Grzyby są cenionym dodatkiem do potraw. Można je suszyć, marynować, a także przygotowywać na ich bazie sosy. Warto zaznaczyć, że poza doskonałym smakiem grzyby są dobrym źródłem m.in. białka, witamina z grupy B oraz błonnika pokarmowego.
Grzyby - jakie mają wartości odżywcze?
Grzyby zawierają sporo beta-glukanu. Związek ten poprawia trawienie, a także pomaga wyregulować poziom glukozy we krwi, dlatego grzyby polecane są osobom, które chorują na cukrzycę typu 2 lub są nią zagrożone. Najwięcej tego związku zawierają grzyby hodowlane, m.in. shiitake oraz boczniaki.
Jedzenie leśnych gatunków dostarcza sporo cennych polifenoli oraz beta-karotenu (tego najwięcej będą miały kurki). Oba związki chronią przed rozwojem stanu zapalnego, a także zwalczają wolne rodniki, które przyczyniają się do rozwoju zmian nowotworowych w organizmie. Pomagają również wyregulować ciśnienie krwi i poprawiają krążenie. Dodatkowo karotenoidy korzystnie wpływają na wygląd skóry, włosów i paznokci, a także chronią oczy przed rozwojem zwyrodnienia plamki żółtej, czyli AMD.
Grzyby to także bogactwo białka. Co ciekawe, zawiera ono aż 20 aminokwasów egzogennych, czyli tych, których organizm nie może sam wytworzyć i musie mieć je dostarczone wraz z pożywieniem. Na tym jednak nie koniec! Grzyby są doskonałym źródłem witamin z grupy B (zwłaszcza B1 i B2). Potrzebuje ich nie tylko skóra, ale także układ nerwowy. Dzięki nim działa sprawniej i szybciej redukuje szkodliwe skutki stresu. Witamina B1 jest niezbędna do trawienia węglowodanów. Niektóre badania pokazują, że przyspiesza ona gojenie się ran oraz łagodzi ból.
Warto dodać, że w grzybach występuje także witamina D i aby zatrzymać, jej jak najwięcej warto suszyć grzyby na słońcu. Dlaczego?
W ścianach komórkowych grzybów znajduje się ergosterol. Pod wpływem słońca, czy jakieś innego promieniowania ultrafioletowego, związek zamienia się w witaminę D - mówiła w studiu Dzień Dobry TVN Marta Jachym, dietetyczka.
Niestety obróbka termiczna sprawia, że część tych wartości odżywczych zostaje utracona.
Grzyby - kto nie powinien ich jeść?
Mimo że grzyby są mało kaloryczne i zawierają sporo błonnika pokarmowego, który ma korzystny wpływ na trawienie, to ze względu na zawartość chityny uznawane są za produkt ciężkostrawny. Dlatego też po ich zjedzeniu mogą się pojawić wzdęcia czy uczucie ciężkości w żołądku. Na problemy z układem pokarmowym najbardziej narażone są osoby, które mają skłonność do zgagi lub cierpią na zaburzenia trawienia. Z jedzenia grzybów powinni zrezygnować wrzodowcy, chorzy na zespół jelita drażliwego, cierpiący na niestrawność, bóle żołądkowe, kolki jelitowe oraz pacjenci leczący się na wątrobę i nerki. Grzyby mogą być niebezpieczne także dla osób starszych oraz dzieci. Tym ostatnim grzyby można wprowadzić do diety dopiero wtedy, gdy skończą 10-12 lat.
Osoby, które mogą jeść grzyby, aby ułatwić ich trawienie, powinny dodawać dań tymianek, majeranek, jałowiec, cząber, rozmaryn czy kminek. Dzięki nim organizm łatwiej strawi grzyby.
Zobacz film i dowiedz się dlaczego warto jeść grzyby:
Grzyby - jak bezpiecznie zbierać grzyby?
Podczas grzybobrania obowiązuje jedna zasada - zbieramy tylko te grzyby, które znamy i co do których mamy absolutną pewność. Jeśli któryś okaz budzi wątpliwości lepiej w ogóle go nie ruszać. Trzeba także pamiętać, że grzybów nie wolno wrzucać do foliowych torebek. W takich warunkach grzyby się zaparzają i nawet jadalny okaz przechowywany w takich warunkach staje się groźny. Obecne w nich białko ścina się i staje się niebezpieczne dla zdrowia. Dlatego grzyby trzeba zbierać do koszy lub łubianek, w których będą miały zapewniony przepływ powietrza.
Osoby, które nie znają się na grzybach mogą je kupić w sklepie. Okazy, które tam trafiają są sprawdzone, dzięki temu mamy pewność, że po ich zjedzeniu nic nam się nie stanie. Nie znaczy to jednak, że osoby, które nie znają się na grzybach powinny całkowicie zrezygnować z ich zbierania. W rozpoznaniu bezpiecznych okazów pomogą im choćby pracownicy sanepidu. Pracujące tam osoby powinny umieć rozpoznać grzyby i wskazać te, które są jadalne, a które trujące.
Grzyby - które są najlepsze do marynowania, a które do suszenia?
Wszystko zależy od zawartości wody. Do suszenia najlepsze będą więc te, które zawierają jej najmniej, tj. borowiki, kurki oraz podgrzybki. Natomiast do marynowania najlepsze są młode i twarde kurki, koźlaki czy maślaki.
Przygotowując marynatę warto pamiętać, aby składała się ona z 10 proc. octu, cukru, soli, ziela angielskiego, listka laurowego oraz pieprzu. Przyprawy te mają właściwości konserwujące, dzięki czemu przetwory są trwalsze i można je dłużej przechowywać.
Grzyby - czy można je łączyć z alkoholem?
To bardzo kiepskie połączenie. Alkohol sprawia, że wszystko, co trafia do żołądka jest gorzej trawione. Zestawienie grzybów, które same w sobie są ciężkostrawne z procentami, może bardzo spowolnić i utrudnić metabolizm.