Nowalijki skutecznie wypierają zebrane przed zimą warzywa, które z czasem zubożały w składniki mineralne i witaminy. Kuszą świeżością i atrakcyjnym wyglądem. Nowalijki to składnik wielu smakowitych dań. Stanowią element sałatek, surówek, pokrojone na kawałki dodaje się twarogu czy bezpośrednio na kanapki. Zanim zostaną użyte, należy pamiętać o ich dokładnym umyciu.
Nowalijki – co to za warzywa?
Nowalijki to młode warzywa, które pokazują się pierwszy raz w sprzedaży na wiosnę w danym kraju. Zalicza się do nich m.in.: szczypiorek, sałatę, marchewkę, rzodkiewki, ogórki, pomidory, nać pietruszki, rzeżuchę czy cebulkę dymkę. Krajowe nowalijki rosnące w warunkach szklarniowych znajdują się w sprzedaży od połowy marca do maja. Uprawia się je w wielkich, szklanych halach, w których dba się o odpowiednią wilgotność powietrza, temperaturę, oświetlenie. Niestety nie mają one aż tak intensywnego zapachu i smaku jak warzywa gruntowe. Te typowe nowalijki wiosenne rosnące na polu dostępne są dopiero na przełomie maja i czerwca. W porównaniu do szklarniowych, zawierają większą ilość witamin z racji większej dostępności do naturalnego światła.
Czy nowalijki są zdrowe?
Nowalijki hodowane w domowych warunkach bez stosowania sztucznych nawozów są najwyższej jakości i w pełni bezpieczne dla zdrowia. Ze względu na pewność ich pochodzenia można je z powodzeniem podawać dzieciom. Nowalijki z upraw ekologicznych także można spokojnie wprowadzać do wiosennego jadłospisu. W hodowlach stosuje się tylko naturalne nawozy zwierzęce i kompost. Niestety mnóstwo warzyw, jakie pojawiają się na wiosnę w sprzedaży, pochodzi z nieekologicznych upraw, w których nawożone są nawozami mineralnymi, a zwłaszcza azotowymi. Te wykazują dużą tendencję do kumulowania się w rzodkiewkach, sałacie, kapuście, szpinaku czy szczypiorku. Warzywa, które w mniejszym stopniu gromadzą szkodliwe związki, to ogórek czy pomidor.
Zobaczcie, jak oczyścić nowalijki z pestycydów:
Przechowywanie nowalijek
Nowalijki to warzywa, które wymagają przechowywania w odpowiednich warunkach. Najlepiej trzymać je w dość wilgotnym i chłodnym otoczeniu. Wysoka temperatura sprawi, że zwiotczeją i zwiędną, a przez to utracą cenną świeżość. Należy też obchodzić się z nimi w miarę delikatnie, ponieważ nowalijki mają cienką skórkę i są podatne na uszkodzenia mechaniczne. Każde przerwanie ciągłości skórki lub ubicie intensyfikuje ich psucie się. Pamiętać trzeba, że młode warzywa wrażliwe są na działanie etylenu. W związku z tym nie powinno się ich zostawiać w towarzystwie gruszek czy jabłek, które go wydzielają. Etylen sprawia, że ciemnieją i gorzknieją.
Nowalijki – przepis na koktajl warzywny
W sztuce kulinarnej istnieje wiele rozmaitych przepisów z nowalijkami w roli głównej. Sporą popularnością cieszą się zwłaszcza nowalijkowe koktajle. To świetna propozycja na zdrowe, lekkie i szybkie śniadanie. Dodatkowo jest niskokaloryczna, bogata w niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu witaminy i składniki mineralne.
Pierwsza propozycja to koktajl przygotowany z: 500 ml kefiru, 250 ml jogurtu naturalnego, 1 pęczka rzodkiewki, 1 pęczka koperku, 1/2 pęczka natki pietruszki, 1 ogórka, soli i pieprzu do smaku. Warzywa należy umyć, drobno pokroić i wrzucić do miski. Następnie dodaje się jogurt, kefir i blenduje. Na koniec doprawia się przyprawami i schładza.
Kolejny koktajl sporządza się z: 1 pęczka botwinki, 1 czerwonego grejpfruta, 1 banana, 250 ml jogurtu naturalnego, 300 ml wody niegazowanej. Owoce obiera się ze skórki i kroi na kawałki. Botwinę myje się i szatkuje. Najpierw blenduje się grejpfruta z wodą. Następnie dodaje botwinkę, banana, jogurt i całość jeszcze raz miksuje.
Innym pomysłem jest koktajl z: 1 pęczka rzodkiewki z liśćmi, 1 ogórka, 2 bananów, 1 łyżeczki startego korzenia imbiru, 1 łyżeczki oleju lnianego, 350 ml wody. Warzywa myje się i kroi. Do miski wrzuca się obranego ze skórki i podzielonego na kawałki banana, imbir, olej, wodę i blenduje. Następnie dodaje się rzodkiewkę z liśćmi, ogórka i ponownie miksuje.
Jak wybrać zdrowe nowalijki? Zobaczcie na filmie:
Nowalijki – przepis na sałatkę z tuńczykiem
Do przygotowania tuńczykowej sałatki z nowalijek potrzebne będą: mała główka sałaty masłowej, 1 ogórek, kilka rzodkiewek, 2 ugotowane jajka, 1 puszka tuńczyka w oleju, kilka zielonych oliwek, szczypiorek, sól, pieprz. Świeże warzywa myje się. Sałatę po osuszeniu rwie się na kawałki. Ogórek i rzodkiewki kroi się w plasterki. Razem miesza się je w misce. Na wierzch kładzie się kawałki tuńczyka, pokrojone jajka i oliwki. Całość posypuje się szczypiorkiem, skrapla olejem z tuńczyka i doprawia.
Czym są Nowalijki Kujawskie z Kruszwicy?
Nowalijki Kujawskie to coroczna impreza plenerowa, która odbywa się na Wzgórzu Zamkowym Kruszwica. Jej celem przewodnim jest promocja zdrowej żywności, w tym wiosennych nowalijek. Wydarzeniu towarzyszą pokazy i konkursy kulinarne z zakresu wykorzystania nowalijek w rozmaitych potrawach, w tym sałatkach, deserach czy daniach mięsnych. Dodatkowymi atrakcjami nowalijkowego pikniku w Kruszwicy są: Bieg Nowalijkowy na 10 km, jarmark produktów regionalnych, rozmaite zabawy dla dzieci, koncerty i skecze.
Czy nowalijki są zdrowe? Odpowiedź znajdziecie na filmie: