Ból szyi i barku ma wiele przyczyn i jest coraz bardziej powszechnym zjawiskiem, szczególnie u osób starszych. Dolegliwości tego typu wynikają nie tylko z ogólnego stanu zdrowia, ale również trybu życia i wielu czynników środowiskowych, takich jak miejsce zamieszkania czy klimat.
Ból szyi i barku – przewianie i nie tylko
Ból barku i szyi niepoprzedzony kontuzją obręczy barkowej bądź pojawiający się u zdrowych osób, bez obciążeń zwyrodnieniowo-wytwórczych ze strony układu ruchu, najczęściej stanowi powikłanie po przewianiu głowy i karku, czyli odsłoniętych części ciała najbardziej narażonych na wychłodzenie. Dolegliwości tego typu najczęściej występują w okresie jesiennym i wiosennym, kiedy układ odpornościowy jest poddawany niekorzystnym warunkom pogodowym i jednocześnie nie jest wystarczająco wydolny, aby ochronić ustrój.
Ból barku i szyi z „przewiania” może również pojawić się latem, np. w wyniku niewłaściwego użytkowania klimatyzacji samochodowej. Poza dolegliwościami bólowymi odczuwanymi w okolicach głowy, szyi i barku, pojawiają się dodatkowe objawy, jak uczucie sztywności karku i napięcia mięśni, bóle głowy, ograniczenie wykonywania podstawowych ruchów głowy, jak skręcanie czy skłony na boki.
Ból szyi i barku po prawej stronie utrudnia również wykonywanie czynności dnia codziennego, jak noszenie torby na ramieniu po chorej stronie ciała czy prace domowe wymagające podnoszenia rąk powyżej poziomu klatki piersiowej. Ból i inne symptomy nierzadko spowodowane są przez złe nawyki w postawie podczas odpoczynku, pracy biurowej i nauki oraz spania. Niewłaściwa higiena snu często przysparza dodatkowo drętwienia i kurcze nocne mięśni. Ból barku i szyi pojawia się również w efekcie przewlekłych chorób reumatycznych, neurologicznych i naczyniowych kręgosłupa i obręczy barkowej. Ponadto dolegliwości tego typu można obserwować w przebiegu chronicznego stresu i postępujących wad postawy dotyczących kręgosłupa w odcinku szyjnym.
Silny ból barku i szyi – to jeszcze nie choroba
W diagnostyce problemu, jakim jest silny ból barku i szyi wykluczający z aktywności sportowej i rekreacyjnej bądź znacznie ograniczający możliwości ruchowe obręczy barkowej, istotną rolę odgrywają okoliczności jego pojawienia się. Sytuacje, w których dokucza ból, stanowią cenną wskazówkę co do przyczyny, która go wywołuje. Przykładowo narastający ból barku i szyi poprzedzony intensywnym treningiem wzmacniającym na górne partie w siłowni może sugerować przetrenowanie ramion i grzbietu. Odczuwane dolegliwości są efektem przeciążenia możliwości adaptacyjnych mięśni. Tego typu zjawisko może również stanowić rezultat nieumiejętnie wykonywanych ćwiczeń. Nieprawidłowa technika wyprowadzania i kończenia ruchu sprzyja mikrouszkodzeniom włókien mięśniowych i rozległych kontuzji, jak naciągnięcia czy zerwania. Silny ból barku i szyi może także powstać na skutek nagłego, zbytniego skręcenia głowy. W zależności od kierunku ruchu może pojawić się ból szyi i barku z lewej lub prawej strony.
Ból szyi i barku z lewej strony
Najczęstszą przyczyną wywołującą ból barku i szyi niepowstałą na skutek przeciążenia fizycznego czy przewiania stanowią zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego, różnorodne choroby krążka międzykręgowego oraz anomalie w budowie anatomicznej, wpływające na drożność kanału kręgowego, wewnątrz którego znajdują się naczynia krwionośne i włókna nerwowe. Wszelkie procesy degeneracyjne ingerujące w spójność, ruchomość i wytrzymałość kręgosłupa szyjnego sprzyjają drażnieniu korzeni nerwowych rozchodzących się na boku od rdzenia. W przypadku nerwów znajdujących się z lewej strony można spodziewać się dolegliwości neurologicznych po tej stronie, osłabienia siły mięśni i trudności motorycznych kończyny górnej. Jednym z powszechnych schorzeń wywołujących dolegliwości barku i szyi jest rwa barkowa. Rwa barkowa, zwana również ramienną, może powstać także w wyniku uszkodzenia splotu ramiennego lub nerwów obwodowych biegnących wzdłuż ręki. Tego typu schorzenie może występować także po przeciwnej stronie ciała.
Ból barku i szyi powoduje również kręcz karku, czyli rodzaj ułożenia głowy, polegający na przymusowym pochyleniu jej w stronę barku z jednoczesnym skręceniem w stronę przeciwną, na skutek zmian pierwotnych lub wtórnych w obrębie mięśni karku. Szczególnie bolesne w tego rodzaju chorobie jest leczenie mające na celu odwrócenie kręczu i przywrócenie prawidłowego ułożenia głowy i napięcia mięśniowego szyi i barku.
Jak dbać o kręgosłup ?
Bibliografia:
1. Prusiński A., „Neurologia praktyczna”, PZWL, Warszawa 2005.
2. Szulc A., „Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja”, PZWL, Warszawa 2004.
3. Wawrzyńska – Pągowska J., „Diagnostyka różnicowa w reumatologii”, PZWL, Warszawa 2001.
