Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba o charakterze nawrotowym o podłożu alergicznym. Występuje w szczególności u osób z predyspozycją genetyczną. Nie ma konkretnej diety wskazanej w atopowym zapaleniu skóry. Stosowana dieta polega na eliminacji. Dalej przedstawiono produkty, z których należy zrezygnować przy tym schorzeniu.
Na czym polega dieta w atopowym zapaleniu skóry?
Choroba ma podłoże alergiczne. Jedną z cech atopowego zapalenia skóry jest skłonność do atopii, czyli dziedzicznie uwarunkowana predyspozycja do nadmiernej syntezy przeciwciał klasy IgE w odpowiedzi na kontakt z jakimś alergenem. Mogą występować wyłącznie objawy w postaci wykwitów skóry lub może im towarzyszyć astma i katar sienny jako inne oznaki alergii. Symptomy atopowego zapalenia skóry pojawiają się częściej w wieku dziecięcym niż u dorosłych. U dzieci i niemowląt zmiany skórne lokalizują się na twarzy, tułowiu, pośladkach i kończynach, głównie po stronie wyprostnej. Na rozwój choroby mają wpływ czynniki środowiskowe, jak alergeny, zanieczyszczenia żywności, substancje chemiczne powszechnie używane w produkcji żywności. W leczeniu objawów choroby główne znaczenie ma stosowanie odpowiedniej diety i probiotyków. Nie ma konkretnej diety stosowanej w atopowym zapaleniu skóry. Jest to raczej jadłospis opierający się na eliminacji produktów mogących nasilać zjawisko atopii. Poza dietą stosuje się optymalną pielęgnację skóry za pomocą emolientów mających na celu jej odpowiednie natłuszczenie i nawilżenie.
Produkty zabronione w diecie osób z atopowym zapaleniem skóry
Powinno się wyeliminować wszystkie produkty na bazie mleka krowiego, sery, jogurty i maślanki. Nie wolno spożywać produktów zawierających anyż, sztuczne barwniki, aromaty. Wykluczyć należy czekoladę, kakao, goździki, konserwanty, margarynę, niektóre dżemy i galaretki z niedozwolonych owoców, każde jedzenie przygotowane z użyciem olejów z hydrolizowaną lecytyną, kupne ciastka i ciasta z proszku. Osoby z atopowym zapaleniem skóry nie powinny sięgać po paczkowane makaronowe i ryżowe potrawy.
Z warzyw niewskazane są pomidory, bakłażany, szpinak, kiszona kapusta i dynia.
Lista zabronionych owoców jest bardzo długa: morele, wiśnie, żurawina, porzeczki, daktyle, nektarynki, pomarańcze, rodzynki, brzoskwinie, owoce papai, ananasy, suszone śliwki, maliny, truskawki, oliwki.
Chorzy na atopowe zapalenie skóry powinni zrezygnować z ryb, owoców morza, przetworów mięsnych, produktów z żelatyną, a także z sosu sojowego, ketchupu, korniszonów, kupnych sałatek.
Zobacz także: Atopowe zapalenie skóry głowy – objawy, metody leczenia
Co można jeść na diecie w atopowym zapaleniu skóry?
Osoby z atopowym zapaleniem skóry mogą spożywać:
- zboża bez obcych domieszek,
- świeży chleb bez dodatków, bułki,
- płatki zbożowe, w tym: czyste ziarna, czysty owies i płatki owsiane, dmuchany ryż i pszenicę,
- zwykły makaron,
- świeże i zamrożone warzywa i soki z wyjątkiem wyżej wymienionych,
- większość owoców, jak jabłka, banany, winogrona, grejpfruty, figi, cytryny, arbuzy, mango, gruszki,
- czyste, świeżo ugotowane mięsa i drób,
- jajka,
- wszystkie warzywa strączkowe z wyjątkiem soi i czerwonej fasoli,
- wszystkie orzechy i ziarna,
- cukier, miód,
- a także wiele produktów, po których nie stwierdzono nasilenia zmian skórnych.
Dieta matki karmiącej dziecko z atopowym zapaleniem skóry
Kiedy kobieta karmi dziecko piersią, musi przejść na dietę eliminacyjną i ograniczać pokarmy będące najsilniejszymi alergenami. W pierwszej kolejności powinna wykluczyć mleko krowie, które można zastąpić mlekiem sojowym. Można też wprowadzić różne mieszanki, jednak nie są one często chętnie spożywane przez dzieci. Oprócz eliminacji samego mleka w diecie kobiety karmiącej, należy również wyeliminować z jadłospisu produkty zawierające nawet niewielkie ilości mleka – sery, śmietanę, masło, kefiry, jogurty, a także takie produkty, w których mleko jest w śladowej ilości – bułeczki maślane, ciasteczka, lody, czekoladę mleczną. Matka karmiąca powinna wiedzieć, że wiele przetworów mięsnych, szczególnie wędlin, również zawiera koncentraty białek serwatkowych wywołujących objawy atopii. Masło i margarynę kobieta powinna zastąpić oliwą z oliwek lub margaryną bezmleczną. Zamiast po ciastka i drożdżówki, może sięgnąć po biszkopty, paluszki, chałwę, gorzką czekoladę czy suszone owoce.
Zobacz także: Atopowe zapalenie skóry – choroba alergiczna dzieci i niemowląt. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie AZS
Probiotyki w diecie chorych na atopowe zapalenie skóry
Probiotyki to preparaty zawierające szczepy bakterii lactobacillus. Niektóre badania wykazały, że w rodzinach, w których występowało atopowe zapalenie skóry, zastosowanie probiotyków u kobiet w ciąży zapobiegło wystąpieniu atopowego zapalenia skóry u noworodków. Probiotyki mogą wykazywać działanie antyalergiczne, pobudzają komórki o właściwościach przeciwzapalnych. Bardzo istotnym aspektem w działaniu probiotyków jest pozytywny wpływ na mikroflorę jelit, co również przyczynia się do zapobiegania rozwojowi alergii. Wykazano, że flora bakteryjna jelit rozszczelniona. Probiotyki „zalepiają dziury”, wspomagając układ immunologiczny jelit.