Czarny bez rośnie głownie w północnej i wschodniej części Europy oraz w Afryce Północne. W Polsce roślinę można spotkać niemal w każdym zakątku kraju. Czarny bez ma białe kwiaty i ciemnofioletowe owoce. Jedne i drugie wykorzystywane są ziołolecznictwie. Kwiaty najlepiej zbierać w maju oraz czerwcu, a owoce - w lipcu i sierpniu.
Czarny bez - właściwości
Kwiaty czarnego bzu to przede wszystkim bogactwo flawonoidów. Związki zwalczają wolne rodniki, tym samym chronią przed rozwojem raka. Dodatkowo działają moczopędnie, napotnie, łagodzą stan zapalny, obniżają gorączkę, a także uszczelniają naczynia krwionośne. W połączeniu z garbnikami, olejkami kwiaty czarnego bzu stanowią skuteczną broń w walce z przeziębieniem, grypą czy zapaleniem spojówek.
Natomiast owoce czarnego buz zawierają sporo witaminy C, która jako jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy zapobiega tworzeniu się zmian nowotworowych, wzmacnia także układ odpornościowy. Obecna w owocach prowitamina A poprawia wygląd skóry oraz chroni przed kurzą ślepotą. Dodatkowo zawierają one sporo potasu, który wspomaga pracę serca oraz żelaza. Pierwiastek jest niezbędny do wytwarzania czerwonych krwinek. Czarny bez to także wapń, sód oraz glin.
Jak czarny bez wzmacnia odporność? Dowiesz się tego z filmu:
Owoce czarnego bzu mają w składzie także garbniki i kwasy owocowe. Napary czy syropy przygotowane na bazie owoców czarnego bzu wykazują działanie napotne oraz łagodzą ból, np. przy rwie kulszowej czy nerwobólach. Pomagają także pozbyć się toksyn i poprawiają perystaltykę jelit. Badania pokazują, że regularne picie soku z czarnego bzu pomaga wyregulować poziom glukozy we krwi.
Mimo że czarny bez jest bardzo zdrowy, to spożywany na surowo może być niebezpieczny. Nieprzetworzone zawierają sambunigrynę oraz prunazynę. Związki te mogą powodować nudności oraz wymioty.
Czarny bez - w jakich lekach może znajdować?
Wyciąg z czarnego bzu wchodzi w skład wielu leków. Można go znaleźć w składzie leków na przeziębienie, łagodzących kaszel. Pomaga pozbyć się zaparć, stosowany jest również w leczeniu niektórych chorób skóry, np. łuszczycy.
Czarny bez - jak przygotować napar i sok?
- Napar
Jedną łyżkę kwiatów czarnego bzu trzeba zalać szklanką zimnej wody. Całość należy doprowadzić do wrzenia i gotować na małym ogniu przez pięć minut. Po tym czasie napar trzeba odstawić na 15 minut. Po przecedzeniu można go pić 2-3 razy po 1/3 szklanki jako środek napotny, przeciwgorączkowy i moczopędny.
- Sok z owoców czarnego bzu
Owoce czarnego bzu trzeba przesypać do garnka i delikatnie podgrzewać aż puszczą sok. Następnie należy rozbić je na miazgę i przecisnąć przez gazę. Do soku trzeba dodać trochę miodu (w stosunku 1:10). Po zagotowaniu sok można przelać do ciemnych butelek. Rozcieńczony sok warto pić 2-3 razy dziennie po szklance. Doskonale sprawdzi się przy przeziębieniu, problemach z trawieniem i nerwobólach.
- Syrop z czarnego bzu
Przepis na syrop z czarnego buz jest bardzo prosty. Do jego przygotowania potrzebne są:
- 30–60 baldaszki (skupiska, w których rosną kwiaty) kwiatu czarnego bzu;
- 1 kg cukru;
- 1 l wody.
Od zebranych kwiatów należy odciąć ogonki i łodyżki. Następnie kwiaty zalewa się wrzątkiem i zostawia, aż woda ostygnie. Potem przez 24 godziny wszystko powinno leżeć w lodówce. Po tym czasie całą zawartość trzeba przelać przez sito i dodać cukier. Podczas gotowania trzeba zbierać gromadzącą się na powierzchni pianę. Gdy cukier się rozpuści, syrop przelewa się do wyparzonych słoiczków lub butelek. Pasteryzować przez 15 minut.
Jakie właściwości ma czarny bez? Odpowiedź znajdziesz w filmie: