Polub nas na Facebooku
Czytasz: Alalia – objawy, leczenie, zalecana terapia oraz ćwiczenia
menu
Polub nas na Facebooku

Alalia – objawy, leczenie, zalecana terapia oraz ćwiczenia

NAN

Fot: annanahabed / fotolia.com

Rozwój dziecka nie zawsze przebiega prawidłowo. Czasami za pewne dysfunkcje odpowiadają poważne zaburzenia. Jednym z nich jest alalia – uszkodzenie struktur korowych przekładające się na opóźnione przyswajanie mowy. Warto dowiedzieć się, w jaki sposób pracować z dzieckiem, aby mu pomóc. 

Późne nabycie umiejętności mówienia nie musi być spowodowane problemami z rozwojem intelektualnym dziecka. Alalia może trwać bardzo długo (w niektórych przypadkach nawet do 14. roku życia) i uniemożliwiać skuteczną naukę mówienia.

Alalia u dzieci

Większość rodziców zaczyna niepokoić się, kiedy ich dzieci, pomimo normalnego rozwoju fizycznego i psychicznego, nie zaczynają mówić wtedy, gdy robią to już ich rówieśnicy. W takiej sytuacji pojawiają się podejrzenia, związane z ewentualnym opóźnieniem intelektualnym pociech. Bardzo często problem nie ma z nim jednak nic wspólnego.

Alalia, czyli rozwojowe zaburzenie mowy, związane najczęściej z uszkodzeniem struktur korowych mózgu, trwa zwykle do 6.–7. roku życia (chociaż zdarzają się także przypadki czternastolatków cierpiących na tę chorobę) i skutecznie uniemożliwia porozumiewanie się za pomocą mowy. Niestety, społeczeństwo rzadko kiedy podchodzi do takich przypadków ze zrozumieniem – odzwierciedla się to również w zwyczajowej nazwie schorzenia (niemota lub słuchoniemota).

Wbrew pozorom dzieci dotknięte alalią są w pełni rozwinięte intelektualnie – czasami wyróżniają się nawet niebywałą spostrzegawczością albo pamięcią. W pełni wykształca się także ich słuch oraz narządy mowy, doskonale porozumiewają się za pomocą gestów oraz onomatopei. Prawdopodobnie na alalię mają wpływ urazy okołoporodowe, zapalenie opon mózgowych lub urazy czaszki i mózgu, do których doszło przed nabyciem umiejętności posługiwania się językiem. Odpowiednia terapia umożliwia dzieciom stopniowe poznawanie mowy oraz poprawienie artykulacji, osoby pracujące z dziećmi muszą być jednak wyjątkowo i wyrozumiałe.

Alalia – objawy

Pierwsze objawy alalii są najczęściej związane z brakiem podejmowania prób mówienia. Powodem do niepokoju jest brak pierwszych słów do 18. miesiąca, następnie brak umiejętności tworzenia prostych kolokacji po 2. urodzinach. Zawsze jest to jednak kwestia indywidualna i nie zawsze musi być podyktowana czynnikami chorobowymi. Objawami alalii może być również błędna artykulacja wielu głosek, trudność z zapamiętywaniem i konotowaniem nazw, brak zrozumienia pytań i poleceń, mały zasób słownictwa, wydłużona reakcja na bodźce. Oczywiście, pojawienie się jednego lub wielu z tych symptomów nie oznacza alalii. Podczas diagnostyki należy przede wszystkim ustalić, czy dziecko nie ma problemów ze słuchem, przeprowadza się także badania rozwoju umysłowego. Dopiero wykluczenie innych przyczyn pozwala mówić o rozwinięciu alalii. Większość dzieci ma świadomość choroby i jest to przedmiot kompleksu niższości wobec rówieśników. Zadanie rodzica i terapeuty polega wobec tego nie tylko na ułatwieniu procesu nauki mowy, ale także na zrozumieniu choroby i motywowaniu dziecka do dalszej pracy.

Zobacz też: Kiedy niemowlę zaczyna gaworzyć? 

Alalia – rodzaje

Lekarze wyróżniają dwa rodzaje alalii. Są to:

  • Alalia sensoryczna (zwana także percepcyjną) – często jest mylona z głuchotą lub oligofrenią. Diagnozuje się ją niezwykle rzadko, a klasyczne objawy to brak reakcji na polecenia słowne oraz porozumiewanie się za pomocą mimiki oraz gestów. Rozumienie jest bardzo ograniczone, czasami dzieci powtarzają przypadkowe słowa i lepiej radzą sobie w tematyce, którą są zainteresowane. W komunikacji pomaga używanie ograniczonej liczby słów oraz konstruowanie prostych, krótkich zdań. Niektórzy chorzy cierpiący na alalię sensoryczną chętnie rysują, za pomocą gestów i mimiki odgrywają całe sceny, wygłaszają także pozbawione sensu zlepki słów. Charakterystyczny jest także agramatyzm (nierespektowanie norm gramatycznych).
  • Alalia motoryczna (ruchowa) – rozumienie mowy jest zaburzone w mniejszym stopniu niż mówienie. Zazwyczaj towarzyszy jej brak sprawności fizycznej, opóźnione nabycie umiejętności chodzenia. Dzieci mają problemy z wymawianiem zbitek głosek, zazwyczaj posługują się tylko niektórymi z nich. W przeciwieństwie do alalii sensorycznej, chorzy cierpiący na alalię motoryczną posługują się gestami tylko we wczesnym etapie nauki mówienia, potem wykorzystują je niezwykle rzadko, zapominają także, w jaki sposób powinni artykułować konkretne wyrazy.

Zobacz też: Dyzartria - niewyraźna mowa u dzieci

 Leczenie alalii

Terapia alalii przypomina leczenie afazji – jest długotrwała, skupia się na indywidualnych zajęciach, podczas których przyspiesza się rozwój dziecka. W czasie zajęć pracuje się nad umiejętnością interpretowania różnych bodźców, gimnastyką, rytmiką, umiejętnością wypowiadania dźwięków i konkretnych głosek. Podstawią leczenia alalii jest dobra atmosfera, która pozwoli dziecku na spokojne oswajanie mowy. Ważną rolę w terapii zajmuje także spędzanie czasu z rówieśnikami i wykorzystywanie nauczonych słów w sytuacjach naturalnych. Leczenie alalii jest wprawdzie długotrwałe, ale zwykle przynosi bardzo dobre efekty i pozwala choremu na pełne wyleczenie. Jego kluczowym elementem jest właściwa współpraca z logopedą.

Zobacz film: Co wiesz o mózgu? Budowa mózgu. Źródło: 36,6

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
74
6
Polecamy
Opóźniony rozwój mowy – przyczyny i terapia logopedyczna zaburzenia
Opóźniony rozwój mowy – przyczyny i terapia logopedyczna zaburzenia TVN zdrowie
Zaburzenia rozwojowe – somatyczne i emocjonalne u dzieci
Zaburzenia rozwojowe – somatyczne i emocjonalne u dzieci Dzień Dobry TVN
Co zrobić, gdy bliska osoba przestaje mówić?
Mutyzm selektywny - objawy i przyczyny mutyzmu dziecięcego i mutyzmu u dorosłych
Co zrobić, gdy bliska osoba przestaje mówić? Mutyzm selektywny - objawy i przyczyny mutyzmu dziecięcego i mutyzmu u dorosłych Dzień Dobry TVN
Jakie są przyczyny dyslalii?
Objawy i metody leczenia dyslalii obwodowej, audiogennej i wielorakiej
Jakie są przyczyny dyslalii? Objawy i metody leczenia dyslalii obwodowej, audiogennej i wielorakiej TVN zdrowie
Komentarze (1)
Ciekawa
Czy w alalii sensorycznej może chodzić "jedynie" o problemy z mową? Znam dziecko, które pod tym względem wypisz wymaluj pasuje do alalii (w poradni wciąż mają problem ze zdiagnozowaniem), ale rozumie polecenia, ruchowo tez jest bardzo OK. Wszyscy zauważają sporą spostrzegawczość dziecka.
Czytaj całość
Nie przegap
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Ognisko hipodensyjne – o czym świadczy taka zmiana?
Ognisko hipodensyjne – o czym świadczy taka zmiana?
Gnida, czyli jajo wszy – jak wygląda i jak się jej skutecznie pozbyć?
Gnida, czyli jajo wszy – jak wygląda i jak się jej skutecznie pozbyć?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Goryczak żółciowy – co to za grzyb? Jak go rozpoznać? Czy jest jadalny?
Goryczak żółciowy – co to za grzyb? Jak go rozpoznać? Czy jest jadalny?