Niepohamowana chęć na słodycze, cała paczka chipsów zjedzona w 2 minuty czy pizza z podwójnym serem zamiast wartościowego obiadu - brzmi znajomo? Sprawdź jakie produkty spożywcze są uzależniające dla organizmu tak jak alkohol czy narkotyki i dlaczego od Nowego Roku warto ograniczyć je w diecie.

Uzależniające kombinacje smakowe

Półki sklepowe są wypchane produktami spożywczymi aż po brzegi. W dzisiejszych czasach jedzenie produkuje się w ogromnych ilościach, bo i jemy coraz więcej. Konsumpcja sprawia dużo przyjemności, a sięgnięcie po jedną kostkę czekolady czy dwa chipsy wydaje się niemal niemożliwe, gdyż pojawia się ochota na kolejną garść przyjemności.

Odpowiednia kombinacja smaków, czyli połączenie tłuszczu, cukru i soli pobudza tzw. punkt rozkoszy w mózgu. Badania potwierdzają, że połączenie tych smaków sprawia, że jedzenie jest czymś więcej niż tylko jedzeniem. Tłuszcz, cukier i sól silnie działają na ośrodki przyjemności i zamiast zaspokajać apetyt, tylko go pobudzają. Kombinacja tych smaków uruchamia większą ilość neuronów. Sygnał zachęcający nas do jedzenia staje się w ten sposób znacznie silniejszy. Dzięki temu pizza znajduje się na pierwszym miejscu na liście jedzenia, które uzależniają. Wszystkie fast foody, słodycze, przekąski, czy inna przetworzona żywność bazują na kombinacji tych smaków, dlatego tak trudno jest im się oprzeć. W ramach przekąski zdecydowanie częściej sięga się po chipsy czy słodkiego batonika, niż po świeżego ogórka czy marchewkę. Zdrowa żywność, czyli nieprzetworzona (np. kasza, ryż brązowy czy ryby) nie działają w taki sposób na mózg, w jaki działa pizza czy chrupiące frytki.

Które produkty spożywcze są uzależniające?

Do jedzenia, które uzależnia organizm, można zaliczyć:

• pizzę,
• fast foody,
• chipsy,
• frytki,
• czekoladę,
• lody,
• batony,
• ciasta i ciasteczka,
• napoje energetyczne.

Wszystkie te produkty są wysoko przetworzone i zawierają w sobie spore ilości tłuszczu, cukru i soli.

Fast foody są produktami o niskiej wartości odżywczej, zazwyczaj są mocno przesolone i ociekające tłuszczem. Ciężko jest im się oprzeć, jednak po ich spożyciu szybko pojawia się chęć ponownego jedzenia. Taki rodzaj żywności przyczynia się do rozwoju chorób cywilizacyjnych takich jak otyłość, choroby serca czy nowotwory.

Co ciekawe, uzależnić można się również od kofeiny. Kofeina znajduje się w kawie, herbacie, yerba mate oraz napojach energetycznych, które dodatkowo są pełne cukru. Kofeina poprawia koncentrację, przyspiesza akcję serca i poprawia metabolizm. Te napoje na dłuższą metę prowadzą do wycieńczenia organizmu, mogą powodować zaburzenia snu, nastroju i wyczerpanie fizyczne.

Spożycie soli w Polsce jest 2-3 razy większe od zalecanego przez organizację WHO. Sól jest dodawana do ogromnej ilości produktów, w domowych posiłkach też jej nie żałujemy. Badania wykazały, że połączenie genowe aktywowane przez wywołany apetyt na sól, znajdują się w dokładnie tym samym miejscu, co geny związane z uzależnieniem od kokainy czy heroiny.

Czy cukier uzależnia?

Choć często ludzie nie zdają sobie z tego sprawy, to cukier jest silnie uzależniającą substancją. Cukier wpływa na pracę mózgu i zmianę poziomu serotoniny i dopaminy w organizmie. Są to hormony, które są odpowiedzialne za odczuwanie szczęścia i zadowolenia. Z upływem czasu organizm domaga się więcej i więcej, dlatego jedna babeczka czy tabliczka czekolady przestaje już wystarczać. Jeżeli poziom serotoniny, dopaminy i endorfin jest ciągle na podwyższonym poziomie, jego obniżenie staje się odczuwalne i pojawia się nieodparta ochota na niezdrowe przekąski. Cukier może uzależniać tak samo jak narkotyki czy alkohol, gdyż oddziałuje na organizm w analogiczny sposób jak substancje psychoaktywne i inne używki. Cukier dodawany jest prawie do każdego produktu dostępnego na sklepowych półkach, nie tylko do słodyczy, można do znaleźć nawet wędlinach. Czekolada, batoniki i inne słodkości powodują poprawę nastroju, dlatego przy spadku humoru sięga się po słodycze.

Nadmierne spożycie cukru przyczynia się do:

• przyrostu masy ciała, nadwagi i otyłości,
• próchnicy zębów,
• cukrzycy, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, chorób serca,
• zachwiane odczuwanie głodu i sytości.

Pszenica jak narkotyk

To może być zaskakujące, jednak badania potwierdzają, że pszenica ma zdolności uzależniające. Pszenica zawiera peptydy opioidowe, czyli substancje wywołujące uzależnienie podobnie jak psychoaktywne opium. Dodatkowo, pszenica zawiera gliadynę, którą organizm rozkłada na związki morfinopodobne, działające jak narkotyk. To one nasilają apetyt, napady głodu i uzależniają od jedzenia pieczywa i innych wypieków.  

Jakie są zdrowe zamienniki cukru? Zobaczcie na filmie: