Obecność aluminium w dezodorantach jest dziś szeroko dyskutowana, ponieważ istnieją pewne doniesienia naukowe świadczące o tym, że jego długotrwałe używanie może być przyczyną m.in. raka piersi. Wraz ze wzrostem świadomości rośnie dostępność na rynku skutecznych dezodorantów bez aluminium.
Pragnienie, aby pachnieć nie w sposób, w jaki zaplanowała to natura, może mieć konsekwencje dla zdrowia. Trudno jest jak na razie wskazać, które ze składników dezodorantów są jednoznacznie szkodliwe – naukowcy wciąż się o to spierają. Dla bezpieczeństwa jednak warto zaopatrywać się w dezodorant w kulce bez aluminium.
Polecamy: Ałun glinowo-potasowy – czy sprawdza się jako dezodorant i środek po goleniu?
Czy można przygotować domowy antyperspirant? Zobaczcie:
Zasadność stosowania aluminium w dezodorantach
Dezodoranty z aluminium mają na celu walkę z nieprzyjemnym zapachem, a antyperspiranty mają ograniczać zjawisko pocenia się. Aby zrozumieć zasadę ich działania, należy zgłębić nieco anatomię pach. Na powierzchni skóry znajdują się dwa rodzaje gruczołów potowych: ekrynowe i apokrynowe. Ich działanie jest aktywowane w okresie dojrzewania, a większość tych gruczołów koncentruje się pod pachami. Gruczoły ekrynowe służą do chłodzenia powierzchni skóry podczas upałów. Wydalają wodę i sól i nie są bezpośrednio związane z pojawieniem się nieprzyjemnego zapachu. Za to odpowiedzialne są apokrynowe gruczoły potowe: razem z potem usuwają tłuszcze i białka z komórek ciała, które po dotarciu do powierzchni skóry reagują z bakteriami i powodują zapach, z którym tak walczymy.
Skład dezodorantów z aluminium z reguły nie zawiera nic, co mogłoby uspokoić gruczoły apokrynowe. Działanie dezodorantów ma na celu stłumienie zapachu: tworzą na skórze słono-kwaśne środowisko, w którym bakterie nie mogą istnieć, lub też uderzają w nie za pomocą składników antybakteryjnych. Większość producentów antyperspirantów „na wszelki wypadek” również dodaje do swoich produktów substancje, które zapobiegają wzrostowi bakterii, ale antyperspiranty działają w inny sposób – sprawiają, że mniej się pocimy. Składniki, takie jak aluminium i cyrkon, blokują gruczoły potowe pod pachami, a tym samym pozbawiają bakterie składników odżywczych. Dezodoranty i antyperspiranty występują w różnych postaciach – od sztyftów i żeli po spraye i chusteczki.
Polecamy: Bloker potu – skuteczny preparat na nadmierną potliwość
Jak sobie radzić z nadmierną potliwością? Odpowiedź na filmie:
Czy aluminium w dezodorantach jest szkodliwe?
Najbardziej niepokojący jest potencjalny związek między stosowaniem antyperspirantów a występowaniem raka piersi. Na przykład dr Phillipa Darbre twierdzi, że substancje czynne w antyperspirantach, w szczególności aluminium w formie chlorku glinu lub chlorohydratu glinu, prawdopodobnie prowadzą do mutacji DNA, powodując niekontrolowany wzrost uszkodzonych komórek w obszarze stosowania, czyli w pobliżu gruczołów sutkowych. Ale dane informacje zostały odrzucone przez wiele organizacji medycznych i badawczych z powodu braku faktycznych dowodów.
Pomimo tego aluminium w dezodorancie wciąż nie pozostaje wolne od podejrzeń o szkodliwość. Po pierwsze większość kosmetyków antyperspiracyjnych działa na zasadzie blokowania gruczołów potowych, tak aby pot nie został uwolniony. Jednak w rzeczywistości pocenie się jest ważnym procesem życiowym, podczas którego ciało usuwa toksyny i produkty rozkładu. Jeśli gruczoły potowe są zablokowane, nietrudno odgadnąć, co stanie się z tym wszystkim, co miało przez nie zostać wydalone. Organizm spróbuje pozbyć się całego balastu przez inne gruczoły, które nie są zablokowane, ale dopóki będzie je transportował, spora ich część zostanie wchłonięta przez krew, co może mieć negatywne następstwa dla zdrowia.
Jak już zostało wspomniane, nie ma niezbitych dowodów na to, że sole aluminium bezpośrednio wpływają na rozwój raka piersi. Trudność polega na tym, że przeprowadzenie odpowiednich badań nie jest łatwe. Wymaga długoterminowych obserwacji, dużych grup badawczych i kontrolnych. Istnieją jednak dowody, które mówią, że sole aluminium mają działanie podobne do ludzkiego hormonu – estrogenu. Zaś zależność między poziomami hormonów, w szczególności estrogenu, a rozwojem raka piersi została udowodniona. Estrogen wspomaga wzrost komórek nowotworowych. Jak ustalono, na przykład hormonalna terapia zastępcza lub doustne środki antykoncepcyjne, będące źródłem estrogenu, są w konsekwencji dodatkowymi czynnikami ryzyka.
Wśród innych popularnych zarzutów wobec aluminium znajduje się jego rzekoma rola w chorobie Alzheimera (otępieniu starczym). W latach 60. ubiegłego wieku pojawiły się dane dotyczące związków soli aluminium z rozwojem tej choroby. Później jednak wiele badań zostało odrzuconych.
Pewnym jest, że dezodoranty i antyperspiranty zawierające sole aluminium nie powinny być stosowane przez osoby cierpiące na choroby nerek, w szczególności przez poddawane hemodializie. Faktem jest, że ich nerki nie są w stanie szybko usunąć soli aluminium z organizmu, co prowadzi do ich akumulacji.
Polecamy: Nadmierna potliwość – o czym może świadczyć wzmożone pocenie i jak z nim walczyć?
Inne niebezpieczne składniki w dezodorantach
Oprócz aluminium dezodoranty mogą również zawierać następujące składniki, których lepiej jest unikać:
-
triclosan – środek przeciwbakteryjny, który powinien przyczyniać się do niszczenia bakterii, które powodują zapach potu, ale w rzeczywistości jest nieskuteczny wobec nich i zabija słabsze „dobre” bakterie, tym samym dodatkowo pomagając „złym”;
-
butan / propan – produkty ropopochodne, które gromadzą się w organizmie, powodując m.in. bóle głowy;
-
glikol polietylenowy / glikol polipropylenowy – niszczą wątrobę i nerki;
-
nienaturalne substancje zapachowe i wzmacniające zapach – mogą powodować rozwój i nasilenie reakcji alergicznych.
