Kombucha (czyt. kombucza), czyli fermentowana herbata, i kefir to zdrowe produkty, które mogą przyczynić się do poprawy kondycji naszego organizmu. Zarówno kombucha, jak i kefir są źródłem  probiotyków, które regulują pracę układu trawiennego i pozytywnie działają na układ odpornościowy. Wykazują też działanie przeciwutleniające i przeciwbakteryjne. Dlaczego jeszcze warto sięgać po kefir i kombuchę? I czy można jasno stwierdzić, że któryś z nich jest zdrowszy?

Jak powstaje kefir?

Tradycyjny kefir powstaje dzięki fermentacji mlekowo-alkoholowej, która przeprowadzana jest w obecności mikroorganizmów występujących w postaci białych ziaren kefirowych (grzybków). Ziarna kefirowe tworzy około 30 różnych gatunków mikroorganizmów: paciorkowców mlekowych, bakterii pałeczek mlekowych, drożdży fermentujących i niefermentujących laktozę oraz bifidobakterii. Zakwaszanie kefiru zachodzi w temperaturze 18°C - 20°C przez 24 – 36 godzin. Gotowy produkt natomiast należy przechowywać w temperaturze od 4°C do 8°C.

Co to jest kombucha?

Kombucha to napój powstający w efekcie fermentacji słodkiej zielonej lub czarnej herbaty z dodatkiem tzw. grzyba herbacianego (jednolita kultura różnych gatunków bakterii i drożdży). Fermentacji najbardziej sprzyja temperatura między 23 a 28°C. Optymalny czas fermentowania to 10-14 dni (w międzyczasie dodaje się cukier, tak by kombucha miała słodki smak). Podczas gdy kombucha fermentuje, na wierzchu płynu tworzy się kolejny „grzyb”. Ma gęstą i śluzowatą konsystencję. Można go wyjąć i zachować do stworzenia kolejnej kombuchy. W procesie fermentacji z udziałem „grzyba” powstaje wiele nowych bioaktywnych związków o korzystnym działaniu dla organizmu.

Kombucha i kefir. Smak i konsystencja

Tradycyjny kefir jest na bazie mleka i ma kremową konsystencję. Wiele osób uważa kefir za jogurt do picia. Naturalny kefir bez dodatku cukru ma kwaśny smak.

Kombucha - przygotowywana z czarnej lub zielonej herbaty, ma wodnistą konsystencję z osiadającą na dnie butelki galaretowatą żywą kulturą bakterii tzw. grzybem. Kombucha ma gorzki smak, ale jeżeli dodamy do niej przyprawy, może być słodka, owocowa, a nawet miętowa. Przez cząsteczki dwutlenku węgla, które pochodzą z kwasu octowego i innych gazów uwalnianych podczas procesu fermentacji kombucha napojem naturalnie gazowanym.

Kefir i kombucha. Wartości odżywcze

Jak przedstawiają się wartości odżywcze kefiru i kombuchy? Porównaliśmy ze sobą szklankę (240 ml) kefiru zrobionego z niskotłuszczowego mleka i taką samą porcję kombuchy.

Kefir między innymi jest bardzo dobrym źródłem łatwo przyswajalnego białka oraz wapnia, które odgrywają bardzo ważna rolę w organizmie. Białko m.in. jest podstawowym elementem budulcowym w organizmie i nie można go zastąpić innymi składnikami odżywczymi oraz bierze udział w prawie każdym procesie zachodzącym w organizmie człowieka. Wapń natomiast wraz z witaminą D, która również znajduje się w kefirze, tworzy zdrowe i mocne kości, dzięki czemu przeciwdziała osteoporozie.

Kefir jest również źródłem witamin z grupy B (B, B2, B6, B12), które wspierają prawidłową pracę układu nerwowego, odpowiadają za dobry nastrój i samopoczucie oraz biorą udział w procesie trawienia tłuszczu, węglowodanów i białka. Natomiast obecność kwasu foliowego korzystnie wpływa na wygląd skóry oraz ma ogromne znaczenie podczas ciąży (wspiera prawidłowy rozwój płodu).

Kombucza dla porównania zawiera witaminy z grupy B, witaminę C, związki polifenolowe i składniki mineralne, a także zawiera liczne kwasy organiczne (m.in. octowy, glukonowy, glukuronowy, cytrynowy, jabłkowy).

Kefir i kombucha. Dlaczego warto je pić?

Główną zaletą kefiru i kombuchy jest to, że dzięki procesowi fermentacji oba napoje są  naturalnymi probiotykami, które:

• Przywracają równowagę mikroflorze jelitowej, np. po przebytej antybiotykoterapii,
• Łagodzą zaparcia oraz zapobiegają biegunkom,

• Obniżają pH treści jelitowej,
• Wspierają proces trawienia i wchłaniania składników mineralnych,
• Obniżają poziom cholesterolu we krwi,
• Zmniejszają ryzyko wystąpienia raka okrężnicy,
• Pozytywnie wpływają na układ odpornościowy.

Warto dodać, że kefir i kombucha zawierają nieco inne rodzaje i ilości dobrych bakterii. Oba zawierają bakterie kwasu mlekowego, a kombucha zawiera również kwas octowy.

Oprócz tego systematyczne spożycie kefiru przyczynia się do obniżenia poziomu złego cholesterolu we krwi oraz do obniżenia ciśnienia tętniczego (zmniejsza ryzyko chorób wieńcowych).

Jedne z badań wykazały, że kefir posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwutleniające i przeciwnowotworowe.

Kombucha jest nie tylko orzeźwiającym i detoksykacyjnym napojem. Napój ten wspomaga odporność na biologiczne przyczyny stresu, łagodzi m.in. zaburzenia wątroby spowodowane zanieczyszczeniami.

Niektóre badania wykazały, że kombucha ma zdolność łagodzenia skutków zatrucia wątroby chemikaliami, w niektórych przypadkach nawet o 70 proc.

Kombucha zapobiega rozwojowi nowotworów, co zawdzięcza zawartości związków polifenolowych i produktów ich rozkładu w trakcie fermentacji. Napój z grzyba herbacianego hamuje namnażanie komórek rakowych. Wspomaga proces apoptozy, czyli obumierania komórek rakowych.

Dzięki zawartości związków polifenolowych, witaminy C i kwasu glukuronowego, kombucha ma również silne działanie przeciwutleniające. Dzięki temu pozytywnie wpływa na układ odpornościowy i łagodzi stany zapalne, np. zapalenia stawów.

Oprócz tego kombucha pomaga zwalczyć grzybice spowodowane grzybem Microsporum canis oraz zakażenia wywołane przez bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne. Ponadto zawarty w niej kwas octowy likwiduje takie drobnoustroje, jak gronkowiec złocisty, pałeczki Shigella, bakterie coli, pałeczki ropy błękitnej, bakterie salmonelli czy drożdżaki.

Kefir i kombucha. Skutki uboczne

Chociaż kefir i kombucha oferują liczne korzyści zdrowotne, to ich spożycie może też nieść pewne skutki uboczne. Jakie? Kefir np. jest zrobiony z mleka zawierającego laktozę. Dla osób z alergią na białko mleka lub nietolerancją laktozy wypicie kefiru może skutkować problemami gastrycznymi, takimi jak wzdęcia, ból brzucha, a nawet biegunka.

Kefir może również zawierać sporą ilość cukru. Niestety napoje bogate w cukier mogą również zwiększać ryzyko otyłości, chorób serca, stłuszczenia wątroby i cukrzycy typu 2.

Jedno badanie wykazało, że chociaż kefir ma stosunkowo niski indeks glikemiczny, co oznacza, że nie powoduje dużego wzrostu poziomu cukru we krwi, to niestety ma wysoki indeks insulinemiczny, co oznacza, że może zwiększać poziom insuliny we krwi bardziej niż inne produkty. Może to być problematyczne, ponieważ hiperinsulinemia lub wysoki poziom insuliny we krwi jest powiązany z wyższym ryzykiem otyłości, chorób serca i niektórych nowotworów.

Kombucha z kolei, która jest napojem gazowanym, może powodować wzdęcia lub biegunkę. Napój zawiera w swoim składzie także kofeinę. Osoby wrażliwe na ten składnik nie powinny pić kombuchy wieczorami, ponieważ mogą mieć problemy ze snem.

Ponadto kombucha zawiera związki zwane FODMAP (Fermentujące Oligo- Di- i Monosacharydy oraz Poliole). To specyficzny rodzaj węglowodanów, które mogą powodować rozstrój żołądka u niektórych osób, szczególnie tych z zespołem jelita drażliwego.

Picie kombuchy w ciąży

Kombucha przez proces fermentacji zawiera śladowe ilości alkoholu (od 0,5 do nawet 3 proc.), dlatego nie zaleca się picia kombuchy kobietom w ciąży i karmiącym piersią. Mamy oczekujące dziecka nie powinny pić również kombuchy z tego względu, że jest to produkt niepasteryzowany, przez co niektóre bakterie zawarte w produkcie, takie jak np. Listeria monocytogenes mogłyby niekorzystnie wpłynąć na płód. Co więcej, mogłyby nawet wywołać poronienie.

Kefir czy kombucha? Który napój jest zdrowszy?

Zarówno tradycyjny kefir jak i kombucha zawierają wiele wartości odżywczych, w tym tak cenne dla nas probiotyki. Mają też działanie przeciwutleniające i przeciwbakteryjne. Trudno jednoznacznie wybrać zdrowszy produkt. Tak naprawdę to, który napój wybierzesz zależy od twoich osobistych preferencji oraz od takich czynników jak ciąża, podatność na pewne schorzenia czy alergie pokarmowe.

Zobacz film: Dlaczego warto sięgać po probiotyki?

źródło: www.healthline.com