Żeń-szeń, jako surowiec leczniczy, wywodzi się z medycyny Dalekiego Wschodu, gdzie jego właściwości wykorzystywane są od ponad 4000 lat. W Chinach mówi się o nim „korzeń-człowiek” (kłącza rośliny przypominają ludzką sylwetkę) i traktuje się go jako panaceum przynoszące ulgę w niemalże każdej dolegliwości. Tak szerokie spektrum działania żeń-szeń zawdzięcza wyjątkowo dużej liczbie substancji aktywnych, które zawiera – jest ich około dwustu. Czyni to żeń-szeń jedną z roślin o najszerszej liczbie leczniczych właściwości i o najbardziej wielokierunkowym działaniu.

Zobacz także: Żeń-szeń koreański – jak działa, jak go stosować, czy wywołuje skutki uboczne

Żeń-szeń – właściwości

Surowcem wykorzystywanym w medycynie naturalnej jest korzeń żeń-szenia. Zawiera on całe spektrum składników cennych dla zdrowia, między innymi:

• Ginsenozydy (saponiny triterpenowe) – stanowią najważniejszą substancję czynną, znajdującą się w korzeniu żeń-szenia. Ich zawartość w wysuszonym korzeniu stanowi około 0,2% masy. Ginsenozydy zwiększają nasycenie hemoglobiny tlenem, dzięki czemu narządy wewnętrzne są w niego lepiej zaopatrywane. Działanie to przyczynia się do zwiększenia fizycznej oraz psychicznej wydolności organizmu. Ponadto, ginsenozydy pobudzają układ immunologiczny, zwiększają odporność organizmu na infekcje wirusowe i bakteryjne, a także skracają okres rekonwalescencji.

• Eleuterozydy – związek ten oddziałuje pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy, podnosi wydolność, a także zwiększa odporność organizmu na stres. Dodatkowo, eleuterozydy wykazują działanie detoksykujące – wspomagają wydalanie szkodliwych substancji z organizmu.

• Panaksany – substancje, które wpływają na zmniejszenie poziomu glukozy we krwi.

• Panaksynole – związki wykazujące działanie przeciwzakrzepowe.

• Witaminy – między innymi witaminę A, B1, B2, B6, C.

• Minerały i mikroelementy – takie jak potas, wapń, cynk, magnez, miedź, siarka, sód.

Wyróżnia się kilka odmian żeń-szenia:

• w Chinach występuje żeń-szeń właściwy, nazywany również wszechlekiem lub ginsengiem oraz żeń-szeń japoński, który spotkać można także w Japonii i Indiach;

• w Korei występuje żeń-szeń czerwony, czasem określany również jako koreański;

• na terenie USA i Kanady występuje żeń-szeń amerykański;

• w Rosji uprawiany jest żeń-szeń syberyjski (właściwości rośliny pozwoliły jej przystosować się również do niesprzyjającego klimatu).

Który żeń-szeń jest najwartościowszy? Wszystkie odmiany wykazują podobne właściwości lecznicze. Roślina ta występuje w wielu formach, takich jak sproszkowany żeń-szeń, herbata, kapsułki, syrop czy tonik.

Które dolegliwości można leczyć ziołami? Dowiesz się tego z filmu:

Żeń-szeń – działanie prozdrowotne

1. Korzystny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy – żeń-szeń wpływa na stymulację receptorów GABA w mózgu, dzięki czemu wykazuje działanie odprężające i wyciszające. Co więcej, żeń-szeń zwiększa w tkankach mózgowych poziom acetylocholiny – związek będący neuromediatorem, czyli przekaźnikiem informacji pomiędzy neuronami. Zwiększenie stężenia acetylocholiny przyczynia się do zwiększenia koncentracji oraz usprawnienia pamięci.

2. Działanie hipoglikemizujące – żeń-szeń pozwala obniżyć poziom glukozy we krwi, dzięki czemu znacznie ogranicza ryzyko wystąpienia cukrzycy. Ponadto, żeń-szeń działa ochronnie na komórki beta trzustki – odpowiadające za wydzielanie induliny po spożyciu pokarmu.

3. Wsparcie dla układu sercowo-naczyniowego – spożywanie preparatów z żeń-szeniem przyczynia się do obniżenia poziomu złego cholesterolu LDL i zwiększenia poziomu dobrego poziomu HDL. Tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu krwionośnego, na przykład miażdżycy.

4. Stymulacja układu odpornościowego – źeń-szeń wzmacnia układ immunologiczny i pobudza go do zwalczania drobnoustrojów wnikających do organizmu.

5. Działanie przeciwnowotworowe – ginsenozydy hamują podziały komórek rakowych, a tym samym mogą zapobiegać postępowi choroby oraz wystąpieniu przerzutów.

6. Redukcja zmęczenia – żeń-szeń zwiększa możliwości psychiczne oraz fizyczne, podnosi poziom energii, a przy tym pozwala zniwelować oznaki stresu.

7. Wspomaganie potencji – żeń-szeń wpływa rozkurczowo na naczynia krwionośne, powodując napływ krwi do penisa, tym samym redukując zaburzenia erekcji.

8. Ochrona wątroby – żeń-szeń posiada duży potencjał antyoksydacyjny, dzięki któremu usuwa wolne rodniki nagromadzone w hepatocytach.

Zobacz także: Żeń-szeń syberyjski – jakie ma właściwości, jak działa i jak go stosować

Żeń-szeń przeciwwskazania

Z preparatów z żeń-szeniem nie mogą korzystać:

• kobiety w ciąży i karmiące piersią;

• dzieci;

• osoby zmagające się z nadciśnieniem lub chorobami serca;

• osoby ze skłonnością do hipoglikemii;

• osoby nadużywające kofeiny;

• osoby stosujące leki przeciwzakrzepowe;

• osoby z podwyższoną temperaturą ciała lub stanem zapalnym;

• osoby przyjmujące sterydy lub leki z grupy inhibitorów MAO.

Żeń-szeń skutki uboczne

Do skutków ubocznych, wynikających z zażywania preparatów żeńszeniowych, zalicza się:

• ból głowy;
  

• senność;

• biegunkę;

• wystąpienie zmian skórnych;

• złe samopoczucie.

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów niepożądanych należy natychmiast zaprzestać przyjmowania preparatów z żeń-szeniem.