Pokrzywa zwyczajna to wieloletnia, rozłogowa roślina z gatunku pokrzywowatych, która w stanie dzikim występuje głównie w Europie, Azji, Afryce Północnej i Ameryce Północnej. Osiąga wysokość do 3 m. Porasta żyzne, wilgotne gleby lasów i zarośli, ale można ją też często spotkać na terenach poddanych intensywnej działalności człowieka.
Choć pokrzywa od lat wykorzystywana była z powodzeniem w medycynie ludowej w wielu regionach świata, współcześnie często uważana jest za chwast. Budzi nie najlepsze skojarzenia, ponieważ niespodziewany kontakt z nią zwykle kończy się dotkliwym poparzeniem. Tymczasem warto wzbogacać codzienną dietę o tę roślinę, gdyż dostarcza organizmowi wiele cennych dla zdrowia substancji. Pokrzywę, stosowaną niegdyś np. jako baza do zup, obecnie najczęściej spożywa się w formie przyprawy lub herbaty.
Wartości odżywcze herbaty z pokrzywy
Pokrzywa zawiera znaczne ilości witamin – A, B (w tym B1, B2, B3 i B5), C i K. Stanowi cenne źródło mikro- i makroelementów, w szczególności wapnia, magnezu, żelaza, fosforu i krzemu. W składzie pokrzywy znajdują się także:
- lektyny, aglutyniny,
- kwasy organiczne (m.in. mrówkowy, octowy, glikolowy, glicerolowy),
- flawonoidy,
- karotenoidy,
- taniny,
- fitosterole,
- alkaloidy,
- aminy (cholinę, histaminę, serotoninę).
Bogata w powyższe składniki herbata z pokrzywy wykazuje szereg właściwości leczniczych.
Jakie właściwości ma pokrzywa? Dowiesz się tego z filmu:
Herbata z pokrzywy – właściwości
Napar z pokrzywy – zarówno spożywany w formie herbaty, jak i stosowany miejscowo – wykazuje działanie antyalergiczne. Przeciwdziała objawom kataru siennego. Łagodzi zmiany skórne – świąd, wykwity i inne zmiany zapalne.
Pokrzywa wzmacnia układ odpornościowy organizmu, ma właściwości antybiotyczne. Sporządzona z niej herbata jest pomocna w zwalczaniu infekcji – zarówno bakteryjnych, grzybiczych, jak i niektórych wirusowych.
W związku z działaniem przeciwzapalnym, napar z pokrzywy jest naturalnym środkiem przeciwbólowym przy dolegliwościach związanych z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Łagodzi także objawy rwy kulszowej, bóle mięśni czy głowy.
Działanie moczopędne herbaty z pokrzywy
Pokrzywa ma silne działanie moczopędne. Regularne spożywanie sporządzonej z niej herbaty zaleca się osobom cierpiącym na zapalenia dróg moczowych, kamicę nerkową czy łagodny przerost gruczołu krokowego. Pokrzywa jest także remedium na zatrzymywanie wody w organizmie, które może objawiać się obrzękami.
Napar z pokrzywy wykazuje właściwości antytoksyczne. Przyspiesza wydalanie z moczem szkodliwych produktów przemiany materii. Może być pomocny w leczeniu dny moczanowej.
Herbata z pokrzywy a układ sercowo-naczyniowy
Zawarte w pokrzywie substancje obniżają ciśnienie tętnicze, a także poziom cholesterolu i cukru we krwi. W związku z tym regularne spożywanie naparu z tej rośliny ogranicza ryzyko rozwoju zmian miażdżycowych, choroby niedokrwiennej serca czy udaru mózgu. Herbata z pokrzywy, stymulując produkcję czerwonych krwinek, przeciwdziała anemii.
Herbata z pokrywy na trawienie i odchudzanie
Picie naparu z pokrzywy pobudza wydzielanie soków żołądkowych, dzięki czemu przyspiesza trawienie. Jest także pomocne w przypadku nieżytów żołądka czy jelit. W związku z działaniem antyseptycznym, herbata z pokrzywy oczyszcza przewód pokarmowy z substancji toksycznych. Ponadto stanowi skuteczny środek na biegunkę.
Napar z pokrzywy na włosy, skórę i paznokcie
Zawarte w pokrzywie minerały i fitozwiązki są niezbędne do utrzymania właściwego stanu skóry, włosów i paznokci. Nie tylko zapewniają ich zdrowy wygląd, ale też wspomagają leczenie częstych schorzeń. Ze względu na silne właściwości przeciwzapalne i bakteriobójcze napar z pokrzywy warto zastosować jako lekarstwo na trądzik, łupież czy nadmierny łojotok.
Herbata z pokrzywy w ciąży
Pokrzywie tradycyjnie przypisuje się wiele właściwości cennych dla kobiet w ciąży i w okresie laktacji – od naturalnego wzmocnienia odporności, przez działanie moczopędne, które pomaga pozbyć się zbędnych kilogramów, po zwiększenie produkcji pokarmu. Cenny napar może jednak wywoływać niepożądane skutki uboczne. Ponieważ nie przeprowadzono dotąd szczegółowych badań dotyczących wpływu pokrzywy na stan płodu i noworodka, należy zachować ostrożność w jej spożyciu i zasięgnąć porady u specjalisty prowadzącego ciążę.
Przeciwwskazania do spożywania herbaty z pokrzywy
Leczniczy napar silnie oddziałuje na organizm, dlatego jego spożycie w dużych ilościach warto skonsultować z lekarzem. Herbaty z pokrzywy nie należy pić w przypadku niewydolności nerek, zażywania leków na nadciśnienie, cukrzycę lub preparatów zmniejszających krzepliwość krwi. Warto wiedzieć, że przy długotrwałym stosowaniu naparu mogą wystąpić reakcje alergiczne (np. obrzęki powiek) czy bóle brzucha.
Co można przygotować z pokrzywy? Dowiesz się tego z filmu:
Jak przyrządzić herbatę z pokrzywy?
Pokrzywa współcześnie dostępna jest na rynku w postaci herbaty ekspresowej. Przygotowuje się ją, zalewając 1 saszetkę szklanką wrzątku i pozostawiając pod przykryciem przez około 10 minut. Zalecana dzienna dawka takiego naparu to 2–3 porcje.
Bardziej wartościowa jest herbata ze świeżych, młodych liści pokrzywy. Zaparza się je nie dłużej niż minutę. Ich ilość powinna być równa jednej łyżeczce suszu (około 5 g) na około 200 ml wody. Uzyskuje się z nich napój o jasnożółtej barwie i intensywnym, cierpkim smaku, który można złagodzić dodatkiem soku z owoców. Walory smakowe naparu można także podnieść, dodając do niego liście mięty.