Rezonans magnetyczny (w skrócie MR, MRI, RM, NMR) obok tomografii komputerowej jest jednym z najdokładniejszych badań diagnostycznych. Sięgają po niego neurolodzy, kardiolodzy, ortopedzi, onkolodzy czy laryngolodzy.
Badanie MR – na czym polega?
Rezonans magnetyczny bazuje na polu elektromagnetycznym, za pomocą którego uzyskuje się szczegółowy obraz struktur anatomicznych człowieka. W literaturze fachowej badanie określa się różnymi skrótowcami pochodzącymi od anglojęzycznych nazw, w tym MRI (magnetic resonance imaging) lub MR (magnetic resonance). Obydwa skróty są prawidłowe i funkcjonują zamiennie. Za pomocą rezonansu możliwe jest uzyskanie obrazu wybranych struktur anatomicznych z dokładnością do kilku milimetrów, co pozwala na zaawansowaną diagnostykę w przypadku wielu schorzeń. To właśnie dzięki MR lekarze mogą wykluczyć lub potwierdzić wiele wstępnych diagnoz.
Kiedy wykonuje się rezonans magnetyczny?
Po MRI sięga się bardzo często w przypadku zaawansowanej diagnostyki takich zmian, jak wątpliwe i niepokojące guzy, patologie rozwojowe. Badanie jest niezastąpione w przypadku udaru mózgu, uszkodzenia kręgosłupa oraz niektórych chorób stawów. Pozwala m.in. wykryć zmiany chorobowe w tkankach zasłoniętych kośćmi. Nie bez powodu na MR lekarze kierują najczęściej pacjentów z urazami głowy lub podejrzeniem chorób mózgu. Badanie rezonansem magnetycznym jest również pożądane, gdy wyniki, np. tomografii komputerowej, są niejednoznaczne lub budzą uzasadnione wątpliwości lekarza. MRI nie jest stosowane bez powodu, niezbędne jest do niego jednoznaczne wskazanie (problem diagnostyczny, podejrzenie określonego rodzaju zmiany lub choroby, wiek pacjenta).
MRI – badanie dla specjalistów
Badanie rezonansem to drogie badanie diagnostyczne, wymagający solidnego uzasadnienia. Po MRI sięgają m.in.:
- neurolog diagnozujący mózg, rdzeń kręgowy, opony mózgowo-rdzeniowe – badanie stosuje się w chorobach naczyniowych, metabolicznych oraz nowotworowych;
- neurochirurg – zleca MR głowy lub kręgosłupa przed leczeniem operacyjnym w celu precyzyjnego ustalenia położenia zmiany nowotworowej, ogniska padaczkowego, malformacji naczyniowych;
- ortopeda – aby ocenić stan chrząstek, więzadeł, ścięgien;
- onkolog, któremu MRI może odpowiedzieć na pytanie o stopień zaawansowania zmian nowotworowych;
- endokrynolog diagnozujący chorobę przysadki mózgowej, nadnerczy lub tarczycy;
- kardiolog oceniający wydolność i funkcję serca.
Jak wygląda badanie rezonansem?
Rezonans magnetyczny przeprowadza się w specjalnie przeznaczonym do tego celu pomieszczeniu. Pacjent proszony jest o położenie się na stole do badania. Po odpowiednim ułożeniu stół razem z pacjentem wsuwany jest do wnętrza aparatu. W trakcie badania w pomieszczeniu znajduje się tylko pacjent, natomiast poprzez głośniki ma on cały czas kontakt z personelem medycznym, który przebywa w osobnym pomieszczeniu, wyposażonym w stację komputerową przetwarzającą wyniki.
Badanie MR kręgosłupa, kolana czy jakiejkolwiek innej części ciała nie jest bolesne, natomiast nieprzyjemne mogą być wrażenia po podaniu środka kontrastowego. Pacjenci różnie na niego reagują.
Ile trwa badanie rezonansem?
MR trwa od 15 do 45 minut. Wszystko zależy od badanego obszaru oraz wymaganej liczby obrazów. Zdarza się więc, że rezonans zajmuje nawet godzinę. Kluczowe jest, aby podczas niego pacjent pozostawał w bezruchu. Jeśli podano mu środek kontrastowy, powinien kilkadziesiąt minut po badaniu spędzić na terenie pracowni, aby upewnić się, że nie występują żadne działania niepożądane. Zaleca się wypijanie 2 litrów wody przez dwa kolejne dni, aby wspomóc wydalanie kontrastu z organizmu.
Jak się przygotować do rezonansu magnetycznego?
Przez 4 godziny przed wykonaniem rezonansu magnetycznego nie można nic jeść ani pić, również wody. Wyjątkiem są stałe leki, które należy przyjąć o wyznaczonej porze. Kobietom zaleca się w dniu badania rezygnację z makijażu. Koniecznie należy poinformować lekarza przeprowadzającego rezonans o ewentualnych wszczepionych ciałach obcych – elektronicznych bądź metalowych. Jeśli będzie podawany kontrast, dzień wcześniej pacjent powinien wypić co najmniej 1,5 litra płynów. Do pracowni MR nie wnosi się metalowych przedmiotów, w tym smartfonów i innych urządzeń elektronicznych, kart kredytowych czy zegarków. Ze względu na silne pole magnetyczne mogą one ulec uszkodzeniu.
Zobacz także: Na czym polega rezonans?
Bibliografia:
1. A. Cieszanowski, Zastosowanie badania rezonansu magnetycznego w onkologii, „Onkologia w Praktyce Klinicznej” 2/2013.
2. J. Sieczkowska, B. Marcińska, D. Jarzębicka, J. Kierkuś, E. Jurkiewicz, Badanie rezonansu magnetycznego u dzieci z nieswoistym zapaleniem jelit, „Postępy Nauk Medycznych” 4/2016.
