Bronchoskopia po raz pierwszy została wykonana pod koniec XIX stulecia przez austriackiego lekarza - Gustava Killiana. Celem tego zabiegu było wyjęcie kości, która na skutek złamania, utknęła w oskrzelach i uniemożliwiała pacjentowi oddychanie. Co ciekawe, pacjent został znieczulony miejscowo kokainą.
Bronchoskopia płuc - wskazania i przeciwskazania
Bronchoskopia płuc jest badaniem o wskazaniach zarówno diagnostycznych, jak i terapeutycznych. Najczęściej wykonuje się ją w celu rozpoznania chorób układu oddechowego.
Wśród wskazań do bronchoskopii płuc można wymienić: plucie krwią, częste zapalenia płuc i kaszel o niezidentyfikowanym podłożu, podejrzenie urazu tchawicy, oparzenia dolnych dróg oddechowych, powiększenie wnęk płucnych i śródpiersia, bezpowietrzność miąższu płucnego (niedodma), obecność płynu w jamie opłucnej oraz podejrzenie porażenia nerwu przeponowego.
Natomiast do wskazań terapeutycznych bronchoskopii płuc można zaliczyć: usunięcie ciała obcego z górnych dróg oddechowych, dooskrzelową aplikację leków, a także w wyjątkowych przypadkach intubację, czyli udrożnienie dróg oddechowych.
Z racji tego, że bronchoskopia jest badaniem inwazyjnym, istnieje wiele przeciwwskazań do jej wykonania. Wśród najważniejszych należy wymienić:
- niewydolność oddechową,
- niewydolność serca,
- duże zaburzenia rytmu serca (komorowe),
- podeszły wiek pacjenta,
- problemy z krzepliwością krwi,
- niedokrwistość.
Bronchoskopii płuc nie należy wykonywać również u pacjentów świeżo po przebytym zawale serca.
Zobacz także: Przebite płuco - objawy i leczenie
Przebieg bronchoskopii płuc - jak wygląda to badanie?
Bronchoskopia płuc jest badaniem, wymagającym uprzedniego przygotowania ze strony pacjenta. Przed planowanym badaniem nie powinien on przez cztery godziny jeść oraz przez dwie godziny pić wody.
Ponadto przed bronchoskopią płuc lekarz powinien zlecić badania, mające na celu określić poziom krzepliwości krwi. Pacjentowi zaleca się również wykonanie badania rentgenowskiego płuc oraz badania elektrokardiografii serca (EKG). Dobę przed planowanym badaniem pacjent nie może pić alkoholu oraz palić papierosów.
Bronchoskopię płuc wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, które najczęściej podaje się na łuki podniebienne. Bronchoskop, czyli urządzenie z kamerką, służące do obrazowania płuc i innych elementów układu oddechowego, wprowadza się do ust lub nosa pacjenta.
Podczas badania lekarz monitoruje pracę serca oraz ciśnienie tętnicze. Bronchoskopia płuc zazwyczaj trwa około kilkunastu minut. Badanie to jest bezbolesne, chociaż powoduje dyskomfort, związany z wprowadzeniem bronchoskopu do płuc.
Bronchoskopię płuc można wykonać bronchoskopem sztywnym lub giętkim. Pierwszy z nich, zbudowany jest z metalu i charakteryzuje się źródłem światła oraz bardzo dobrą optyką. Z kolei bronchoskop giętki wyposażony jest w kamerę umieszczoną na jego czubku. Jest on bardziej praktyczny i szeroko stosowany, ze względu na jego elastyczność i mniejszy stopień inwazyjności.
Zobacz też: Czy płuca bolą? Choroby płuc
Skutki uboczne - powikłania po bronchoskopii płuc
Bronchoskopia płuc jest badaniem inwazyjnym, dlatego też wiąże się z ryzykiem wystąpienia powikłań zarówno w czasie zabiegu, jak i po jego wykonaniu.
Wśród najczęstszych powikłań po bronchoskopii płuc należy wymienić:
- hipoksemię, czyli obniżenie ciśnienia tlenu we krwi, które prowadzi do hipoksji,
-
odmę opłucnową,
- krwawienie z dróg oddechowych,
- skurcze oskrzeli,
- urazy dróg oddechowych, prowadzące niekiedy do uszkodzenia organów mowy,
- uporczywy kaszel,
- zaburzenia rytmu serca,
- gwałtowny wzrost temperatury ciała.
W praktyce prawdopodobieństwo wystąpienia skutków ubocznych po bronchoskopii płuc jest bardzo małe. Zazwyczaj pojawia się przejściowy ból gardła i nosa, niekiedy również podwyższona temperatura ciała, która może utrzymywać się maksymalnie do trzech dni po badaniu.
Bronchoskopia płuc - jak interpretować wyniki badania?
Zazwyczaj wynik bronchoskopii płuc można odebrać bezpośrednio po wykonaniu badania (chyba że zostały pobrane próbki do analizy i wysyłane do laboratorium).
Wynik tego badania ma charakter opisowy, dlatego bardzo łatwo jest go odczytać. Bronchoskopia płuc służy do wykrywania poważnych chorób układu oddechowego. Najczęściej wykonuje się ją wówczas, gdy wynik badania rentgenowskiego płuc wskazuje na pewne nieprawidłowości lub nacieki na płucach.
Bronchoskopia płuc wykrywa, m.in.: nowotwory tego organu, poważne uszkodzenia tchawicy oraz porażenie nerwu przeponowego.