów laserowej korekcji wad wzroku w Polsce i inicjatorem Banku Tkanek Oka. Jako jeden z pierwszych polskich chirurgów wprowadził nowoczesną metodę chirurgicznego usuwania zaćmy – fakoemulsyfikację, a w ostatnim czasie również usuwanie zaćmy przy użyciu lasera femtosekundowego.
Będąc od 25 lat związany z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym, pozostaje współczesnym twórcą warszawskiej szkoły okulistycznej i wychowawcą kilku pokoleń okulistów. Na jego naukowy dorobek składa się kilkaset polskich i zagranicznych publikacji naukowych, wystąpień i referatów. Autor lub współautor kilkunastu podręczników akademickich, redaktor najważniejszych polskich czasopism okulistycznych, członek wielu krajowych i międzynarodowych towarzystw naukowych.
Wielokrotnie uhonorowany w kraju i zagranicą za wybitne zasługi w pracy naukowej, dydaktycznej i zarządczej, między innymi Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski czy Złotym Medalem Światowej Akademii Medycznej im. Alberta Schweitzera.
Drogi Użytkowniku serwisu zdrowie.tvn.pl pamiętaj, że jeśli zamieszczasz wypowiedź, zarówno w formie komentarza jak i wymiany zdań w trakcie czatu, zawierającą dotyczące Cię informacje, to tym samym upubliczniasz informacje mogące zawierać twoje dane osobowe w tym np. dane o Twoim stanie zdrowia.
Korzystanie z czatu odbywa się na zasadach określonych w regulaminie serwisu zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczenie usług drogą elektroniczną.
Czat z ekspertem ma charakter edukacyjny i nie zastępuje wizyty u lekarza. Jeśli masz jakiekolwiek pytania i wątpliwości związane ze swoim stanem zdrowia, omów je ze swoim lekarzem.
moja mama była u okulisty, który stwierdził, że ma początki zaćmy. Co powinna teraz robić, jak dbać o oczy i co jaki czas powinna kontrolować teraz oczy? I czy to jej się zatrzyma / cofnie, jak będzie dbała o oczy?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Zaćma jest schorzeniem, którego szybkości postępowania nie da się przewidzieć. W wypadku osób dojrzałych występuje u większości ludzi.Występowanie zaćmy początkowej nie jest wskazaniem do postępowania chirurgicznego, które jest jedynym leczeniem w tym przypadku. Operujemy wtedy, kiedy zaćma powoduje upośledzenie funkcji widzenia. Nie ma jednoznacznej formy leczenia zachowawczego. Są w sprzedaży krople przeciwzaćmowe, lecz ich skuteczność nie została jednoznacznie udowodniona. Można je stosować, choć najczęściej nie są skuteczne. Należy obserwować i w wypadku pogarszania się ostrości wzroku do dali i bliży konieczne jest udanie się do okulisty i po szczegółowym badaniu zdecydowanie o potrzebie i terminie zabiegu chirurgicznego, który jest jedyną dotychczas skuteczną metodą leczenia.
Mój mąż miał ostatnio chwilowe zaćmienie lewego oka, trwało to jakieś 10-15 minut. W trakcie zaćmienia nie odczuwał żadnego bólu. Co może być przyczyną takiego stanu?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Podane przez panią objawy są niepokojące. Najczęściej przyczyny mają charakter naczyniowy, mogą być jednak również objawami poważnych schorzeń. Tego rodzaju objawy mogą występować u pacjentów z cukrzycą, schorzeniami krążenia, zaburzeniami pracy serca. Sprawy nie należy bagatelizować, zalecałbym udanie się do lekarza okulisty. Bezwzględnie należy pilnie pójść do okulisty, gdyby incydent się powtórzył.
czy można kąpać się w basenie czy w morzu w soczewkach kontaktowych?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Kąpiel w soczewkach kontaktowych jest rzeczą dość ryzykowną. Jednak w szczelnych okularach do pływania można korzystać z soczewek kontaktowych. Jednak w wypadku najmniejszych objawów nietolerancji po kąpieli takich jak kłucie, pieczenie, zaczerwienienie, należy natychmiast zdjąć soczewki kontaktowe, a w wypadku utrzymywania się dolegliwości pilnie udać się do okulisty.
Mam 17 lat i od miesiąca drgają mi powieki. Biorę magnez. Wyniki badań w normie. Nie znajduję się w sytuacjach stresowych. Co robić?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Przyczyna objawów, które pan podaje może być bardzo różna. Najczęściej przyczyny są psychogenne i w wypadku właściwej suplementacji samoistnie mijają. Proponuję poobserwować 2-3 tygodnie, w wypadku utrzymywania się mimo stosowanego magnezu, trzeba pójść do okulisty.
Co można zrobić z tzw. tłuszczykiem, który pojawił się na jednym oku? Rośnie i coraz bardziej przeszkadza. Pacjent, mężczyzna ma 53 lata. Jak się to leczy? Czy konieczna jest operacja?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Jedyną metodą leczenia takich zmian jest chirurgiczne usunięcie zmiany, zabieg nie jest niebezpieczny, lecz musi być wykonany przez kompetentną osobę, najlepiej okulistę.
codziennie po przebudzeniu mam bardzo wysuszone gałki oczne? Czy to normalny objaw, czy coś mi dolega i jednak powinienem z tym zgłosić się do specjalisty?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Proszę na początek spróbować stosować krople nawilżające w ciągu dnia, najlepiej 3-4 razy dziennie, a wieczorem, przed snem leki nawilżające w postaci maści lub żelów sprzedawanych bez recepty. W wypadku braku poprawy sugeruję pójście do okulisty.
Tata 7 miesięcy temu po dużym wysiłku w górach zaczął podwójnie widzieć. Badanie dna oka nic nie wykazało. Co może być powodem podwójnego widzenia? Do jakiego specjalisty udać się po poradę?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Należy udać się do okulisty, który określi charakter dwojenia i podejmie próbę ustalenia przyczyny. Często przyczyną mogą być schorzenia tarczycy, cukrzyca lub zaburzenia naczyniowe powodujące niedomogę mięśni okoruchowych. Sugeruję pilną wizytę u lekarza okulisty, który być może skieruje panią do neurologa.
Dzień dobry, chciałam zapytać o jedną sprawę. Mój 3 letni synek niechcący wsadził mi palec do oka jakiś rok temu. Byłam u okulisty od razu, ale nic lekarz niepokojącego nie stwierdził. Natomiast raz na jakiś czas oko mocno łzawi i jest zaczerwione tak jakby przy alergii albo jakimś stanie zapalnym i pobolewa mnie (wcześniej tak nie miałam). Nie pomagają krople nawilżające ani sól fizjologiczna. Czym to może być spowodowane? Co Pan Profesor radzi? Z góry dziękuję za poradę.
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Opisane przez panią objawy wskazują na występowanie u pani zespołu nawrotowych erozji rogówki. Przyczyną jest mikrouraz, który pani przeszła. W wyniku tego urazu doszło do zmian w budowie nabłonka rogówki w miejscu urazu, który okresowo, najczęściej rano, ulega obnażeniu co objawia się silnym, kującym bólem i zaczerwienieniem oka. Postępowanie w takich przypadkach wymaga specjalnego leczenia, poprawiającego funkcje nabłonka rogówki. Dysponujemy lekami, które regenerują nabłonek i pozwalają na rozwiązanie przykrego problemu. Konieczna jest wizyta u lekarza i podjęcie właściwego leczenia, którego nie da się zaordynować drogą mailową.
Często mam bóle głowy, ale oprócz tego jak piszę lub długo czytam, to mam wrażenie, jakby obraz się oddalał, a litery były coraz mniejsze. Czasem mam wrażenie, że obraz mi się zamazuje na prawe oko. Co może być przyczyną tego oddalania się liter przy czytaniu i pisaniu oraz bólów głowy?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Przyczyna objawów opisywanych przez panią jest związana z zaburzeniami akomodacyjnymi. Postępowanie lecznicze w pierwszym rzędzie musi polegać na szczegółowym badaniu refrakcyjnym wady wzroku, wyrównaniem jej, co może rozwiązać niepokojący panią problem.
Występuje u mnie zjawisko hippus – toniczne ruchy źrenic, które nie przestają zwężać się i rozszerzać. Zjawisko to występuje u mnie non stop od ok. 2 lat. Zostałam przebadana neurologicznie w kierunku boreliozy, chorób odzwierzęcych, SM, guzów i nowotworów mózgu, tocznia. Żadne badanie nic nie wykazało. Poproszę o wskazówkę, jak dalej postępować.
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Zaburzenia funkcji mięśni zwieracza i rozwieracza tęczówki mają zazwyczaj przyczyny neurologiczne. Nie ma możliwości sformułowania zasad postępowania bez szczegółowego badania i uzyskania dodatkowych informacji. Przeprowadzone u pani badania wskazują, że przyczyna najpewniej ma charakter czynnościowy, myślę, że konieczne są obserwacja i podejmowanie decyzji w zależności od indywidualnych zmian stanu.
W trakcie badań profilaktycznych, które wykonywałem u okulisty, okazało się, że ciśnienie śródgałkowe w moim prawym oku to 19 mm Hg. Mam 22 lata, nie mam żadnych innych chorób. Czy istnieje zwiększone ryzyko rozwoju jaskry w przyszłości? Co jaki czas należy zgłosić się do okulisty w celu wykonania badania?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Ciśnienie wewnątrzgałkowe jest ważnym parametrem w ocenie podejrzenia jaskry. Jednak ciśnienie 19 mm słupa rtęci w zależności od grubości rogówki wydaje się być w granicach normy. Istotne jest, czy występuje duża różnica między ciśnieniem między oczyma. Podejrzenie jaskry należy opierać przede wszystkim na stanie nerwu wzrokowego i warstwy nerwowej siatkówki. Sądzę, że kontrolne badania najlepiej wykonania OCT tarcz nerwu wzrokowego należy wykonać dla rozstrzygnięcia czy mamy do czynienia z jaskrą. W wypadku braku zmian kontrola w pana przypadku w odstępach 2-3 letnich jest wystarczająca.
Czego objawem mogą być częste mroczki przed oczami?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Informacja mroczki przed oczami jest mało precyzyjna, mogą bowiem one różnie przebiegać i różnie się objawiać. Mogą być obuoczne, mogą być stałe, okresowe, przebiegać z pogorszeniem ostrości wzroku, wiązać się z innymi objawami, np. bólami głowy. W zależności od charakteru tych mroczków można ustalić postępowanie. Przyczyny mroczków mogą być albo związane ze zmianami w gałce ocznej, albo zmianami naczyniowymi oka i mózgu. Dlatego mogą być mało istotnymi, banalnymi objawami lub poważnymi objawami istotnej choroby. Sugerowałbym wyjaśnienie sprawy u lekarza okulisty.
Okulista stwierdził u mnie pozagałkowe zapalenie nerwu oka. Prawdopodobnie jestem chory na sarkoidozę, niestety ze względu na steroidy nie mogłem przejść dalszych badań. Jakie jest postępowanie?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Zapalenie nerwu wzrokowego w odcinku pozagałkowym jest poważnym problemem okulistycznym wymagającym pełnego okulistycznego badania i indywidualnego leczenia uzależnionego od przyczyn schorzenia, jego zaawansowania i czasu trwania. Dlatego konieczne są stała opieka okulistyczna, konsultacja neurologiczna, a w części przypadków hospitalizacja na oddziale okulistycznym lub neurologicznym.
Czy dwutygodniowe soczewki można nosić 2 tygodnie nawet jeśli przez tydzień leżą w pojemniczku już po otwarciu?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Jednym z najważniejszych problemów ze stosowaniem soczewek kontaktowych jest zachowanie higieny w stosowaniu i używaniu soczewek. Dlatego wydaje się, że przechowywanie soczewek przez dłuższy czas w pojemniczku raczej dyskwalifikuje je do wykorzystania. Proponuje aplikować soczewki z zachowaniem wszystkich zasad higieny, z dokładnym umyciem rąk przed aplikacją i, jeśli to możliwe, po wypłukaniu należy wysuszać ręce ręcznikiem jednorazowego użytku. Po otwarciu opakowania nie przechowywać przed użyciem w pojemniku.
Suche oko jak z tym walczyć?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Suche oko jest problemem, z którym boryka się coraz więcej pacjentów. Przyczyny mogą być różne, niemniej głównym objawem jest mniejsze wydzielanie lub nieprawidłowy skład łez. Wśród przyczyn wymienia się czynniki środowiskowe, zapylenie, klimatyzacja pomieszczeń, przewlekła ekspozycja na światło LED, stosowanie leków takich jak beta-bolekry, leki psychotropowe i inne oraz zaburzenia hormonalne najczęściej u kobiet w okresie pomenopauzalnym. W przypadku niewielkiego upośledzenia wydzielania łez wystarczające stosowanie jest kropli nawilżających, ważne, aby były bez konserwantów. Można je kupić w aptece bez recepty. W wypadku utrzymywania się dolegliwości mimo stosowanych leków konieczne jest udanie się do okulisty dla podjęcia właściwego leczenia.
Mam stwierdzoną jaskrę obu oczu. Okuliści mówią, że to jaskra otwartego kąta. Miałam mieć laserowy zabieg ALT. Niestety p. doktor powiedziała, że budowa mojego oka na to nie pozwala, że mam wąski kąt przesączania i żadne zabiegi laserowe nie wchodzą w grę. A ja czytam, że właśnie przy jaskrze z wąskim kątem są one skuteczne i już się pogubiłam. Jak to jest?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Ma pani rację, w jaskrze wąskiego kąta jedną z podstawowych metod leczenia jest laserowy zabieg irydektomii przypodstawnej. Jednak podstawowe w pani przypadku będzie rozstrzygnięcie, czy rzeczywiście występuje u pani wąski kąt przesączania. Jeżeli tak, celowy jest zabieg laserowy innego rodzaju niż pierwotnie proponowano.
Mój 3-letni syn miał lecące oczko. Obecnie już się to unormowało ale okulista kazał nam obserwować. Co powinno mnie zaniepokoić?
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik, okulista
Konieczna jest obserwacja i kontrola okulistyczna dla rozstrzygnięcia czy przyczyną uciekania oka są zaburzenia mięśniowe gałek ocznych, które mogą być przejściowe czy u podłoża leży wada wzroku. W wypadku wystąpienia wady wzroku konieczne jest stosowanie odpowiednich okularów.
