Zastrzyk antykoncepcyjny nie zawiera estrogenu – hormonu, który hamuje laktację. Dzięki temu może być stosowany przez kobiety karmiące piersią. Antykoncepcję w zastrzyku można podać pięć dni po porodzie (kobiecie, która nie karmi piersią) i w 6. tygodniu od porodu (kobiecie karmiącej).
Antykoncepcja w zastrzyku – na czym polega i kiedy przyjąć?
Zastrzyk antykoncepcyjny to jedna z najnowszych metod zapobiegania ciąży. Jest skuteczny i wygodny w stosowaniu. Zawiera jeden hormon – progestagen, który jest uwalniany do organizmu stałym tempie. Lek podawany jest domięśniowo w pośladek, ramię lub biodro. Hormon zawarty w preparacie zatrzymuje owulację, zagęszcza śluz zgromadzony w szyjce macicy, tym samym uniemożliwiając plemnikom przeniknięcie do dróg rodnych i przyczynia się do obkurczenia endometrium (błony śluzowej macicy). Zastrzyk wykonywany jest raz na trzy miesiące. Dla zachowania najlepszej i natychmiastowej skuteczności pierwszą iniekcję należy wykonać na początku cyklu miesiączkowego (w 5 pierwszych dniach). W przypadku podania leku w innym terminie niezbędne będzie stosowanie wspomagającej metody antykoncepcyjnej (np. prezerwatyw).
Zobacz także: Metody antykoncepcji dla mężczyzn. Zastrzyki, tabletki i plastry nie tylko dla kobiet?
Daty podania kolejnych zastrzyków antykoncepcyjnych powinny być dokładnie ustalone z lekarzem. W przypadku braku możliwości zgłoszenia się na zastrzyk hormonalny we wskazanym przez ginekologa czasie, lepiej aby preparat został podany do organizmu tydzień przed niż tydzień po umówionym terminie. Warto podkreślić, że stosowanie zastrzyków antykoncepcyjnych nie powoduje stałej bezpłodności. Po iniekcji zastrzyku hormonalnego można zajść w ciążę, jednak powrót płodności i stałych cykli miesiączkowych zajmuje kilka miesięcy (około 9).
Przeciwwskazania do stosowania metody antykoncepcyjnej w zastrzyku
Antykoncepcja w zastrzyku nie jest przeznaczona dla każdego. Z tego typu zabezpieczenia przed zajściem w ciążę powinny zrezygnować osoby zmagające się ze schorzeniami układu krążenia, nadciśnieniem tętniczym i chorobami zatorowo-zakrzepowymi. Zastrzyki antykoncepcyjne nie są zalecane także kobietom w ciąży i paniom, które wykazują nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu.
Jakie są rodzaje antykoncepcji? Dowiesz się tego z filmu:
Zastrzyk antykoncepcyjny – wady i zalety
Jak każda metoda antykoncepcji, zastrzyk hormonalny ma swoje wady i zalety. Główne zalety podawania progenstagenu domięśniowo:
- Wysoka skuteczność. Według wskaźnika Pearla (indeksu określającego skuteczność metod antykoncepcji) efektywność zastrzyków antykoncepcyjnych oceniana jest na poziomie 0,2 do 0,5.
- Wygodne stosowanie. Lek aplikowany jest raz na trzy miesiące, dzięki czemu ta metoda nie jest uciążliwa i nie trzeba stale o niej pamiętać, jak np. przy tabletkach antykoncepcyjnych.
- Nie obciąża wątroby. Zastrzyk antykoncepcyjny mogą stosować kobiety zmagające się ze schorzeniami tego organu.
- Korzystna cena i powszechność. Stosowany raz na trzy miesiące zastrzyk kosztuje około 40 zł i jest łatwo dostępny w aptekach.
- Podanie zastrzyku antykoncepcyjnego łagodzi objawy zespołu napięcia miesiączkowego.
Zobacz także: Rodzaje antykoncepcji
Zastrzyki antykoncepcyjne mają również swoje wady i mogą powodować działania niepożądane. Nie ma możliwości natychmiastowego przerwania działania leku, dlatego skutki uboczne towarzyszące aplikacji zastrzyku hormonalnego mogą utrzymywać się do czasu pozostawania preparatu w organizmie (do trzech miesięcy). Należą do nich przede wszystkim:
- Przyrost wagi.
- Obniżenie poziomu libido.
- Nagłe zmiany nastroju (np. napady melancholii).
- Wypadanie włosów i łamliwość paznokci.
- Bóle głowy.
- Nadczynność tarczycy.
- Trądzik.
- Tkliwość piersi.
- Plamienie międzymiesiączkowe.
- Suchość pochwy.
- Brak miesiączkowania. W trakcie podawania leku miesiączkowanie może zostać przerwane. Krwawienia okresowe powracają zwykle samoistnie po zakończeniu stosowania leku. Znane są jednak przypadki, w których pojawienie się miesiączki musiało być stymulowanie przez podawanie leków hormonalnych (np. zawierających progesteron).
Zastrzyki hormonalne zwiększają ryzyko wystąpienia chorób krążenia i kości, takich jak zakrzepica i osteoporoza.
Zastrzyki hormonalne dla mężczyzn
Antykoncepcja w zastrzyku z czasem ma być również dostępna dla mężczyzn. Obecnie stale prowadzone są badania nad tego typu preparatami. Zastrzyki zawierające progestagen i testosteron mają powodować zanik plemników w spermie, jednak dotychczas jest to nadal metoda przyszłości.
