Symptomy cellulitisu najczęściej dotykają kończyn dolnych, choć mogą pojawić się na twarzy i dowolnej części ciała. Zdarza się, że zapalenie tkanki łącznej atakuje tkanki znajdujące się pod skórą, a stan zapalny obejmuje węzły chłonne i krwiobieg. Rozprzestrzeniająca się infekcja wymaga szybkiej interwencji medycznej.

Przyczyny zapalenia tkanki łącznej

Do rozwoju stanu zapalnego w obrębie tkanki łącznej dochodzi po wniknięciu bakterii przez skaleczoną lub pękniętą skórę. Na ogół są to paciorkowce lub gronkowiec. Drobnoustroje mogą być przeniesione przez niektóre rodzaje pająków lub owadów, ponadto mogą dostać się do organizmu przez przesuszony i łuszczący się naskórek.

Podatność na rozwój cellulitisu jest większa w następujących sytuacjach:

• spadek odporności organizmu w związku z cukrzycą, białaczką lub wirusem HIV (lub pełnoobjawowym AIDS); do osłabienia układu immunologicznego mogą też przyczyniać się leki, na przykład kortykosteroidy;

• nadwaga lub otyłość – zbędne kilogramy zwiększają podatność na infekcję tkanki łącznej i nawroty;

• przewlekły obrzęk kończyn – osłabia tkankę łączną i sprawia, że staje się ona łatwym celem dla drobnoustrojów;

• uraz – nawet niewielkie skaleczenie, zadrapanie lub oparzenie stwarza bakteriom możliwość przedostania się do wnętrza organizmu;

• choroby skóry (np. egzema, łuszczyca, grzybica międzypalcowa, ospa wietrzna) – mogą przyczyniać się do przerwania ciągłości tkanek skóry;

• nowy tatuaż lub kolczyk w ciele;

• wcześniejsze przypadki zapalenia tkanki łącznej – ryzyko nawrotu jest szczególnie wysokie u osób, które doświadczyły stanu zapalnego kończyn dolnych.

Cellulitis może rozwinąć się nawet przy braku widocznego pęknięcia lub skaleczenia skóry. U większości osób zapalenie tkanki łącznej przebiega w łagodny sposób i po kilku dniach lub czasem tygodniach leczenia chory wraca do pełni zdrowia. Cellulitis może jednak przerodzić się w groźną infekcję, a nawet spowodować zagrażającą życiu sepsę.

Zapalenie tkanki łącznej – objawy

Zaczerwienienie skóry po jednej stronie ciała i towarzyszące mu uczucie ciepła to klasyczne symptomy stanu zapalnego tkanki łącznej. Obszar rumienia stopniowo się powiększa, a ponadto pojawiają się: obrzęk, tkliwość i ból. Objawy zapalenia tkanki łącznej u dorosłych są często obecne na nogach, twarzy i rękach. U dzieci symptomy infekcji występują na ogół na twarzy lub wokół odbytu. W przebiegu cellulitisu może dojść do wzrostu temperatury ciała, wystąpienia dreszczy i obrzęku węzłów chłonnych – oznaki te wskazują na rozprzestrzenianie się infekcji.

Do objawów, których w żadnym wypadku nie wolno bagatelizować, należą: bolesna, czerwona, gwałtownie nasilająca się wysypka oraz gorączka. Jeśli zmiany skórne stają się coraz bardziej dokuczliwe, a temperatura ciała mieści się w normie, sytuacja jest znacznie mniej poważna, ale i tak warto skonsultować się z lekarzem jeszcze tego samego dnia.

Zapalenie tkanki łącznej – leczenie

Podstawą leczenia stanu zapalnego w obrębie tkanki łącznej są antybiotyki. W łagodnych postaciach cellulitisu antybiotykoterapię stosuje się w domu, ale przy rozprzestrzeniającej się w organizmie infekcji konieczny może się okazać pobyt w szpitalu i dożylny wlew leków.

Lekarze zalecają, aby przyjmować antybiotyki ściśle według zaleceń, w odpowiednich odstępach czasu i przez określoną liczbę dni – nie wolno przerywać terapii farmakologicznej tuż po nastąpieniu poprawy, ponieważ nie ma gwarancji, że bakterie, które wywołały infekcję zostały do końca zniszczone. Jeśli od momentu rozpoczęcia antybiotykoterapii minęły już 72 godziny, a stan chorego nie zmienił się na lepsze, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym leczenie. Wskazaniem do wizyty u specjalisty jest także pogorszenie objawów i samopoczucia mimo zastosowania antybiotyku.

Jeśli rozpoznano zapalenie tkanki łącznej w stopie, podczas leczenia warto ułożyć kończynę objętą stanem zapalnym w górze (np. poprzez podłożenie poduszek pod nogę), aby złagodzić obrzęk. Dobre efekty przynoszą również ciepłe okłady. Jeśli pojawiają się dolegliwości bólowe skóry, które stają się dużym problemem, można zażyć lek przeciwbólowy.

Osobom, które zmagają się z zapaleniem tkanki łącznej twarzy zaleca się dokładną pielęgnację skóry, ponieważ jej właściwe nawilżenie chroni przed pękaniem, a co za tym idzie – przed wnikaniem do skóry bakterii. Tym samym pozwala uniknąć nawrotu zakażenia. Warto profilaktycznie sprawdzać stan skóry na całym ciele, by w porę zauważyć zmiany skórne (jest to szczególnie ważne dla cukrzyków).