Słodkie, kremowe orzechy makadamia nie należą do najbardziej popularnych w Polsce ze względu na stosunkowo wysoką cenę. Pozyskiwany z nich olej stał się za to przebojem na rynku kosmetycznym. Ceniony ze względu na szereg właściwości korzystnych dla skóry, wykorzystywany jest jako składnik szamponów, odżywek, kremów, balsamów do ciała. Walory olejku mogą jednak pozytywnie oddziaływać na wiele funkcji organizmu. Dlatego warto włączać orzechy makadamia do codziennej diety.

Orzechy makadamia – składniki odżywcze

Orzeszki makadamia w 76% składają się z tłuszczu. W związku z tym są one najbardziej kalorycznymi spośród wszystkich orzechów – 100 gramów dostarcza aż 718 kalorii, czyli około 1/3 przeciętnego dziennego zapotrzebowania energetycznego. W jedzeniu takiej przekąski zdecydowanie należy zachować umiar, niemniej jest ona doskonałym źródłem niezbędnych dla zdrowia nienasyconych kwasów tłuszczowych, które stanowią zdecydowaną większość składu zawartych w orzechach makadamia tłuszczów. Co więcej, kwasy omega-3 i omega-6 występują w bardzo korzystnej dla ludzkiego organizmu proporcji 1:6.

Kolejną zaletą orzechów makadamia jest wysoka zawartość błonnika – w 100 g znajduje się go aż 8,6 g, co stanowi 35% referencyjnej wartości spożycia (RWS). Cenny składnik orzeszków stanowi także białko (8 g/100 g) zasobne w aminokwasy egzogenne.

Owoce drzewa makadamia to bardzo dobre źródło witamin z grupy B. W szczególności dotyczy to tiaminy (B1), której całe dobowe zapotrzebowanie można pokryć 100-gramową porcją orzechów. Taka ilość smacznych nasion zawiera także bardzo dużo miedzi (80% RWS) i manganu (200% RWS) oraz znaczne ilości magnezu (35% RWS), żelaza (26% RWS), fosforu (27% RWS), potasu (18% RWS) i cynku (13% RWS).

Nienasycone kwasy tłuszczowe w orzechach makadamia

Niezbędne nasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) to związki, które organizm wykorzystuje w wielu istotnych procesach. Nie jest w stanie samodzielnie ich syntezować, dlatego należy dostarczać je w pożywieniu. Do funkcji NNKT należą:

• regulacja gospodarki lipidowej (obniżając poziom cholesterolu LDL i trójglicerydów we krwi, odgrywają pozytywną rolę w profilaktyce miażdżycy i powiązanych z nią chorób układu sercowo-naczyniowego),

• normalizowanie ciśnienia krwi,

• hamowanie procesów zapalnych w organizmie,

• wspomaganie pracy mózgu i narządu wzroku,

• przeciwdziałanie kancerogenezie, m.in. w obrębie jelita grubego,

• uczestnictwo w procesach metabolicznych i produkcji hormonów.

Ze względu na wysoką zawartość kwasu oleinowego i oleopalmitynowego ogromną popularnością na rynku kosmetycznym cieszy się olej z orzechów makadamia. Kwasy te występują naturalnie w ludzkiej skórze i jej przydatkach (włosach, paznokciach), utrzymują jej nawilżenie i elastyczność, przyspieszają regenerację, chronią przed szkodliwą aktywnością wolnych rodników, przeciwdziałają stanom zapalnym. Z wiekiem, a także pod wpływem niekorzystnego wpływu czynników zewnętrznych, warstwa lipidowa skóry staje się uboższa w wyżej wymienione kwasy, a kosmetyki zawierające olejek makadamia pozwalają je uzupełnić.

Czy jedzenie orzechów jest bezpieczne? Dowiesz się tego z filmu:

Inne właściwości orzeszków makadamia

Jako wyjątkowo zasobne źródło witaminy B1, miedzi, manganu, magnezu i fosforu orzeszki makadamia wpływają pozytywnie na pracę układu nerwowego. Zawarte w nich substancje wspomagają funkcje umysłowe (myślenie, zapamiętywanie, zdolność koncentracji) i przewodnictwo nerwowe, a także stabilizują nastrój. Witamina B1 i magnez są niezbędne do prawidłowego działania układu sercowo-naczyniowego. Potas i magnez obniżają ciśnienie krwi, żelazo i miedź mają właściwości krwiotwórcze, dzięki czemu przeciwdziałają anemii. Fosfor, magnez i mangan uczestniczą w mineralizacji kości, a ich niedobór może prowadzić do osteoporozy. Zawarte w orzeszkach makadamia związki wspomagają odporność organizmu, np. miedź ma właściwości bakteriostatyczne. Ponadto miedź – a także magnez czy mangan – bierze udział w wielu przemianach metabolicznych, m.in. w tworzeniu białek, enzymów, hormonów. Magnez reguluje napięcie mięśniowe i łagodzi bóle o podłożu napięciowym (np. menstruacyjne). Błonnik to substancja, która usprawniając perystaltykę jelit, przyspiesza trawienie, przeciwdziała wzdęciom i zaparciom. Ogranicza także wchłanianie glukozy do krwi, dzięki czemu obniża indeks glikemiczny posiłków. Orzechy makadamia warto jeść w ciąży (o ile nie wywołują reakcji alergicznej). Bogactwo zawartych w nich substancji ma korzystny wpływ na rozwój płodu.

Orzechy makadamia – zastosowanie kulinarne

Owoce drzewa makadamia mają kulisty kształt i średnicę około 2–3 cm. By dostać się do smacznej pestki, należy usunąć bardzo twardą, brązową łupinę, z którą nie radzi sobie zwykle tzw. dziadek do orzechów. Dlatego orzechy makadamia w skorupkach rzadko pojawiają się na sklepowych półkach – w sprzedaży dostępne są zwykle bez łupin. Najlepiej kupować je w szczelnych opakowaniach (chronione przed działaniem światła, wilgoci, tlenu), ponieważ w takiej postaci dłużej zachowują przydatność do spożycia. W tym samym celu orzeszki dobrze jest przechowywać w hermetycznym pojemniku w lodówce (ze względu na wysoką zawartość tłuszczu, szybko jełczeją).

Orzechy makadamia mają wyjątkowo słodki, maślany smak, więc doskonale nadają się do wypieków, lodów, sałatek owocowych, musli. Mogą być także samodzielną przekąską, którą warto zastępować niezdrowe chipsy czy batoniki. Wartościowym produktem jest krem z orzechów makadamia, którym z powodzeniem można zastępować masło. Olej z owoców drzewa makadamia jest stosunkowo drogi, ale warto korzystać z niego do smażenia, ponieważ jak na tłuszcz roślinny ma wyjątkowo wysoki punkt dymienia.