Kit pszczeli, znany też jako propolis, ma długą historię stosowania. Istnieją wzmianki o używaniu tego surowca już przez starożytnych Rzymian i Greków. Propolis to substancja stosowana przez pszczoły jako materiał uszczelniający, stąd jego nazwa – kit pszczeli. Doskonale sprawdza się w leczeniu wielu dolegliwości, m.in. przeziębienia, grypy, paradontozy i zapalenia dziąseł czy dermatoz, bo skutecznie regeneruje tkankę i przyspiesza gojenie ran.

Czytaj też:

• Na czym polega apiterapia? Jak działa leczenie produktami pszczelimi?
• Ziołomiody na wzmocnienie organizmu

• Sok z kiszonego buraka - naturalny probiotyk na wzmocnienie odporności.

Co to jest kit pszczeli?

Kit pszczeli, alternatywnie określany jako propolis, to lepka substancja żywiczna. Powstaje z żywic roślinnych, m.in. młodych pędów i pąków brzozy, topoli, świerku, sosny, kasztanowca i olchy, które zbierane są przez pszczoły. Służy im głównie jako materiał uszczelniający i dezynfekujący.

Kit pszczeli jest znacznie odporniejszy na temperaturę w porównaniu z woskiem. Niemalże wcale nie rozpuszcza się w wodzie, za to dobrze w alkoholach czy acetonie. Propolis ma charakterystyczny zapach i w zależności od jego roślinnego pochodzenia różną barwę – pomarańczową, czerwoną, ciemnozieloną, szarą, brunatną lub czarną.

Skład kitu pszczelego

W składzie propolisu pszczelego znajduje się zwłaszcza żywica, wosk roślinny i pszczeli oraz pyłek kwiatowy. Ponadto jest on doskonałym źródłem olejków eterycznych, witaminy A, D, C, E i z grupy B oraz mikroelementów, takich jak miedź, krzem, magnez, mangan, cynk, wapń, cyna, żelazo, glin, sód, srebro, potas, stront i chrom. Kit pszczeli bogaty jest w flawonoidy, takie jak apigenina, chryzyna, galangina, i kwasy aromatyczne, takie jak kwas cynamonowy, kawowy, benzoesowy, salicylowy i ferulowy. Znajdują się w nim związki lotne, takie jak geraniol, farnesol, kariofilen, nerol i patchulen, a także węglowodory, w tym eikozan, triklosan i heksadekanol.

Propolis – właściwości i działanie

Propolis posiada liczne właściwości, których znaczna część znalazła zastosowanie w lecznictwie. Wykazuje silne działanie bakteriobójcze, zarówno wobec bakterii gram-dodatnich – Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis, Staphylococcus epidermidis, Streptococcus mutans, Streptococcus pyogenes, Streptococcus faecalis, jak i gram-ujemnych, takich jak Acinetobacter Baumannii, Enterobacter cloacae, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa czy Klebsiella pneumoniae. Przeciwgrzybicze właściwości propolisu znajdują zastosowanie zwłaszcza w leczeniu schorzeń ginekologicznych. Działa on grzybobójczo i grzybostatycznie wobec Candida, Trichophyton rubrum, Trichosporon i Aspergillus fumigatus.

Jak propolis działa na zdrowie? Dowiesz się z filmu:

Kit pszczeli ma działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, nefroprotekcyjne i przeciwwirusowe, które doskonale sprawdza się w łagodzeniu objawów infekcji górnych dróg oddechowych. Hamuje stany zapalne i wzmacnia pracę układu immunologicznego. Ponadto przyspiesza proces gojenia ran i regeneracji tkanek. Kit pszczeli ma zastosowanie na oparzenia, owrzodzenia, żylaki, czyraki, odleżyny, skaleczenia, liszaje i stłuczenia.

Sprawia, że skóra staje się wzmocniona i odżywiona. Powszechnie stosowany jest w leczeniu chorób układu pokarmowego (choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zapalenia jelita grubego) oraz paradontozy, zapalenia jamy ustnej i dziąseł, nadżerek, pleśniawek i aft.

Propolis zwiększa poziom testosteronu i produkcję nasienia oraz pozytywnie modeluje morfologię najądrzy. Wykazuje pozytywny wpływ na układ krążenia. Z jednej strony działa hipotensyjnie, antyagregacyjnie i przeciwmiażdżycowo, z drugiej rozszerza naczynia wieńcowe i zwiększa siłę skurczu mięśnia sercowego.

Propolis znajduje też zastosowanie w terapii procesów nowotworowych. Wykazuje działanie przeciwnowotworowe wobec m.in. czerniaka złośliwego, raka jelita grubego, płuc, pęcherza moczowego, piersi, gruczołu krokowego oraz nowotworów głowy i szyi.

Jakie środki farmaceutyczne zawierają kit pszczeli?

Propolis stanowi częsty składnik leków. Wykorzystuje się go w produkcji maści, kremów, zasypek, tabletek do ssania, czopków, globulek, kropli, syropów i aerozoli. Ponadto znajduje się w składzie suplementów diety i kosmetyków. Stosowany jest w różnych preparatach, takich jak: maski, balsamy, kremy, toniki, pasty do zębów, płyny do płukania jamy ustnej i pomadki.

Jak przygotować nalewkę z propolisu?

Dużą popularnością cieszy się nalewka z propolisu. Żeby ją przyrządzić, do szklanej butelki z 50 g surowca propolisu należy wlać 150 ml wody i 350 ml spirytusu etylowego. Miksturę odstawia się zamkniętą w temperaturze pokojowej na 2–3 tygodnie i codziennie się miesza.

Po tym czasie należy ją przefiltrować przez gazę. Zaleca się przyjmowanie 15–30 kropli nalewki na kieliszek letniej, przegotowanej wody. Można je również umieścić na łyżeczce cukru i powoli połknąć, popijając letnią wodą. Nalewka wskazana jest przy grypie, przeziębieniu i anginie oraz zapaleniu żołądka, jamy ustnej i wątroby.

Maść propolisowa – jak przygotować ją w domu?

Z propolisu można samodzielnie przygotować maść, która stosowana jest na różnorodne zmiany skórne, nawet na opryszczkę, trądzik i łuszczycę. Dodatkowo uszczelnia naczynia krwionośne, dlatego dobrze sprawdza się na hemoroidy i pęknięte naczynka. Do jej przyrządzenia potrzebne jest 70 g wazeliny i 5 g propolisu. Należy je połączyć w naczyniu wstawionym do gorącej kąpieli, a następnie przetrzeć przez sito i ostudzić. Maść z propolisem zaleca się stosować 2–3 razy dziennie.

Bibliografia:

1. Basista-Sołtys K., Filipek B., Potencjał alergogenny propolisu – przegląd danych literaturowych, „Alergia Astma Immunologia”, 2013, 18(1), s. 32-38.

2. Szeleszczuk Ł., Zielińska-Pisklak M., Goś P., Propolis – panaceum prosto z ula, „Lek w Polsce”, 2013, 23(6-7), s. 32-39.

3. Pietrusa A., Derbisz K., Produkty pszczele. Część I: Propolis, „Przegląd Urologiczny”, 2015, 5(93), s. 63-66.

4. Wojtyczka R.D., Kubina R., Kabała-Dzik A., Bułdak R.J., Aktywność przeciwdrobnoustrojowa etanolowego ekstraktu propolisu, „Annales Academiae Medicae Silesiensis”, 2012, 66(2), s. 39–48.

Czym różni się grypa od przeziębienia? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie