Dieta w cukrzycy ciążowej mimo ograniczeń, które ze sobą niesie, powinna być jak najbardziej zróżnicowana i przyjemna dla matki. Odpowiednio przygotowany jadłospis i przepisy na zdrowe, a jednak smaczne potrawy ułatwiają jej stosowanie.

Co to jest cukrzyca ciążowa i dlaczego potrzebna jest dieta?

Cukrzyca często występuje w ciąży po raz pierwszy i może nie dawać żadnych objawów, dlatego wszystkie ciężarne wykonują profilaktyczne badania, robiąc dwukrotnie podczas ciąży krzywą cukrzycową. Najczęściej do rozpoznania dolegliwości dochodzi pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży, a ustępuje ona samoistnie po rozwiązaniu.

Cukrzyca ciążowa może prowadzić do powikłań w przebiegu ciąży i porodu. Nieleczona może wywołać makrosomię, czyli nadmierny przyrost masy ciała dziecka, co wiąże się z dużo większą możliwością wystąpienia powikłań okołoporodowych. Ponadto u dzieci matek chorych na cukrzycę ciążową może wystąpić niedocukrzenie związane z nieprawidłową budową trzustki, rozwijającą się w sytuacji nadmiernej podaży cukru do organizmu dziecka.

Choć trudno określić bezpośredni wpływ cukrzycy ciężarnej na dzieci, to stwierdzono, że w późniejszym okresie rozwoju częściej niż inne borykają się one z problemami związanymi z zaburzoną gospodarką cukru – otyłością, nietolerancją glukozy i cukrzycą.

Dlatego tak ważne jest, aby kobieta, u której występuje cukrzyca w ciąży, stosowała dietę, dzięki której dziecku nie będzie dostarczana nadmierna ilość cukru.

Dieta cukrzycowa w ciąży – ogólne zalecenia

Cukrzyca ciążowa zawsze początku jest leczona nieinwazyjnie – wprowadzona dieta powinna zadziałać w przeciągu pierwszych dni. Dopiero wówczas, kiedy nie przynosi ona efektów mimo rzetelnego jej stosowania przez tydzień, podaje się insulinę. Lekarz ustala ilość kalorii, którą powinna przyjmować matka, uwzględniając jej BMI i zapotrzebowanie energetyczne oraz informuje matkę, jakie produkty może ona spożywać.

Jadłospis w przypadku, gdy jest stosowana dieta cukrzycowa powinien zawierać:

• 40–50% węglowodanów (w większości złożonych),
  
• 20–30% tłuszczów,
  
• 30% białka.
  

Z diety powinno się w tym czasie zupełnie wykluczyć:

• słodycze,
  
• cukier i miód,
  
• potrawy o wysokim indeksie glikemicznym (np. frytki).
  

Dieta cukrzycowa w ciąży – co jeść?

Dieta cukrzycowa w ciąży wymaga pewnych wyrzeczeń, jest jednak dużo smacznych produktów, którymi można się odżywiać w tym czasie. Warto sięgać po pokarmy, które stabilizują poziom cukru we krwi i bogate w inulinę. Według najnowszych badań brokuły i inne warzywa z rodziny krzyżowych wspierają pracę trzustki i tolerancję glukozy, dlatego warto je włączyć do jadłospisu ciężarnej.

Choć nie zaleca się spożywania większej ilości owoców niż 3 dziennie ze względu na obecność fruktozy, niektóre z nich obniżają poziom cukru, a nawet leczą cukrzycę. Należą do nich jagody, borówki amerykańskie oraz jabłka.

Produkty bogate w inulinę, która wpływa na polepszenie funkcjonowania gospodarki cukrowej to topinambur, cykoria, mniszek lekarski, karczochy, szparagi, banany, pory, cebula i czosnek.

Jak zdiagnozować cukrzycę? Dowiesz się tego z filmu:

Dieta w cukrzycy ciążowej – przykładowy jadłospis i najlepsze przepisy

Na śniadanie chorująca na cukrzycę ciężarnych może zjeść:

• 3 kromki chleba pełnoziarnistego lub bułki grahamki z chudą wędliną,
  
• gotowane jajko, pomidora i parę plastrów wędliny,
  
• płatki owsiane na mleku lub wodzie z jagodami i bananem,
  
• chudy biały ser z pomidorami, rzodkiewką i ogórkiem,
  
• kaszę jaglaną z jabłkiem.
  

Na II śniadanie poleca się:

• owoce,
  
• sałatkę warzywną,
  
• kanapkę z chudą wędliną.
  

Obiad warto rozbić na dwie części i zjeść osobno zupę i drugie danie. Większość zup jest odpowiednia dla osób z cukrzycą, choć warto zrezygnować z ich zabielania. Przepisy polecane na główne danie obiadowe to na przykład:

• ryba pieczona w piekarniku z sałatką polaną tłoczonym na zimno olejem, zamiast ziemniaków można podać pieczone w piekarniku topinambur lub dynię;
  
• kotlety lub roladki z filetu z indyka gotowane na parze, kasza gryczana i surówka;
  
• brokuły, ziemniaki i gotowane jajko;
  
• kasza quinoa z gotowanymi warzywami – marchewką, cebulą, papryką i cukinią, polana zdrowym olejem;
  
• spaghetti gran duro z sosem bolońskim;
  
• pieczeń z piersi indyka, pieczona dynia lub topinambur, sałatka.
  

Podwieczorek może składać się ze świeżych owoców lub warzyw. Na kolację zaś poleca się jedzenie:

• sałatki jarzynowej z kromką pełnoziarnistego chleba,
  
• pieczonych lub grillowanych warzyw z kaszą,
  
• duszonej młodej kapusty z pomidorami,
  
• kromki pełnoziarnistego chleba z chudą wędliną,
  
• sałatki brokułowej lub kalafiorowej.
  

W diecie cukrzycowej ciężarnych ważne jest, aby nie dopuszczać do wystąpienia głodu. Dlatego około pół godziny przed położeniem się spać matka powinna zjeść jeszcze jeden lekki posiłek, którym może być kromka chleba z chudą wędliną czy warzywa.

Dieta cukrzycowa – chudnięcie

Szczegółowy jadłospis i dieta, gdy występuje cukrzyca w ciąży, powinny być ustalone towarzystwie dietetyka lub lekarza, którzy dopasują go odpowiednio do potrzeb ciężarnej. Podczas diety cukrzycowej wiele osób chudnie. Nie zawsze jest to niepokojący objaw, gdyż często cukrzyca ciężarnych jest wywołana przez nadwagę. W ciąży jednak lepiej zachować ostrożność. Regularne pomiary masy ciała powinno się zapisywać i konsultować jej ewentualną utratę z lekarzem.