Brukiew – uprawa
Brukiew pochodzi z Rosji lub Skandynawii, a obecnie uprawia się ją również w Kanadzie, Francji, Anglii, Indiach, Argentynie, Irlandii, Ameryce Północnej i Japonii. W Polsce uprawy są sporadyczne. Brukiew jest łatwa w uprawie, ma niskie wymagania glebowe i dość krótki okres wegetacji. W dodatku jest odporna na mróz i nie potrzebuje wiele nawożenia. Jest rośliną dwuletnią – przez pierwszy rok brukiew wytwarza liście i korzeń spichrzowy, natomiast w drugim wypuszcza pędy kwiatostanowe, na których później tworzą się nasiona. Karpiel jest wrażliwa na suszę, dlatego wymaga dużej wilgotności powietrza u odpowiednio nawilżonej gleby.
Brukiew występuje w 3 odmianach:
- Wilhemsburska – kulisty korzeń o żółtym miąższu i zielonej główce,
- Hoffmana żółta – wydłużony korzeń o żółtym miąższu i fioletowej główce,
- Nadmorska – kulisto owalny korzeń o żółtej skórce i kremowo – żółtym miąższu.
Brukiew – wartości odżywcze
W Polsce brukiew nie cieszy się powodzeniem, co więcej nie kojarzy się zbyt dobrze, gdyż podczas II wojny światowej była podstawowym składnikiem dań w obozach koncentracyjnych. Jednak z racji swoich bogatych wartości odżywczych powili powraca do łask. Największe zainteresowanie budzi u zwolenników ekologicznej żywności, wegan, wegetarian i u osób, które chcą zrzucić kilka zbędnych kilogramów. Brukiew jest bogata odżywczo, sycąca, a przy tym niskokaloryczna, w 100 gramach produktu zawiera zaledwie 37 kalorii.
Brukiew | Wartość energetyczna 30 kcal/100g |
---|---|
Białko | 1,08g |
Tłuszcz | 0,16g |
Węglowodany | 8,62g ( w tym cukry proste 4,46g) |
Błonnik | 2,3g |
Witamina C | 25,0 mg |
Tiamina | 0,090 mg |
Ryboflawina | 0,040 mg |
Niacyna | 0,700 mg |
Pirydoksyna | 0,100 mg |
Kwas foliowy | 21 µg |
Witamina A | 2 IU |
Witamina E | 0,30 mp |
Witamina K | 0,3 µg |
Wapń | 43 mg |
Żelazo | 0,44 mg |
Magnez | 20 mg |
Fosfor | 53mg |
Potas | 305 mg |
Sód | 12mg |
Cynk | 0,24 mg |
Kwasy tłuszczowe nasycone | 0,027 g |
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone | 0,025 g |
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone | 0,088 g |
Jak widać brukiew ma jest bogatym źródłem wielu witamin i składników mineralnych w zwłaszcza witaminy C, witaminy z grypy B, wapniu i potasu.
Pozytywne działanie brukwi na organizm
- Brukiew ma właściwości przeciwnowotworowe. To dzięki obecności glukozylanów, które wspomagają syntezę enzymów odtruwających odpowiadających za szybkie wydalanie z organizmu substancji rakotwórczych. Zapobiegają rozwojowi raka piersi, prostaty, płuc, żołądka i jelita grubego.
- Brukiew stosowana jest jako środek (w postaci soku) wykrztuśny, moczopędny, odtruwający, pobudzający trawienie i podnoszący odporność organizmu. Aby przyrządzić sok z brukwi należy obrać warzywo, pokroić na małe kawałki i zblendować. Następnie papkę przecisnąć przez sitko. Odstawić na kilka minut, aby reszta soku spłynęła na dół naczynia.
- Karpiel jest bogata w związki siarkowe, które są niezwykle pomocne przy chorobach skóry lub do budowy mocnych włosów i paznokci. Związki siarkowe tworzą wiązania między cząsteczkami keratyny, im więcej takich wiązań, tym mocniejsze są włosy i paznokcie.
- Obecność tak wielu witamin i minerałów wpływa pozytywnie na szereg reakcji w organizmie. Przykładowo, witamina A wspiera prawidłowe widzenie i zdrową skórę, witamina C wspiera produkcję kolagenu, wzmacnia naczynia krwionośne czy przyspiesza gojenie się ran. Witaminy z grupy B są niezbędne do zachowania prawidłowej pracy mózgu i kondycji psychicznej oraz wspierają metabolizowanie węglowodanów i tłuszczu. Brukiew jest bardzo bogatym źródłem potasu, który m.in. kontroluje prace mięśni, umożliwia generowanie impulsów elektrycznych w komórkach oraz kontroluje gospodarkę wodną w organizmie.
Kto powinien uważać na brukiew?
Brukiew jest zdrowym i wartościowym warzywem, jednak z jej jedzeniem powinny się wstrzymać osoby:
- Z zaburzeniami czynności tarczycy – zawarte w brukwi cyjanki przekształcają się w substancje, które hamują transport jodu w tarczycy,
- Nie jest zalecana w stanach zapalnych przewodu pokarmowego objawiających się biegunkami,
- Z ostrymi schorzeniami żołądka i jelita.
Puree z brukwi
- 2 brukwie
- 4 marchewki
- 1 ziemniak
- Sól
- Masło
- Świeżo starta gałka muszkatołowa
Wszystkie warzywa należy obrać, pokroić na małe kawałki i ugotować w niewielkiej ilości posolonej wody. Następnie dodać masło oraz starta gałkę muszkatołową, zblendować na gładką masę. Puree z brukwi świetnie nadaje się jako zamiennik ziemniaków.
Jak powinna wyglądać zdrowa dieta? Dowiesz się tego z filmu:
Placki z brukwią
- 0,5 kg ziemniaków
- 30 dag brukwi
- 0,5 marchewki
- 0,5 pora
- 1 jajko
- 1 łyżka mąki pszennej
- 1 łyżka mąki ziemniaczanej
- 2 łyżki posiekanego szczypioru
- Sól do smaku
- Pieprz do smaku
- Olej do smażenia
Ziemniaki, brukiew i marchew obrać i zetrzeć na tarce o średnich oczkach. Dodać posiekany por i szczypiorku, obie mąki, jajko oraz przyprawić solą i pieprzem wedle uznania. Następnie dokładnie wymieszać. Na rozgrzany olej wyłożyć uformowane placki i smażyć go uzyskania złocistego koloru. Placki świetnie smakują, np. z sosem grzybowym.